Hong Thai Hoang
“Nhân dân đều biết”.
Câu nói tưởng như khen, nhưng thực ra là một lời thú nhận.
Bởi nếu dân đã biết hết tham nhũng ở đâu, tiêu cực ở đâu, lãng phí ở đâu thì vì sao nó vẫn tồn tại?
Vì sao những kẻ gây ra nó vẫn bình an trong hệ thống?
Dân biết, nhưng không được nói.
Nói thì bị quy chụp, bị cảnh cáo, bị khởi tố, bị tấn công bằng hàng ngàn tài khoản “dư luận viên”.
Dân biết, nhưng không được quyền hỏi, không có cơ chế kiểm chứng, không được tiếp cận thông tin minh bạch.
Dân biết, nhưng phải im vì nói ra là “gây mất đoàn kết”, là “lợi dụng dân chủ”, là “chống phá”.
Nếu “mọi vi phạm, tội phạm đều được dân biết”, thì vấn đề không nằm ở dân, mà ở bộ máy điều tra, giám sát, thanh tra và tư pháp, những người được trả lương để biết sớm hơn dân, nhưng lại im lâu hơn dân.
Dân không có quyền truy cập hồ sơ, không có quyền giám sát ngân sách, không được tiếp cận các bản báo cáo kiểm toán hay tài sản cán bộ.Thế mà khi sự thật lộ ra, người ta lại nói: “Dân đều biết”.
Vậy xin hỏi:
Nếu dân biết, chính quyền có nghe không?
Nếu dân biết, có ai dám xử lý không?
Nếu dân biết, có ai trong bộ máy dám chịu trách nhiệm không?
Hay chỉ chờ đến khi “biết quá nhiều” thì dân lại trở thành “đối tượng phải xử lý”?
Câu nói “nhân dân đều biết” sẽ chỉ trở thành sự thật đúng nghĩa khi người dân được quyền nói điều họ biết, được quyền chất vấn người có quyền, và được bảo vệ khi họ nói thật.
Khi đó, “nhân dân biết” mới không còn là lời nói suông mà là sức mạnh thật của một xã hội pháp quyền.
————
CÂU HỎI GỬI ÔNG THỦ TƯỚNG
Nếu “dân biết hết”, thì đó là một xã hội có tri thức, có tầm nhìn.
Nhưng khi dân biết, mà chính quyền vẫn để sai phạm diễn ra,
thì vấn đề không nằm ở tri thức của dân — mà ở sự im lặng của người có quyền.
Người đứng đầu Chính phủ chắc chắn biết nhiều hơn dân.
Nhưng biết mà không hành động, thì tri thức ấy vô nghĩa.
Biết mà không bảo vệ dân, thì niềm tin ấy cũng mất.
Khi những người nói lên sự thật bị bịt miệng,
khi những bài phản ánh tiêu cực bị chặn,
thì “dân biết hết” chỉ còn là một câu nói rỗng.
Vì biết mà không được quyền nói, chính là bi kịch lớn nhất của một xã hội nói mình “minh bạch”.
Hong Thai Hoang
