Kiều Thị An Giang
Một thông tin gây chấn động ngành năng lượng toàn cầu vừa được xác nhận : Đức, trung tâm công nghiệp ô tô của châu Âu, đã phát hiện ra một trong những nguồn tài nguyên lithium lớn nhất thế giới.
Trữ lượng ước tính lên đến 43 triệu tấn Lithium Carbonate Tương đương (LCE) nằm ở vùng Altmark, bang Saxony-Anhalt. (Sachsen- Anhalt). Phát hiện này không chỉ là tin vui cho Berlin mà còn là một bước ngoặt lịch sử, có khả năng thay đổi hoàn toàn cán cân quyền lực trong chuỗi cung ứng vật liệu pin và xe điện (EV) toàn cầu.
Lithium, thường được mệnh danh là "vàng trắng", là nguyên tố cốt lõi và không thể thay thế trong sản xuất pin Lithium-ion. Loại pin này hiện đang là trái tim của cuộc cách mạng xe điện, cũng như hệ thống lưu trữ năng lượng tái tạo (như điện mặt trời, điện gió) trên quy mô lớn. Đối với Đức và Liên minh châu Âu (EU), tầm quan trọng của lithium mang tính sống còn.
Thứ nhất, nó giải quyết vấn đề An ninh Nguồn cung. Châu Âu hiện phụ thuộc gần như hoàn toàn (khoảng 98 %) vào nguồn cung lithium từ nước ngoài, chủ yếu từ Úc, Chilê và đặc biệt là Trung Quốc (về mặt chế biến). Việc có một trữ lượng khổng lồ ngay tại sân nhà sẽ giúp EU giảm thiểu rủi ro địa chính trị, bảo vệ chuỗi cung ứng và hiện thực hóa tham vọng về Net-Zero (phát thải ròng bằng 0).
Thứ hai, nó là Cứu cánh cho Công nghiệp Ô tô. Đức là quê hương của những gã khổng lồ xe hơi như Volkswagen, BMW và Mercedes-Benz. Việc đảm bảo nguồn lithium ổn định, bền vững và gần gũi về mặt địa lý sẽ là lợi thế cạnh tranh khổng lồ, giúp các nhà sản xuất này đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện, củng cố vị thế dẫn đầu công nghệ.
Đức đứng ở đâu trên bản đồ lithium toàn cầu ?
Với con số 43 triệu tấn LCE, mỏ Altmark đặt Đức vào một vị trí hoàn toàn mới trên bản đồ tài nguyên thế giới. Để hình dung rõ hơn, có thể so sánh với các quốc gia dẫn đầu:
Các cường quốc lithium truyền thống là Úc và Chilê. Úc hiện là quốc gia sản xuất lithium lớn nhất thế giới, chủ yếu khai thác từ quặng đá cứng. Trong khi đó, Chilê (cùng với Argentina và Bolivia, tạo thành "Tam giác Lithium") nổi tiếng với trữ lượng lớn trong nước muối bề mặt. Trung Quốc, dù có trữ lượng nhỏ hơn, lại là cường quốc tuyệt đối trong lĩnh vực chế biến và lọc lithium, kiểm soát phần lớn chuỗi cung ứng toàn cầu.
Trữ lượng 43 triệu tấn LCE của Đức là nguồn Tài nguyên dự án lớn nhất thế giới hiện nay. Mặc dù đây là một con số ấn tượng, nhưng điều quan trọng là phải hiểu sự khác biệt về hình thức. Lithium tại Altmark không phải là quặng đá cứng mà nằm trong nước muối địa nhiệt sâu.
Neptune Energy, công ty đứng sau phát hiện, dự kiến sử dụng công nghệ Chiết xuất Lithium Trực tiếp (DLE - Direct Lithium Extraction) khép kín. DLE có ưu điểm là thân thiện với môi trường hơn (ít sử dụng đất và nước hơn), nhưng công nghệ này vẫn cần đầu tư lớn và chưa được chứng minh khả năng mở rộng quy mô công nghiệp hiệu quả như phương pháp khai thác truyền thống.
Cơ hội và thách thức
Phát hiện 43 triệu tấn lithium tại Đức là một thành tựu khoa học và địa chất phi thường, mang lại cơ hội ngàn vàng cho châu Âu trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát tương lai năng lượng. Tuy nhiên, chặng đường biến "tài nguyên" thành "sản phẩm pin" sẽ đòi hỏi sự đầu tư khổng lồ vào công nghệ DLE, sự đồng thuận về môi trường và tốc độ triển khai quyết liệt để không bỏ lỡ "cơ hội vàng trắng" này.
(Thông tin tham khảo từ Neptune Energy, Sproule ERCE và USGS).