Một quan chức cao cấp Hoa Kỳ kiện dân sự nhà nước VN và Iran về tội bắt cóc, mưu sát, tra tấn, việc dẫn 2 đạo luật TVPA, JASTA, đòi 23 quan chức công an, đặc vụ chìm ra hầu tòa trong đó có Tô Lâm.
NNB
Vào ngày 12/09/2025, nguyên đơn quốc tịch Hoa Kỳ, gốc Việt Nam, ẩn danh dưới tên John Doe đã gởi đơn kiện « dân sự » dài 21 trang, đến nhà nước Việt Nam, nhà nước Iran và 23 quan chức CA, đặc vụ CA chìm và gián điệp Việt Nam tại Hoa Kỳ và 2 đặc vụ người Iran về tội bắt cóc, tra tấn, mưu sát, bắt giữ không xét xử, khủng bố vào tháng 7/2022, khi đang thi hành một công tác điều tra tại VN, cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ.Tô Lâm, lúc đó là Bộ Trưởng Bộ Công An, giám đốc sở CA Sàigòn trung tướng CA Lê Hồng Nam vào thời điểm đó, cùng đại tá Lê Quang Đạo Phó Giám Đốc, Trưởng Phòng Tình báo sở CA Sàigòn, đứng đầu danh sách bị cáo Việt Nam cùng hàng chục nhân viên đặc vụ làm việc cho cơ quan tình báo Công An, điệp viên hoạt động tại Texas Hoa Kỳ. Nguyên đơn đi điều tra những liên hệ giữa nhà nước VN và Iran về các hành vi rửa tiền, hỗ trợ các hoạt động khủng bố xuyên qua tổ chức ủy nhiệm (proxy) của Iran Hezbollah.
Dựa theo hồ sơ kiện mang số 1:25-cv-03226-UNA, đăng ký ngày 12/09/2025 tại tòa án liên bang, quận Columbia, nguyên đơn là một quan chức cao cấp Hoa Kỳ, từng xuất thân từ một gia đình QLVNCH, cũng là luật sư, đã từng được trao huân chương cao qúy từ chính phủ và Tổng Thống Hoa Kỳ, có mức lương bổng tương đương với nhân viên trong văn phòng bộ trưởng hay một tướng 4 sao, đã chính thức đệ đơn kiện dân sự 3 năm sau khi xảy ra sự việc. Địa chỉ liên lạc ghi trên đơn kiện tại căn cứ không quân Bolling tại Washington DC.Nguyên đơn yêu cầu phiên tòa phải có bồi thẩm đoàn và yêu cầu nhà nước VN bồi thường 1 tỷ USD cho nguyên đơn và Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ. Số tiền bối thường sau khi trang trải chi phí cho luật sư sẽ được tặng cho qũy hỗ trợ các thương phế binh Hoa Kỳ, gia đình các quân nhân được trao tặng huân chương.
Hồ sơ kiện viện dẫn các đạo luật TVPA (Torture Victim Protection Act), 28 U.S.C. & 1350, JASTA (Justice Against Sponsors of Terrorism Act, 28 U.S.C. & 1605B. Đạo luật TVPA cho phép các vụ kiện dân sự tại tòa án Hoa Kỳ chống lại các cá nhân hành động với tư cách chính thức cho người nước ngoài, thực hiện hành vi tra tấn hoặc giết người ngoài vòng pháp luật. Đạo luật JASTA loại bỏ quyền miễn trừ chủ quyền (immunity) đối với các quốc gia nước ngoài và các quan chức của họ hỗ trợ, tiếp tay hoặc thông đồng với tổ chức khủng bố được chỉ định trong việc thực hiện các hành vi khủng bố quốc tế chống lại công dân Hoa Kỳ. Đạo luật JASTA cho phép truy tố và trừng phạt ngay các thành phần lãnh đạo cao cấp các quốc gia như Tô Lâm (lúc xảy ra sự kiện Tô Lâm là Bộ Trưởng CA).
Ngoài ra nguyên đơn còn yêu cầu áp dụng mức trừng phạt dân sự theo đạo luật Global Magnitsky đối với các bị cáo đứng đầu là Tô Lâm, Lê Hồng Nam và Lê Quang Đạo : các tài sản tại Hoa Kỳ bị tịch thu, cấm nhập cảnh đối với đương sự và gia đình. Nguyên đơn cũng yêu cầu để Phòng Tình báo CA Sàigòn vào danh sách các tổ chức tài trợ cho các hành vi khủng bố. Hồ sơ kiện cũng nêu lại vụ bắt cóc xuyên quốc gia Trịnh Xuân Thanh vào năm 2017 tại Đức, dưới sự chỉ đạo của Tô Lâm. Cũng như một số liên hệ đến Tổng Thống Venezuela Maduro, đang bị Hoa Kỳ kết án và có lệnh bắt giữ.
Danh sách các bị cáo Việt Nam, chức vụ và địa chỉ theo hồ sơ kiện 1:25-cv-03226-UNA: 1) Tô Lâm, Bộ Trưởng Bộ CA, Tổng Bí Thư Đảng CSVN, 1A Hùng Vương, Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam, 2) Lê Hồng Nam, giám đốc CA TPHCM, 288 Trần Hưng Đạo, Phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, TPHCM, 3) Lê Quang Đạo, Trưởng Phòng Tình Báo CA TPHCM, Trần Hưng Đạo, Phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, TPHCM, 4) Nguyễn Văn Trực, công dân Hoa Kỳ, đặc vụ CHXHCNVN, 5231 Westheimer Rd#300, Houston Texas 77056, 5) Đặng Xuân Hồng, đặc vụ CHXHCNVN, 3 Nguyễn Thượng Hiền, Phường Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, VN, 6) Nguyễn Văn Nhiệm, đặc vụ nước CHXHCNVN, 313 Âu Dương Lân, Phường 3, Quận 8, HCM, VN, 7) Nguyễn Quang Thông, đặc vụ CHXHCNVN, 272 Bình Thới, Phường 10, Quận 11, TPHCM, VN, 8) Ngô Quang Thế, Công An Trưởng Phường 5, Quận 11, TPHCM, 148 Ông Ích Khiêm, Phường 5, Quận 11, TPHCM, VN, 9) Thân Trọng Bình (Phó Trưởng CA, Phường 5, Quận 11, TPHCM, 10) Lưu Tân Lợi, đặc vụ chìm tại Sở CA TPHCM, 11) Lê Minh Hải, Phòng An Ninh Mạng CA tại TPHCM, 12) Nguyễn Văn Hà, Phòng An Ninh Mạng CA tại TPHCM, 13) Đỗ Hoàng Việt, đặc vụ chìm tại sở CA TPHCM, 14) Vũ Thế Sơn, đặc vụ chìm tại sở CA TPHCM, 15) Vũ Tuấn Anh, đặc vụ chìm tại sở CA TPHCM, 16) Lê Văn Tư, đặc vụ chìm tại sở CA TPHCM, 17) Nguyễn Ngọc Sơn, đại tá, đặc vụ chìm tại sở CA, TPHCM. Ngoài ra còn có Bí Thư Thành Ủy TPHCM và Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân TPHCM vào thời điểm 2022.
Có một số điểm đáng lưu ý trong vụ kiện : 1) Đây là lần đầu tiên có một vụ kiện với dữ kiện thời điểm, hành vi rõ ràng đối với những hành vi trấn áp, đe dọa, bắt giữ quen thuộc của nhà cầm quyền CSVN đối với những cá nhân mà họ nghi ngờ có hành vi chống lại chế độ, đến từ một quan chức ngoại quốc cao cấp, 2) Tại sao, không có một vụ kiện về hình sự (criminal) mà chỉ về dân sự, vì xem qua hồ sơ với các tội danh về bắt cóc, bắt giam, mưu sát, ...đã có đầy đủ chứng cớ cho một án hình sự, 3) Tại sao phải chờ đến 3 năm để đệ đơn kiện, có thể dưới thời Tổng Thống Biden, Hoa Kỳ không muốn tạo khó khăn đối với nhà nước VN chăng, vì nguyên đơn là luật sư có thừa khả năng để biết rõ cách thức thu nhận các dữ kiện cần thiết cho vụ kiện, nhất là có Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ hỗ trợ./.
