Tưởng Năng Tiến Nhà báo Xuân Ba kể lại: “Đêm chuyển về sáng một ngày tháng tư năm một ngàn chín trăm tám tư, Vũ Bằng thều thào với Long kiếm cho ba cái điếu?! Trời đất, bệnh nặng vậy mà hút chi? Nhưng ông cứ kéo cái điếu về phía mình kéo một hơi rồi ho sặc sụa… Vũ Bằng sau hơi thuốc dim lim vẻ như khỏe lại? Nhưng rồi cứ lịm dần, lịm dần… Nhà văn Vũ Bằng trút hơi thở cuối cùng lúc bốn giờ ba mươi sáng … Vũ Bằng nghèo quá, túng quá! Tội vạ bất như bần!” Ông sinh ngày 3 tháng 6 năm 1913, mất hôm 7 tháng 4 năm 1984. Nhân sinh thất thập cổ lai hy. Dù vậy, tôi vẫn muốn nhà văn của chúng ta thọ thêm đôi ba tuổi nữa (ráng lết luôn qua thời bao cấp) để những ngày tháng cuối đời – may ra – đỡ cơ cự và cùng quẫn hơn được phần nào. Còn nếu VB sống được tới trăm năm thì càng tốt vì sẽ có cơ hội để xem Red Family (phim Nam Hàn) của Kim Ki-duk và Lee Ju-hyoung, trình chiếu lần đầu vào năm 2013. Tâm sự (hay tâm trạng) của người làm “điệp báo” như ông đã được gói ghém trong tác phẩm điện ảnh này. Kịch bản như sau: Ở vùng ngoại ô của thủ đô Soul có hai gia đình sống cạnh nhau. Bên này là 4 công dân bình thường của Nam Hàn. Còn bên kia là 4 điệp viên (giả dạng thường dân) của Bắc Hàn, xâm nhập miền Nam để thu thập tin tức và xử tử những người đào tị từ miền Bắc. Với thời gian, nếp sinh hoạt ở miền Nam (nói chung) cũng như của gia đình hàng xóm (nói riêng) đã dần thay đổi cách nhìn cũng như quan niệm của những kẻ nằm vùng. Họ chuyển biến dần dần. Nói cách khác, dung dị hơn, là họ bị miền Nam cảm hóa (hay Nam hóa) bởi cuộc sống tương đối an lành và nhân bản nơi vùng … địch tạm chiếm! Cuối cùng, đám điệp viên Bắc Hàn đã từ bỏ công tác được giao phó, dù biết rằng tính mạng của mình và của thân nhân (còn ở bên kia giới tuyến) đều sẽ bị lâm nguy. VB cũng thế. Tuy thuộc diện tập kết ngược nhưng ông cũng bị “Nam hóa” hoàn toàn, và cũng đã quên mất vai trò điệp báo. Tập kết ngược là sao? Báo Quân Đội Nhân Dân (số phát hành hôm 22/04/2017) tường thuật: “Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ (tháng 7-1954), cách mạng Việt Nam đứng trước tình thế mới. Bộ đội, cán bộ ta ở miền Nam tập kết ra Bắc, địch chuyển quân vào Nam và cưỡng bức dân di cư. Thời kỳ đó, Cục Địch vận (nay là Cục Dân vận) xác định: Cuộc chiến chưa thể kết thúc, cần phải đưa những đồng chí trung kiên vào miền Nam … những đồng chí được cử vào Nam (“tập kết ngược”) là chấp nhận đi vào nơi gian khổ, đầy hy sinh, thử thách. Trong số họ có đồng chí vợ yếu, con nhỏ, có nữ đồng chí đang có người yêu, chỉ chờ tổ chức đám cưới… Vậy mà khi được giao nhiệm vụ, họ đều sẵn sàng, hào hứng lên đường, không mảy may đắn đo, suy nghĩ. Các đồng chí ra đi được giáo dục về tư tưởng và trang bị các nội dung về nghiệp vụ công tác binh-địch vận. Họ vào Nam bằng nhiều cách: Đi máy bay, đi tàu thủy theo đường di cư; có người vào giới tuyến rồi vượt biển vào Nam…” Không ai biết VB đã vào Nam bằng cách nào nhưng tôi biết (chắn chắn) là ông chả có thực hiện được bất cứ một “công tác binh – địch – vận” nào sất cả. Ông chỉ viết thôi, viết rất hay (và viết không ít) trong suốt thời gian nằm vùng: Miếng Ngon Hà Nội (bút ký, 1960) Miếng Lạ Miền Nam (bút ký, 1969) Bốn Mươi Năm Nói Láo (hồi ký, 1969) Mê Chữ (tập truyện, 1970) Nhà Văn Lắm Chuyện (1971) Những Cây Cười Tiền Chiến (1971) Khảo Về Tiểu Thuyết (biên khảo, 1969) Thương Nhớ Mười Hai (bút ký, 1972) Người Làm Mả Vợ (tập truyện ký, 1973) Bóng Ma Nhà Mệ Hoát (tiểu thuyết, 1973)  Nước Mắt Người Tình (tiểu thuyết, 1973) Tác giả Anh Chi (báo Đại Biểu Nhân Dân) tường thuật: “Vũ Bằng được các nhà văn nổi tiếng Sài Gòn (cũ) ghi nhận là một hiện tượng văn chương đặc biệt trong đời sống văn chương – báo chí miền Nam. Họ chỉ biết, ngoài năm mươi tuổi ông lập gia đình với bà Phấn, rồi lao động vất vả để nuôi vợ con. Họ đâu có biết, nhà văn tài danh Vũ Bằng còn là một chiến sĩ quân báo, vào Sài Gòn để chống Mỹ cứu nước.” Má ơi! VB vừa làm báo, vừa viết văn, “ngoài 50 mươi mới lập gia đình” (lần nữa) và còn phải “lao động vất vả để nuôi vợ con” thì ổng “chống Mỹ cứu nước” vào lúc nào? Chiến sỹ quân báo VB – rõ ràng – không lập được một thành tích nào ráo trọi nên cả chục năm sau (sau khi cách mạng thành công, miền Nam được hoàn toàn giải phóng) ông vẫn không được trả công, và không mua nổi một cái vé tầu về Bắc: “Vũ Bằng sở dĩ chưa ra Bắc chứ phải không ra vì một lý do cực kỳ đơn giản, Vũ Bằng nghèo quá, túng quá! Tội vạ bất như bần! Không có cái tội chi khổ bằng cái nghèo! Vĩnh viễn nhà văn Vũ Bằng không có bao giờ có dịp một lần tìm về nơi mười hai thương nhớ ấy…” ( Xuân Ba. “Vì Sao Vũ Bằng Sau 75 Không Ra Bắc.” Tiền Phong Online – 17/05/2020). Rồi mãi 16 năm sau, sau khi ông qua đời, đến tháng 3 năm 2000 Cục Chính Trị mới có “văn bản xác nhận nhà văn Vũ Bằng là chiến sĩ quân báo.” Cũng trong năm này, ông được CTN Trần Đức Lương trao tặng “Huân Chương Chống Mỹ Cứu Nước Hạng Ba về thành tích điệp báo nằm vùng.” Coi: ông tập kết ngược vào Nam để thi hành công tác từ hồi 1954 lận. Gần hai phần ba thế kỷ sau, nhà nước mới có “văn bản xác nhận” cùng với một tấm “huân chương hạng ba”! Sao kỳ cục vậy kìa? Báo Nhân Dân (số ra ngày 27 tháng 12 năm 2013) giải thích bằng những câu chữ hơi gượng gạo: “Hơn 30 năm sống trong Sài Gòn, dưới vỏ bọc một nhà văn ‘quay lưng lại với Cách mạng’ để hoạt động trong mạng lưới tình báo, Vũ Bằng đã phải chịu nhiều điều tiếng và sự lạnh nhạt của bạn văn, cũng như người đời. Ngay cả sau khi đất nước thống nhất, Vũ Bằng vẫn mang tiếng ‘dinh tê, vì nhiều nguyên nhân, trong đó có sự đứt đoạn trong đường dây tình báo.” Tôi thì ngại rằng có “sự đứt đoạn” với cả cái đám tập kết ngược (vào Nam) chứ chả riêng chi họ Vũ. Mấy thấp niên qua chưa bao giờ thấy có tổ chức một buổi lễ vinh danh (hay tưởng niệm) cho nhóm người này cả, dù “ăn mày dĩ vãng” vốn là sở trường của cái nhà nước hiện hành. Thực trạng của tập thể cán bộ (“đứt đoạn”) này khiến tôi nhớ đến nhận xét của một vị chỉ huy – thuộc lực lượng tình báo Bắc Hàn – khi nói về đám cán bộ nằm vùng dưới quyền, trong cuốn phim Red Family: “No matter how much traning, they all fall to capitalism.” Thảm thiệt? Nhưng nói thế (“chúng đều ăn phải bả của Chủ Nghĩa Tư Bản – they all fall to capitalism”) nghe e hơi cường điệu. Cũng như bao nhiêu cán bộ tập kết ngược khác, VB chả có bị hấp dẫn hay cuốn hút gì bởi Chủ Nghĩa Tư Bản đâu. Cuộc sống tương đối an bình, no đủ, thoải mái ở miền Nam đã khiến họ nhận chân được mọi sự, rồi “tự chuyển biến” và “lơ là” công tác – thế thôi. Riêng VB thì biến từ một anh điệp báo (giả dạng nhà văn) thành một nhà văn thứ thiệt: độc đáo, tài hoa, có đông đảo độc giả và được rất nhiều người ái mộ. Đó là món quà tặng mà miền Nam đã dành cho ông trong thời gian tập kết. Thế còn miền Bắc? Tuy muộn, nhà cầm quyền Hà Nội – cuối cùng – cũng đã trao cho VB cái “Huân Chương Chống Mỹ Cứu Nước Hạng Ba” rồi đấy. Vậy còn thắc mắc, khiếu nại gì nữa – cha nội? Thưa không. Có ai dám “thắc mắc” hay “khiếu nại” gì đâu. Tôi chỉ mong sao, ở bên kia thế giới, VB hổng biết có cái vụ huân chương (thổ tả) này thôi. Tội ổng chớ! Tưởng Năng Tiến 10/2023    

Lao Ta   Một bạn không quen nhau trên Facebook chả hiểu nghĩ gì về tôi, tự dưng nhắn một cái tin như khiêu khích thế này: “Hóa ra giới nhà văn các ông cũng rất vớ vẩn, nhỉ.”   Tôi nhắn lại: “Tôi rũ hết rồi, ông bà tìm chỗ khác mà trút giận nhé”. “Ông có chui vào hang như ông nói, cũng đừng nghĩ mình thoát trách nhiệm. Mùi xú uế là của chung các ông tạo ra, không sớm tẩy hết được đâu”.   Tôi đã định lờ đi, nhưng bỗng dưng thấy có gì đó nong nóng phía sau gáy, bèn nhắn lại: “Chuyện gì mà ông/bà miệt thị chúng tôi ghê thế? Mà tôi và ông/bà có ân oán gì nhau không nhỉ?”   “Chuyện gì à, đầy ra đấy. Biết bao chuyện lớn thì các ông im miệng. Nhưng vài ba cái chuyện vô thưởng vô phạt, thì các ông tìm mọi cách để thể hiện như mình là đấng cứu thế. Chuyện gì à? Trên các diễn đàn, các ông nói bằng giọng của kẻ cao đạo, khí khái, bản lĩnh…nhưng chính mắt tôi từng chứng kiến các ông nịnh bợ kẻ có quyền chức đến mức phát tởm, xun xoe như bầy con nít sắp được chia kẹo, đến mức nước bọt của ông ta bắn vào mặt cũng không dám lau công khai, trong khi đối xử với nhau chả ra gì. Chuyện gì à? Nông dân bị cướp bóc ngày ngày, thì các ông a dua với kẻ cướp bóc. Người oan khốc đầy đường, đầy chợ, thì các ông ngoảnh mặt đi, tự dối lòng rằng các ông đang thực hiện sứ mệnh theo định hướng lớn. Chuyện gì à? Các ông ghen ghét, đố kỵ, nịnh bợ, mua danh, thèm khát quyền chức, tranh giành nhau từng tí quyền lợi, từng tí danh hão bằng cái móng tay. Các ông hãnh diện với vai trò là kẻ canh cổng. Nói thẳng ra là tởm, quái tởm! Chuyện gì à? Các ông bán linh hồn bằng những màn diễn đạo đức rẻ tiền, bằng những trang viết định hướng dối trá để đổi lấy sự ban thưởng. Dân chúng bây giờ khôn lắm rồi các ông ạ, họ biết cả đấy".   Cơn nóng gáy chuyển dần sang hai hốc mắt. Nhưng nghĩ nát óc vẫn không tìm ra đòn đáp trả tương xứng, đầu bỗng đau như búa bổ. Cuối cùng, dù đã quyết chí ẩn dật, ngày ngày luyện thở để hòa tâm bình khí, nhưng tôi vẫn phải xả ra một đoạn dài thế này để không di nát bét mấy con ruồi vô tội:   “Các ông bà đang bất công với nhà văn chúng tôi đấy. Chúng tôi cũng cùng trong cái ao tù nước đọng với các vị. Cái ao tù thì nước làm sao sạch được. Mà nước bẩn, thì nói như cổ nhân, biết rửa bằng gì. Chúng tôi đâu có phải là thần thánh. Cũng đói rách, cũng bị chèn ép, cũng bị lừa dối, cũng chịu đủ sự đối xử bất công. Trong khi biết bao người ở các ngành nghề khác, không những vừa có danh, vừa có quyền, vừa có bổng lộc, miệng nói đạo đức ngày ngày nhưng sống chả hơn gì ma bùn, thậm chí thua cả chó. Họ cũng chửi nhau, kiện tụng nhau, hại ngầm nhau, tranh chức tranh tước, cướp ngày cướp đêm, chạy án, mua bằng giả, ăn từ cái bỉm của trẻ trở đi, thậm chí thao túng cả lịch sử, đổi trắng thay đen như trở bàn tay và mức độ của những việc đó còn trắng trợn, tàn bạo hơn chúng tôi nhiều lần nhưng không bị các ông/bà soi mói, chẳng thấy các ông bà mắng mỏ. Trong khi nhà văn chỉ động làm việc gì đó là lập tức bị tất cả đổ dồn mọi cặp mắt vào, quy kết cho đủ thứ tội”.   Bấm nút gửi xong, tôi cảm thấy có chút hả hê. Cứ tưởng họ sẽ chả còn gì để nói. Nhưng sau đó kẻ vô hình, lần này tự xưng là làm nghề xây dựng, chuyên phá dỡ những ngôi nhà cũ nát, nói lại thế này:   “Những người mà ông nói tới, bất kể họ là ai, bất kể họ đang sống hay sắp chết, đều có thể làm thế, còn các ông bà thì không được phép! Tôi nhắc lại, các ông bà không được phép. Vì các ông bà là nhà văn? Các ông bà còn phải chỉ cho người khác, cho chúng tôi nên sống như thế nào cơ mà và chúng tôi luôn tin, thậm chí vẫn ngày ngày làm theo? Chả nhẽ các ông bà viết một đằng, khuyên người ta một đằng còn sống và làm một nẻo? Chúng tôi thất vọng chung quy cũng bởi chúng tôi vẫn thành kính ngước nhìn nhà văn các ông các bà NHƯ NHỮNG BẬC THÁNH THẦN”.   Nghe đến đây thì, thay vì hãnh diện, nói thật là tôi chỉ muốn chui tọt xuống đất vì xấu hổ. Trời ạ, thánh thần quái gì đâu, và tự nhủ: “May mà họ mới chỉ biết đến thế...”

Ảnh Gs.Mạc Văn Trang trên VTV Mạc Van Trang    Tôi nghĩ giáo dục đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng, đang gây hoang mang cho giáo viên (GV), học sinh (HS), cha mẹ học sinh (CMHS) và dư luận xã hội. Những bất cập của giáo dục đã tích tụ từ lâu, nhiều ý kiến đã nêu rõ vấn đề, nhưng không được giải quyết, nay bùng phát ra (1). Những vấn đề cơ bản và cấp bách là gì? 1. Về học sinh HS phổ thông ngay từ lớp 1 đến lớp 12 sao phải học nhiều thế, mang ba lô sách còng lưng, đã học 2 buổi/ ngày, lại còn phải học thêm triền miên. HS yếu đuối, cận thị, mụ mị, bị tước đoạt tuổi thơ, khiến các em phát triển không bình thường… – Giải pháp đó là: HS đã học 2 buổi ngày, nhà trường, GV tuyệt đối không tổ chức dạy thêm thu tiền đối với HS lớp mình, trường mình. Dạy theo Chương trình đã được Bộ GD&ĐT phê duyệt là quá đủ rồi. GV có quyền tham khảo các loại sách để dạy cho tốt, nhưng không bắt HS mua thêm sách, ngoài sách giáo khoa. Phương pháp dạy chủ yếu là hướng dẫn HS biết tự học, tự đọc sách, tự làm việc, biết tìm kiếm thông tin, tri thức trên mạng và trong các tài liệu; biết cách tổng hợp, phân tích, hệ thống hoá, khái hoá tài liệu thành sản phẩm trí tuệ của mình. Biết hướng dẫn thì HS lớp Ba, lớp Bốn đã làm được kiểu bài tập như vậy và trình bày tự tin rành mạch… Học cũng như ăn, thức ăn phải bổ dưỡng, nhưng cũng chỉ ăn vừa đủ, còn thòm thèm càng tốt. Nếu nhồi nhét cho trẻ ăn quá mức thành bội thực, sinh bệnh… Học nhồi nhét sinh bệnh tâm lý, tinh thần càng nguy hại hơn cho HS. Nếu có những HS yếu kém hay có vấn đề thì GV phải quan tâm cùng nhà Tâm lý học đường (nếu có) kèm cặp thêm, chẩn trị giúp HS đó khá lên. Không thể để HS đến lớp 5 vẫn chưa biết đọc, biết viết. Nhà trường cần tổ chức dạy “phụ đạo HS kém” mỗi tuần một buổi cho HS cùng khối lớp, mà không được lấy tiền. Thế mới là giáo dục. Làm sao cho HS đến trường được sống trong bầu không khí vui vẻ, thân thiện; học tập thích thú, tự chủ; không bị áp lực, lo hãi, căng thẳng… Học để trở thành chính mình, để làm Người đàng hoàng, chứ có phải thành người máy hay những con cừu? Mục đích của giáo dục là tổ chức sự phát triển của thế hệ trẻ để các em trở nên những người trưởng thành, thích ứng với xã hội các em sống. Đó phải là những thanh niên khoẻ mạnh về thể chất, minh mẫn về tinh thần; biết cách chủ động tự học hỏi để có nghề nghiệp/ công việc phù hợp, biết phát triển bản thân, biết sống lành mạnh với gia đình và xã hội… HS học để khôn lớn, sống cuộc đời của chính nó, chứ bắt nó phải phấn đấu theo mẫu người nào đó thì là cực hình! Vả lại ở thời đại 4-0 chỉ có tự mỗi người chủ động học hỏi để thích ứng, phát triển bản thân, chứ chẳng ai dạy được mọi điều. 2. Về Cha mẹ HS Quý vị đừng bao giờ mong đào tạo con mình thành ông nọ, bà kia rồi tự gây áp lực cho mình và cho con trẻ. Các vị nên nhớ, đứa trẻ được đi du học bên Mỹ hay được học trong trường đặc biệt đóng học phí 20 triệu, 50 triệu một tháng cũng không chắc gì sẽ trở thành người như quý vị kỳ vọng đâu; chưa chắc gì nó sẽ đem lại cho quý vị niềm vui, hạnh phúc lúc tuổi già. Các vị thấy đấy: Cậu bé Trần Đại Quang học đèn đom đóm mà sau trở thành Đại tướng, giáo sư, tiến sỹ, Chủ tịch nước; cậu bé Vương Đình Huệ cũng ăn khoai, học đèn đom đóm rồi trở thành giáo sư, tiến sỹ, Chủ tịch Quốc hội; cậu thanh niên Nguyễn Phú Trọng, con nông dân, học lớp 10B cũng bình thường, không có học thêm, sau này trở thành giáo sư, tiến sĩ, Chủ tịch Quốc hội, Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước, uy quyền hơn Vua, lẫy lừng thế giới… Hãy để con mình sống cuộc đời của nó. Học ở trường vừa đủ, trung bình là tốt rồi; nhưng nó được vui chơi, biết bơi, biết một môn thể thao, biết chút âm nhạc, hội hoạ, thích đọc sách, biết nấu ăn, thích tự mày mò làm cái gì đó thú vị. Hãy dạy con biết làm mọi việc trong gia đình; biết trò chuyện với bố mẹ, vui đùa với anh em; biết quan tâm thăm hỏi ông bà, cô, bác… Tóm lại, trẻ phải trở thành thành viên yêu quý, sống trung thực và có trách nhiệm với gia đình. Đó mới quan trọng hơn là giỏi tiếng Anh, Toán, Lý, Hoá… Có phải ai giỏi tiếng Anh rồi cũng thành tài đâu? Chục triệu người Mỹ biết tiếng Anh vẫn sống nghèo khổ đấy. Chỉ mong con mình học hành để hiểu biết, trở thành một thanh niên tử tế, biết quý trọng, chăm sóc bản thân, hiếu thảo, có một nghề nghiệp/ công việc phù hợp. Còn sau đó nó trở thành cái gì là do số phận chứ không phải cứ học nhồi nhét mà thành. Quý vị phải đoàn kết, đấu tranh bảo vệ những giá trị đạo đức, môi trường giáo dục, sao cho con mình được phát triển lành mạnh; không thể giao con mình cho nhà trường, cho GV rồi cam chịu mọi ép buộc vô lý, coi con mình như thể là con tin… Quý vị giáo dục thế nào để con tự chủ, tự lập, đến 20 tuổi có thể nói rằng: Con muốn học nghề gì thì học, muốn yêu ai thì yêu, muốn theo xu hướng lối sống nào thì tùy; hỏi thì bố mẹ tư vấn, chứ không can thiệp. Như vậy mà thấy yên tâm, không sợ con hư hỏng, thì đó là giáo dục thành công. 3. Về Giáo viên Chỉ những HS điểm kém mới vào học sư phạm bất đắc dĩ; HS giỏi nhất chen nhau vào trường Công an. Thế đủ biết nền giáo dục quốc gia hỏng rồi. Hỏng từ lâu rồi! Hai năm qua hơn 40.000 giáo viên bỏ nghề, mà trong đó nhiều GV tốt ra đi. Mấy nhà quản lý giáo dục bảo, “một người ra, ba người vào, có gì mà lo”. Càng thấy hiện tình hỏng quá rồi. Người GV lương thấp lại khát khao muốn vươn lên có mức sống loại cao trong xã hội, nên cũng đua theo phong trào “Làm nghề gì ăn nghề ấy”. Các công chức, công an, phòng thuế … “ăn” vào Dân; quan chức cùng đại gia “ăn đất”, “ăn dự án”, bác sĩ “ăn bệnh nhân”, Sư “ăn phật tử”… Vậy là GV cũng đua nhau “ăn HS”! “Làm nghề gì ăn nghề ấy” là do thể chế này đẻ ra và ngày càng tác oai, tác quái, mất kiểm soát, làm tha hoá hết bản chất đạo đức của mọi nghề nghiệp hiện hành. Vì vậy, nhiều người có lương tri đã bỏ nghề: Mấy vạn GV, mấy vạn bác sĩ, công chức đã bỏ nghề trong thời gian gần đây. Thưa các Nhà giáo, các bạn đồng nghiệp yêu quý. Cứu nguy giáo dục chính là trông cậy vào đội ngũ GV. Tôn sư trọng đạo là truyền thống quý báu của dân tộc ta. Nên gìn giữ truyền thống đó, vì khi vứt bỏ đi rồi mới thấy nó cao quý, mà muốn khôi phục cũng không được nữa. Nghề Thầy giáo dù ở nước nào cũng là nghề thanh bạch, có cuộc sống tâm hồn phong phú, thiện lành, ổn định, yêu thích giao tiếp, làm việc giáo dục trẻ em; hạnh phúc là cảm nhận thấy những trẻ em phát triển, trưởng thành từ sự giáo dục của mình; cảm nhận được sự yêu mến, kính trọng từ HS … và bằng lòng với cuộc sống mức thường thường trong xã hội. Nghề GV còn là nghề có điều kiện tốt nhất để phát triển và hoàn thiện bản thân. Đó là đạo đức, lối sống của nghề giáo viên. Người GV dạy giỏi mà sống lương thiện, an bình, thanh bạch HS càng kính trọng, yêu quý. Đó là hạnh phúc của Nhà giáo. Nếu những ai muốn mình có quyền uy, dùng quyền uy để kiếm nhiều tiền, khao khát cuộc sống giàu sang như các quan chức, đại gia… thì đừng làm GV nữa, đừng ở ngành giáo dục nữa. Lương GV phổ thông không đủ sống là lỗi của Nhà nước. Tôi là một nhà giáo, cũng đã từng uất ức khi thấy con mình nằm bệnh viện, ăn cơm với mấy ngọn rau muống luộc và mấy hạt lạc; trong khi thằng bé nằm giường bên, nó ném miếng giò nạc đi, bảo ăn mãi chán lắm… Tôi từng cảm thấy nhục nhã, khi chiều về lại đèo thùng nước gạo từ trường về nhà để nuôi lợn… Tôi thấu hiểu nỗi niềm của các GV khi thấy mình nghèo quá. Nghèo thường làm cho người ta dễ hèn đi! Nhưng chúng ta phải đoàn kết cùng nhau đấu tranh với chính quyền để tìm cách cải thiện đời sống GV, chứ không thể “ăn vào HS” được! Đó là nguyên tắc Đạo đức của Nhà giáo. Mình túng thiếu có thể làm thêm nhiều việc để kiếm thêm tiền, nhưng không thể bắt HS nộp tiền cho mình dưới bất cứ hình thức nào. Hiệp hội GV Mỹ cũng đưa ra 50 việc để GV làm thêm kiếm tiền: trông trẻ ngoài giờ, bán hàng, phục vụ hàng ăn/uống buổi tối, chủ nhật; dạy kèm các môn cho HS không phải của lớp mình/ trường mình; dạy ở các Trung tâm học tập cộng đồng; tư vấn tâm lý, giáo dục; thiết kế thời trang, làm vườn, v. v…(2). Ở ta nhiều GV nói với tôi, GV nghèo lương thấp nhưng “tỷ phú” về thời gian để chăm sóc gia đình, để có thể làm nhiều việc ra tiền. Thực ra những trải nghiệm “làm thêm” lành mạnh của GV cũng rất có ích cho việc giáo dục HS. 4. Về cán bộ quản lý giáo dục Thời đại 4.0 rồi, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT giảm bớt biên chế đi. Bỏ Phòng GD đi. Càng lắm người quản lý càng bày ra lắm trò thi đua, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá, gây rối cho bên dưới, làm khổ GV. Tất cả các cấp quản lý GD từ Bộ trưởng đến Hiệu trưởng, cố hết sức rũ bỏ hết những cái gì quấy rầy GV, làm khổ GV, để họ tập trung vào chuyên môn và còn thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình, làm thêm kiếm sống. Chính quyền, các cấp quản lý, xã hội càng đòi hỏi ở GV nhiều bao nhiêu thì càng phải tôn trọng họ bấy nhiêu. Để người GV lương không đủ sống, bị xã hội coi thường, đó là nỗi nhục của chế độ, của Đảng và Nhà nước này. Tôi còn nhớ vào đầu những năm 1960s cán bộ quản lý GD được tập huấn về Mục đích, Mục tiêu, Nguyên lý, Phương châm … GD XHCN để về tổ chức tập huấn cho GV trong kỳ nghỉ hè. Nghe ông Tố Hữu nói thì căng lắm. Có anh phát biểu rồi đọc thơ: “Ngang lưng thì thắt phương châm/ đầu đội nguyên lý, tay cầm mục tiêu/ nghỉ Hè mà thấy liêu xiêu …” Bộ trưởng GD Nguyễn Văn Huyên bảo, học gì thì học, nhưng phải để GV được nghỉ hè ít nhất hai tháng. Các anh chị biết không, người GV yêu nghề sư phạm là vì đó là nghề TỰ DO và được nghỉ BA THÁNG HÈ.. Người quản lý GD hiểu như vậy, tôn trọng nghề GV như vậy thì dù khó khăn đến mấy, họ vẫn “Tất cả vì học sinh thân yêu”! (Khẩu hiệu của GV vào những năm 1960 – 1980). Phải nghiên cứu tìm ra cơ chế bầu những GV giỏi, tốt làm Hiệu trưởng và trả phụ cấp xứng đáng. Hiệu trưởng là linh hồn của nhà trường; Hiệu trưởng tốt thì nhà trường tốt, Hiệu trưởng hỏng thì nhà trưởng hỏng. Hiệu trưởng ngu dốt nhưng chạy chọt bằng nhiều tiền để có chức quyền, rồi dùng quyền uy đó để kiếm tiền, thì giáo dục hỏng không gì cứu vãn được. Mới đây chuyện động trời xảy ra, đó là khi Hiệu trưởng trường THPT Chu Văn Thịnh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La phải chuyển đi làm Hiệu phó trường khác, thì vợ ông ta phụ trách bếp ăn của trường này, đã bỏ chất độc vào thức ăn của hơn 400 HS ăn bán trú (3). Chắc hẳn vợ chồng chị ta bị mất nhiều quyền lợi to lắm. Món tiền quá lớn đã che lấp hết lương tri để chị ta hành động mù quáng vậy đó. Khi động cơ kiếm tiền bằng bất cứ cách nào thì tất yếu dẫn đến hành động vô minh tăm tối. 5. Về Đảng và Nhà nước Nói thật, không trông mong gì ở cái Quốc hội ăn hại này! Luật Giáo dục, Luật Phổ cập giáo dục đã ban hành từ lâu, mà không có giám sát thi hành; bao nhiêu chuyện quốc gia đại sự mà Quốc hội cứ như không biết gì, toàn đi bàn chuyện lăng nhăng. Bây giờ chỉ có Tổng bí thư và Thủ tướng lắng nghe, thấu hiểu, thấy giáo dục nguy cấp lắm rồi và có quyết tâm cứu nguy rồi chấn hưng giáo dục thì may ra mới có chuyển biến. ________ Chú thích: https://www.facebook.com/profile.php?id=100059910855657 https://nongnghiep.vn/khi-giao-vien-hoa-ky-di-lam-them-d363388.html https://www.anninhthudo.vn/vo-nguyen-hieu-truong-truong-trung-hoc-pho-thong-bo-thuoc-sau-vao-thuc-an-cua-hoc-sinh-post553037.antd   Mạc Văn Trang Tôi nghĩ giáo dục đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng, đang gây hoang mang cho giáo viên (GV), học sinh (HS), cha mẹ học sinh (CMHS) và dư luận xã hội. Những bất cập của giáo dục đã tích tụ từ lâu, nhiều ý kiến đã nêu rõ vấn đề, nhưng không được giải quyết, nay bùng phát ra. (1) Những vấn đề cơ bản và cấp bách là gì? 1. Về học sinh HS phổ thông ngay từ lớp 1 đến lớp 12 sao phải học nhiều thế, mang ba lô sách còng lưng, đã học 2 buổi/ ngày, lại còn phải học thêm triền miên. HS yếu đuối, cận thị, mụ mị, bị tước đoạt tuổi thơ, khiến các em phát triển không bình thường… - Giải pháp đó là: HS đã học 2 buổi ngày, nhà trường, GV tuyệt đối không tổ chức dạy thêm thu tiền đối với HS lớp mình, trường mình. Dạy theo Chương trình đã được Bộ GD&ĐT phê duyệt là quá đủ rồi. GV có quyền tham khảo các loại sách để dạy cho tốt, nhưng không bắt HS mua thêm sách, ngoài sách giáo khoa. Không bắt HS học nhiều, nhớ nhiều, thuộc nhiều, làm nhiều bài tập theo bài mẫu. Phương pháp dạy chủ yếu là hướng dẫn HS biết tự học, tự đọc sách, tự làm việc, biết tìm kiếm thông tin, tri thức trên mạng và trong các tài liệu; biết cách tổng hợp, phân tích, hệ thống hoá, khái hoá tài liệu thành sản phẩm trí tuệ của mình. Biết hướng dẫn thì HS lớp Ba, lớp Bốn đã làm được kiểu bài tập như vậy và trình bày tự tin rành mạch… Học cũng như ăn, thức ăn phải bổ dưỡng, nhưng cũng chỉ ăn vừa đủ, còn thòm thèm càng tốt. Nếu nhồi nhét cho trẻ ăn quá mức thành bội thực, sinh bệnh… Học nhồi nhét sinh bệnh tâm lý, tinh thần càng nguy hại hơn cho HS. Nếu có những HS yếu kém hay có vấn đề thì GV phải quan tâm cùng nhà Tâm lý học đường (nếu có) kèm cặp thêm, chẩn trị giúp HS đó khá lên. Không thể để HS đến lớp 5 vẫn chưa biết đọc, biết viết. Nhà trường cần tổ chức dạy “phụ đạo HS kém” mỗi tuần một buổi cho HS cùng khối lớp, mà không được lấy tiền. Thế mới là giáo dục. Làm sao cho HS đến trường được sống trong bầu không khí vui vẻ, thân thiện; học tập thích thú, tự chủ; không bị áp lực, lo hãi, căng thẳng…Học để trở thành chính mình, để làm Người đàng hoàng, chứ có phải thành người máy hay những con cừu? Mục đích của giáo dục là tổ chức sự phát triển của thế hệ trẻ để các em trở nên những người trưởng thành, thích ứng với xã hội các em sống. Đó phải là những thanh niên khoẻ mạnh về thể chất, minh mẫn về tinh thần; biết cách chủ động tự học hỏi để có nghề nghiệp/công việc phù hợp, biết phát triển bản thân, biết sống lành mạnh với gia đình và xã hội… HS học để khôn lớn, sống cuộc đời của chính nó, chứ bắt nó phải phấn đấu theo mẫu người nào đó thì là cực hình! Vả lại ở thời đại 4-0 chỉ có tự mỗi người chủ động động học hỏi để thích ứng, phát triển bản thân, chứ chẳng ai dạy được mọi điều. 2. Về Cha mẹ HS Quý vị đừng bao giờ mong đào tạo con mình thành ông nọ, bà kia rồi tự gây áp lực cho mình và cho con trẻ. Các vị nên nhớ, đứa trẻ được đi du học bên Mỹ hay được học trong trường đặc biệt đóng học phí 20 triệu, 50 triệu một tháng cũng không chắc gì sẽ trở thành người như quý vị kỳ vọng đâu; chưa chắc gì nó sẽ đem lại cho quý vị niềm vui, hạnh phúc lúc tuổi già. Các vị thấy đấy: Cậu bé Trần Đại Quang học đèn đom đóm mà sau trở thành Đại tướng, giáo sư, tiến sỹ, Chủ tịch nước; cậu bé Vương Đình Huệ cũng ăn khoai, học đèn đom đóm rồi trở thành giáo sư, tiến sỹ, Chủ tịch Quốc hội; cậu thanh niên Nguyễn Phú Trọng, con nông dân, học lớp 10B cũng bình thường, không có học thêm, sau này trở thành giáo sư, tiến sĩ, Chủ tịch Quốc hội, Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước, uy quyền hơn Vua, lẫy lừng thế giới… Hãy để con mình sống cuộc đời của nó. Học ở trường vừa đủ, trung bình là tốt rồi; nhưng nó được vui chơi, biết bơi, biết một môn thể thao, biết chút âm nhạc, hội hoạ, thích đọc sách, biết nấu ăn, thích tự mày mò làm cái gì đó thú vị. Hãy dạy con biết làm mọi việc trong gia đình; biết trò chuyện với bố mẹ, vui đùa với anh em; biết quan tâm thăm hỏi ông bà, cô, bác… Tóm lại, trẻ phải trở thành thành viên yêu quý, sống trung thực và có trách nhiệm với gia đình. Đó mới quan trọng hơn là giỏi tiếng Anh, Toán, Lý, Hoá… Có phải ai giỏi tiếng Anh rồi cũng thành tài đâu? Chục triệu người Mỹ biết tiếng Anh vẫn sống nghèo khổ đấy. Chỉ mong con mình học hành để hiểu biết, trở thành một thanh niên tử tế, biết quý trọng, chăm sóc bản thân, hiếu thảo, có một nghề nghiệp/ công việc phù hợp. Còn sau đó nó trở thành cái gì là do số phận chứ không phải cứ học nhồi nhét mà thành. Quý vị phải đoàn kết, đấu tranh bảo vệ những giá trị đạo đức, môi trường giáo dục, sao cho con mình được phát triển lành mạnh; không thể giao con mình cho nhà trường, cho GV rồi cam chịu mọi ép buộc vô lý, coi con mình như thể là con tin… Quý vị giáo dục thế nào để con tự chủ, tự lập, đến 20 tuổi có thể nói rằng: Con muốn học nghề gì thì học, muốn yêu ai thì yêu, muốn theo xu hướng lối sống nào thì tùy; hỏi thì bố mẹ tư vấn, chứ không can thiệp. Như vậy mà thấy yên tâm, không sợ con hư hỏng, thì đó là giáo dục thành công. 3. Về Giáo viên. Chỉ những HS điểm kém mới vào học sư phạm bất đắc dĩ; HS giỏi nhất chen nhau vào trường Công an. Thế đủ biết nền giáo dục quốc gia hỏng rồi. Hỏng từ lâu rồi! Hai năm qua hơn 40.000 giáo viên bỏ nghề, mà trong đó nhiều GV tốt ra đi. Mấy nhà quản lý giáo dục bảo, “một người ra, ba người vào, có gì mà lo”. Càng thấy hiện tình hỏng quá rồi. Người GV lương thấp lại khát khao muốn vươn lên có mức sống loại cao trong xã hội, nên cũng đua theo phong trào “Làm nghề gì ăn nghề ấy”. Các công chức, công an, phòng thuế … “ăn” vào Dân; quan chức cùng đại gia “ăn đất”, “ăn dự án”, bác sĩ “ăn bệnh nhân”, Sư “ăn phật tử”... Vậy là GV cũng đua nhau “ăn HS”! “Làm nghề gì ăn nghề ấy” là do thể chế này đẻ ra và ngày càng tác oai, tác quái, mất kiểm soát, làm tha hoá hết bản chất đạo đức của mọi nghề nghiệp hiện hành. Vì vậy, nhiều người có lương tri đã bỏ nghề: Mấy vạn GV, mấy vạn bác sĩ, công chức đã bỏ nghề trong thời gian gần đây. Thưa các Nhà giáo, các bạn đồng nghiệp yêu quý. Cứu nguy giáo dục chính là trông cậy vào đội ngũ GV. Tôn sư trọng đạo là truyền thống quý báu của dân tộc ta. Nên gìn giữ truyền thống đó, vì khi vứt bỏ đi rồi mới thấy nó cao quý, mà muốn khôi phục cũng không được nữa. Nghề Thầy giáo dù ở nước nào cũng là nghề thanh bạch, có cuộc sống tâm hồn phong phú, thiện lành, ổn định, yêu thích giao tiếp, làm việc giáo dục trẻ em; hạnh phúc là cảm nhận thấy những trẻ em phát triển, trưởng thành từ sự giáo dục của mình; cảm nhận được sự yêu mến, kính trọng từ HS … và bằng lòng với cuộc sống mức thường thường trong xã hội. Nghề GV còn là nghề có điều kiện tốt nhất để phát triển và hoàn thiện bản thân. Đó là đạo đức, lối sống của nghề giáo viên. Người GV dạy giỏi mà sống lương thiện, an bình, thanh bạch HS càng kính trọng, yêu quý. Đó là hạnh phúc của Nhà giáo. Nếu những ai muốn mình có quyền uy, dùng quyền uy để kiếm nhiều tiền, khao khát cuộc sống giàu sang như các quan chức, đại gia… thì đừng làm GV nữa, đừng ở ngành giáo dục nữa. Lương GV phổ thông không đủ sống là lỗi của Nhà nước. Tôi là một nhà giáo, cũng đã từng uất ức khi thấy con mình nằm bệnh viện, ăn cơm với mấy ngọn rau muống luộc và mấy hạt lạc; trong khi thằng bé nằm giường bên, nó ném miếng giò nạc đi, bảo ăn mãi chán lắm… Tôi từng cảm thấy nhục nhã, khi chiều về lại đèo thùng nước gạo từ trường về nhà để nuôi lợn… Tôi thấu hiểu nỗi niềm của các GV khi thấy mình nghèo quá. Nghèo thường làm cho người ta dễ hèn đi! Nhưng chúng ta phải đoàn kết cùng nhau đấu tranh với chính quyền để tìm cách cải thiện đời sống GV, chứ không thể “ăn vào HS” được! Đó là nguyên tắc Đạo đức của Nhà giáo. Mình túng thiếu có thể làm thêm nhiều việc để kiếm thêm tiền, nhưng không thể bắt HS nộp tiền cho mình dưới bất cứ hình thức nào. Hiệp hội GV Mỹ cũng đưa ra 50 việc để GV làm thêm kiếm tiền: trông trẻ ngoài giờ, bán hàng, phục vụ hàng ăn/uống buổi tối, chủ nhật; dạy kèm các môn cho HS không phải của lớp mình/ trường mình; dạy ở các Trung tâm học tập cộng đồng; tư vấn tâm lý, giáo dục; thiết kế thời trang, làm vườn, v. v…(2). Ở ta nhiều GV nói với tôi, GV nghèo lương thấp nhưng “tỷ phú” về thời gian để chăm sóc gia đình, để có thể làm nhiều việc ra tiền. Thực ra những trải nghiệm “làm thêm” lành mạnh của GV cũng rất có ích cho việc giáo dục HS. 4. Về cán bộ quản lý giáo dục. Thời đại 4-0 rồi, Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT giảm bớt biên chế đi. Bỏ Phòng GD đi. Càng lắm người quản lý càng bày ra lắm trò thi đua, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá, gây rối cho bên dưới, làm khổ GV. Tất cả các cấp quản lý GD từ Bộ trưởng đến Hiệu trưởng, cố hết sức rũ bỏ hết những cái gì quấy rầy GV, làm khổ GV, để họ tập trung vào chuyên môn và còn thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình, làm thêm kiếm sống. Chính quyền, các cấp quản lý, xã hội càng đòi hỏi ở GV nhiều bao nhiêu thì càng phải tôn trọng họ bấy nhiêu. Để người GV lương không đủ sống, bị xã hội coi thường, đó là nỗi nhục của chế độ, của Đảng và Nhà nước này. Tôi còn nhớ vào đầu những năm 1960s cán bộ quản lý GD được tập huấn về Mục đích, Mục tiêu, Nguyên lý, Phương châm … GD XHCN để về tổ chức tập huấn cho GV trong kỳ nghỉ hè. Nghe ông Tố Hữu nói thì căng lắm. Có anh phát biểu rồi đọc thơ: “Ngang lưng thì thắt phương châm/ đầu đội nguyên lý, tay cầm mục tiêu/ nghỉ Hè mà thấy liêu xiêu … Bộ trưởng GD Nguyễn Văn Huyên bảo, học gì thì học, nhưng phải để GV được nghỉ hè ít nhất hai tháng. Các anh chị biết không, người GV yêu nghề sư phạm là vì đó là nghề TỰ DO và được nghỉ BA THÁNG HÈ.. Người quản lý GD hiểu như vậy, tôn trọng nghề GV như vậy thì dù khó khăn đến mấy, họ vẫn “Tất cả vì học sinh thân yêu”! (Khẩu hiệu của GV vào những năm 1960 - 1980). Phải nghiên cứu tìm ra cơ chế bầu những GV giỏi, tốt làm Hiệu trưởng và trả phụ cấp xứng đáng. Hiệu trưởng là linh hồn của nhà trường; Hiệu trưởng tốt thì nhà trường tốt, Hiệu trưởng hỏng thì nhà trưởng hỏng. Hiệu trưởng ngu dốt nhưng chạy chọt bằng nhiều tiền để có chức quyền, rồi dùng quyền uy đó để kiếm tiền thì giáo dục hỏng không gì cứu vãn được. Mới đây chuyện động trời xảy ra, đó là khi Hiệu trưởng trường THPT Chu Văn Thịnh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La phải chuyển đi làm Hiệu phó trường khác, thì vợ ông ta phụ trách bếp ăn của trường này, đã bỏ chất độc vào thức ăn của hơn 400 HS ăn bán trú. (3) Chắc hẳn vợ chồng chị ta bị mất nhiều quyền lợi to lắm. Món tiền quá lớn đã che lấp hết lương tri để chị ta hành động mù quáng vậy đó. Khi động cơ kiếm tiền bằng bất cứ cách nào thì tất yếu dẫn đến hành động vô minh tăm tối. 5. Về Đảng và Nhà nước Nói thật, không trông mong gì ở cái Quốc hội ăn hại này! Luật Giáo dục, Luật Phổ cập giáo dục đã ban hành từ lâu, mà không có giám sát thi hành; bao nhiêu chuyện quốc gia đại sự mà quốc hội cứ như không biết gì, toàn đi bàn chuyện lăng nhăng. Bây giờ chỉ có Tổng bí thư và Thủ tướng lắng nghe, thấu hiểu, thấy giáo dục nguy cấp lắm rồi và có quyết tâm cứu nguy rồi chấn hưng giáo dục thì may ra mới có chuyển biến. Ngày 30/9/2023 MVT Chú thích: https://www.facebook.com/profile.php?id=100059910855657 https://nongnghiep.vn/khi-giao-vien-hoa-ky-di-lam-them... https://www.anninhthudo.vn/vo-nguyen-hieu-truong-truong...  

Lưu Trọng Văn Dù ở bất cứ bang nào của Mỹ từ Californhia, Florida, Georgia, Pensyvanhia, Maryland… gã hứng thú nhất là tới các làng nghề nông. Nông dân đúng là các quý ông, quý bà, họ ở trong các biệt thự rộng lớn giữa triền cỏ xanh mướt, những thảm hoa muôn màu và những cây rợp bóng. Họ lái xe hơi xịn và đến các trung tâm, các câu lạc bộ thưởng thức nghệ thuật, mùa nông nhàn họ đi du lịch khắp thế giới…   Gã có thể khẳng định mà không ngượng mồm rằng nước Mỹ thực sự là thiên đường của hơn hai triệu nông dân Mỹ.   Nhìn những biệt thự giữa bát ngát thảm cỏ và hoa, gã mơ có một cô nàng xứ Việt ở đó, dừng chân, gã bảo: cho anh một chân chăn bò hoặc một tay hái táo được không em?   Có được cuộc sống sung túc hạng nhất thế giới là nhờ với khoảng hơn 2 triệu nông dân chiếm 0,7% tổng số lực lượng lao động của toàn nước Mỹ lại có 2,109,363 nông trại, trung bình mỗi nông trại có diện tích 174 héc ta. Và họ đã làm ra tổng giá trị sản phẩm nông nghiệp gần 500 tỷ đô la Mỹ.   Có nghĩa là chỉ với hơn 2 triệu ông bà nông dân Mỹ đã làm ra tổng sản phẩm tương đương cả nền kinh tế VN - đất nước 100 triệu dân - làm ra.   Vì sao?   1. CHÍNH SÁCH   - Chính phủ đã ban hành Luật Đất đai vào năm 1862 quy định phát không đất đai cho những người đến sống và làm việc trên các mảnh đất trống tại miền Tây nước Mỹ, tạo điều kiện cho nông dân được định cư, lập nghiệp dễ dàng. Năm 1914, Quốc hội Mỹ lập ra cơ quan Dịch vụ phát triển nông nghiệp.   Cơ quan này gồm các chuyên gia giỏi nhất Mỹ tư vấn cho nông dân quy trình khoa học, công nghệ từ bước sử dụng phân bón cho đến các khâu sau của quy trình sản xuất nông nghiệp. Bộ Nông nghiệp đảm nhiệm tiến hành các nghiên cứu mới, cho ra đời những loại phân bón làm tăng sản lượng hạt, các loại giống lai cho cây trồng khoẻ hơn, các phương pháp chữa trị nhằm bảo vệ và cứu chữa cây trồng vật nuôi chống được bệnh tật, và nhiều phương pháp khác kiểm soát các loài vật gây hại.   - Năm 1929, tổng thống Herbert Hoover thành lập Ban Nông nghiệp liên bang nhằm bảo đảm sự ổn định kinh tế cho nông dân. - Năm 1933, Tổng thống Franklin D. Roosevelt cho phép thực hiện một hệ thống trợ giá cho nông dân một mức giá gần bằng giá lúc thị trường ở điều kiện ổn định bình thường.   - Đồng thời, trong khoảng thời gian từ 1933 đến 1996, chính phủ cho nông dân vay tiền canh tác, nông dân có quyền trả nợ theo giá quy định trong hợp đồng. Cụ thể là vào những thời điểm sản xuất dư thừa, nông dân bán sản phẩm cho chính phủ, còn vào lúc giá nông phẩm cao, nông dân có quyền bán sản phẩm cho các công ty kinh doanh lương thực để tăng lợi tức.   - Ngoài ra, chính phủ còn đề ra chính sách bảo tồn, dưỡng đất dự trữ. Sự can thiệp với quy mô lớn vào ngành nông nghiệp Mỹ được kéo dài cho đến tận cuối những năm 1990.   - Hiện nay, chính phủ đang chú trọng đến xuất khẩu nông sản, và đặc biệt quan tâm đến tính vững bền của lực lượng lao động nông nghiệp.   - Thượng viện vừa thông qua dự luật di dân nhằm mục đích bảo đảm có đủ số công nhân cần thiết cho nền nông nghiệp, đặc biệt là vào mùa gặt hái, chăn nuôi gia súc, và sản xuất nông phẩm cần thiết cho xuất khẩu. Đạo luật này cũng mở đường cho những người làm việc trong ngành nông nghiệp Mỹ mà chưa có giấy tờ hợp lệ được phép nhập cư vào Mỹ.   Chính nhờ các chính sách hỗ trợ một cách hiệu quả này đã mang lại cho ngành nông nghiệp Mỹ một kết quả tốt đẹp như ngày hôm nay.   2. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ RẤT CAO   Nước Mỹ đặc biệt nhấn mạnh đến việc cơ giới hóa các phương tiện canh tác, sử dụng máy móc thay thế cho sức người và sức súc vật.   - Chi phí máy móc chiếm một tỷ lệ rất lớn trong tổng chi phí đầu tư vào sản xuất nông nghiệp. Việc cơ giới hóa máy móc không chỉ đơn thuần là tăng số lượng máy móc trên cánh đồng mà còn chú ý đến thực hiện kết hợp các tính năng để tạo ra các máy liên hoàn, kết hợp máy kéo với máy cày, máy gieo trồng, máy gặt.   Hay các sáng kiến về các loại máy móc có thể canh tác được ở những vùng đất cứng mà sức người khó có thể làm được. Hầu như mọi hoạt đông trong sản xuất nông nghiệp đều thực hiện bằng máy móc, từ làm đất, gieo trồng, bón phân, tưới tiêu đến gặt hái. Nông dân còn dùng máy bay để phun thuốc trừ sâu, dùng máy điện toán đề theo dõi kết quả thu hoạch.   Với diện tích đất canh tác rộng lớn nên việc áp dụng các phương tiện và kỹ thuật hiện đại trong sản xuất nông nghiệp đã khiến cho năng suất lao động tăng mạnh.   3. PHẨM CHẤT VÀ LÒNG TỰ TRỌNG CÔNG DÂN CAO   Nông dân Mỹ được trang bị các phẩm chất công dân và lòng tự trọng cùng ý thức tôn trọng pháp luật cao. Với họ danh dự công dân luôn đặt lên hàng đầu nên không cho phép mình sản xuất ra sản phẩm kém chất lượng và độc hại. Điều này ở nông dân VN đang là điều xa xỉ.   Vâng… buồn và đau thay khi nhìn lại tổng thể nền nông nghiệp, nông dân, đời sống nông thôn của nước nhà hiện nay.   Khi: Năng suất lao động trong ngành nông nghiệp của Việt Nam luôn thấp nhất trong nhóm các nước có mức thu nhập trung bình thấp.   Theo thông tin từ Viện Chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (IPSARD), giá trị gia tăng nông nghiệp trên mỗi lao động của Việt Nam hiện đạt chưa tới 400 USD/người, thấp hơn cả Lào và Campuchia. Câu trả lời chỉ có thể tìm ra từ CHÍNH SÁCH.  

Thủ tướng Phạm Minh Chính ngày 22 tháng 9 đọc diễn văn tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc trình bày viễn kiến của Việt Nam về cách giải quyết những thách thức toàn cầu.

Ông Nguyễn Bắc Truyển và vợ trước bia tưởng niệm những người dân bị lính Đông Đức bắn chết khi tìm cách vượt biên qua Bức tường Berlin RFA Chỉ hai ngày trước khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cùng đoàn tuỳ tùng đến Hà Nội, nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Bắc Truyển được phóng thích khỏi nhà tù Việt Nam sớm hơn năm năm so với bản án, và cùng vợ là bà Bùi Kim Phượng bay sang Cộng hoà Liên bang Đức, nơi mà họ bị buộc phải sống lưu vong. Ông Truyển, 55 tuổi, bị bắt cùng với nhiều thành viên chủ chốt của Hội Anh em Dân chủ hồi năm 2017 với cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự 1999, và sau đó bị kết án 11 năm tù giam và ba năm quản chế. Từ Đức, ông Nguyễn Bắc Truyển đồng ý trả lời phỏng vấn của Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua tin nhắn. Chúng tôi xin chuyển đến quý vị nội dung cuộc phỏng vấn này. RFA: Xin chào ông Nguyễn Bắc Truyển. Xin ông cho biết tình hình sức khoẻ tinh thần và thể chất hiện tại của mình. Việc bị cầm tù từ năm 2017 ảnh hưởng thế nào đến sức khoẻ của ông? Trước hết tôi xin có lời cám ơn chung đến tất cả các ân nhân và bạn hữu có lòng yêu mến và tranh đấu cho tôi được tự do trong suốt sáu năm một tháng bảy ngày tù vừa qua. Chắc chắn trong lúc bị cầm tù sức khoẻ và tinh thần tôi có bị thương tổn ít nhiều. Nhưng niềm tin vào nhân phẩm và các giá trị nhân quyền phổ quát đã giúp tôi đứng vững trong những ngày khó khăn nhất. Tôi bị bất ngờ khi được trả tự do và xuất cảnh đi Cộng hoà Liên bang Đức mặc dù trước đó Toà Đại sứ Đức và Phái đoàn của Liên minh Châu Âu (EU) tại Việt Nam đã vào tù thăm tôi hai lần. Sau những lần viếng thăm này một số điều kiện giam giữ đã được cải thiện. Như việc chuyển từ Trại giam An Điềm (Quảng Nam) về Trại giam Gia Trung (Gia Lai) đã đáp ứng được một phần những yêu cầu của tôi và gia đình về việc giam giữ xa nhà đối với tù nhân chính trị. RFA: Ông có bị tra tấn hay đối xử vô nhân đạo trong quá trình tạm giam, và thời gian thi hành án ở An Điềm và Gia Trung? Nếu có, xin cho biết chi tiết. Tôi bị bắt cóc ở Sài Gòn vào ngày 30/7/2017, bị chuyển ra Trại tạm giam B14 (Hà Nội) và ở đó cho đến ngày 10/7/2018. Từ trại này tôi bị chuyển đến và giam tại Trại giam An Điềm cho đến ngày 13/10/2022. Sau đó tôi bị giam ở Trại giam Gia Trung cho đến ngày rời Việt Nam là 8/9/2023. Khi xem xét Luật Tạm giữ, Tạm giam, Luật Thi hành Án hình sự và Luật Tố tụng Hình sự của Việt Nam, tôi thấy có nhiều quy định trong các luật này không được thi hành trên thực tế, khiến cho hầu hết các tù nhân – đặc biệt là tù nhân chính trị - bị tước đoạt quyền của bị can, bị cáo và người bị giam giữ. Ngoài ra còn có nhiều quy định luật không tương thích với các quy chuẩn tại các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia hay ký kết.  Do đó, trong thời gian bị giam tôi đã có nhiều đơn kiến nghị đòi cải thiện chế độ lao tù thông qua việc sửa đổi các luật có liên quan đến vấn đề giam giữ đang có hiệu lực tại Việt Nam. RFA: Ông nghĩ gì về việc bị chính quyền Việt Nam bắt giữ và kết án về tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” cùng với các thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ? Tôi không có bất cứ ý tưởng và hành động nào nhằm lật đổ chính quyền Việt Nam. Tôi chỉ là một người hoạt động đơn thuần về nhân quyền. Tôi không còn là thành viên của Hội Anh em Dân chủ trong thời gian dài trước khi bị bắt nên không tham gia và không biết về các hoạt động của hội này. Những người bị đưa ra tòa sơ thẩm với tôi vào ngày 5/4/2018 và phúc thẩm vào ngày 4/6/2018 là những người bạn và người quen của tôi. Trong các phiên xử đó tôi không thấy tòa đưa ra được những chứng cớ nhằm lật đổ chính quyền Việt Nam mà đó chỉ là những hoạt động nhằm cải thiện nhân quyền và dân chủ tại Việt Nam. Hậu quả là một bản án oan sai cho tất cả những người bị xét xử. RFA: Ông bị buộc phải sống lưu vong và xa rời quê hương, nơi nhiều người hoạt động đang tranh đấu cho dân chủ và nhân quyền. Ông có thể cho biết cảm nghĩ của mình không? Tôi bị giam lần đầu ba năm sáu tháng tù và bị hai năm quản chế từ năm 2006 đến 2012. Lần này tôi bị bắt và kết án 11 năm tù giam và ba năm quản chế. Vì không nhận tội nên tôi không được giảm án. Khi đến Trại giam Gia Trung để làm thủ tục cho tôi xuất cảnh, đại diện của Bộ Công an có yêu cầu tôi phải làm “đơn xin tạm hoãn thi hành án để xuất cảnh định cư” nhưng tôi đã từ chối và không làm đơn này. Vì trong hơn 6 năm qua tôi đã không nhận tội nên tôi thấy cái đơn này là không cần thiết. Tôi quý trọng sự tự do. Được trả tự do và ra đi sống ở một nơi khác ngoài quê hương Việt Nam là điều mà không ai mong muốn nhưng đây là một sự lựa chọn để thoát khỏi án tù oan và cho vợ chồng tôi được sum họp. Hội nhập tại một quê hương thứ hai và phải thích nghi với những điều mới lạ trong cuộc  sống là điều tôi phải làm trong thời gian tới. RFA: Ông có kế hoạch gì để tranh đấu cho quê hương trong tương lai không? Tôi chưa biết mình có thể giúp ích gì cho tiến trình vận động nhân quyền tại Việt Nam. Tôi cần có thời gian để học hỏi những điều mới, cập nhật thông tin, v.v… và sau đó mới có thể quyết định sẽ làm gì cho nhân quyền Việt Nam. RFA: Xin chân thành cảm ơn ông vì cuộc phỏng vấn. https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/activist-nguyen-bac-truyen-says-he-chooses-to-go-to-germany-to-escape-unjustice-imprisonment-09202023004547.html?fbclid=IwAR1cE8L5anw4g9EYQbKWvXCqRDzhSWcRyrrVR7M8eAvmPUYi_yTm7ZOoSDk  

Nguyễn Đình Cống Ngày 1 tháng 9, tại cuộc meeting ở Hà Nội, kỷ niệm ngày 2 tháng 9, chủ tịch Võ văn Thưởng đọc diễn văn, cho rằng: “Đảng, bác Hồ, Nhân dân Việt Nam đã lựa chọn con đường Độc lập gắn với Chủ nghĩa xã hội (CNXH)”. Câu trên không phải do ông Thưởng nghĩ ra và nói lần đầu tiên, mà ông chỉ nhắc lại lần thứ n+1, với n rất lớn. Ông Thưởng nhắc lại một cách máy móc, hình như không hề suy nghĩ xem, nói như vậy, đúng, sai chỗ nào. Thật ra, trong việc tìm con đường, nhân dân Việt Nam chẳng lựa chọn gì cả. Xin hỏi, bạn có phải là nhân dân không? Bạn đã lựa chọn con đường ở đâu, lúc nào, như thế nào? Nhân dân Việt Nam hiện nay có gần trăm triệu người, tạm chia ra ba nhóm, có vai trò, quyền lợi và nguyện vọng cụ thể khá khác nhau. Dân nhóm một là những người được ưu đãi, có quyền lợi gắn chặt với chế độ. Nhóm này chiếm tỷ lệ tương đối ít. Dân nhóm hai là những người lao động bình thường, họ làm việc và đóng thuế cho nhà nước. Họ có nguyện vọng thiết tha là được sống trong hòa bình, được yên ổn làm ăn, nuôi dạy con cái. Nhóm này chiếm số đông trong xã hội, họ phục tùng bất kỳ chính quyền nào, đóng thuế cho bất kỳ nhà nước nào đang cai quản, tuân lệnh bất kỳ quan chức nhà nước nào đang thống trị, họ luôn lo sợ bị chính quyền quở trách và sẵn sàng phụ họa theo ý muốn của chính quyền. Dân nhóm ba là tầng lớp trung lưu, có nhu cầu cao về tự do dân chủ để lao động sáng tạo, để phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục. Trong số họ có các trí thức tinh hoa, các văn nghệ sĩ ưu tú, họ có nhu cầu và thích phản biện để vạch ra những sai sót của chính quyền, làm một việc mà lãnh đạo cộng sản rất ghét, rất sợ và ra sức triệt phá. Nếu lãnh đạo nhà nước có cách hợp lý, dân chủ thực sự, tuân thủ tính khách quan, trung thực, khoa học, để điều tra, để trưng cầu dân ý về chọn con đường, thì chắc rằng đa số dân nhóm một, một số ít dân nhóm hai chọn CNXH, còn phần rất lớn dân nhóm ba không chọn. Nhưng nếu gian lận trong điều tra thì con số chọn XHCN có thể sẽ rất cao. Trong các phát ngôn và văn bản quan trọng (Tuyên ngôn Độc lập, Di chúc…), ông Hồ cũng chưa bao giờ nói hoặc viết rằng, mình chọn CNXH để áp đặt cho dân tộc. Con đường CNXH, kiên trì nó, thực ra chỉ được một vài người chóp bu trong đảng lựa chọn (thậm chí chỉ do một người tự ý chọn theo sự hiểu biết sai lầm của mình) rồi áp đặt cho những người khác và dùng nguyên tắc: “Cấp dưới phải phục tùng cấp trên, cá nhân phải phục tùng tập thể”, cùng với kỷ luật đảng để buộc mọi đảng viên không được nói khác. Như vậy, thực chất Đảng cũng không lựa chọn mà bị áp đặt từ ý chí của một người. Từ đó suy ra, câu ông Thưởng nói ở trên là một loại ngụy biện thô bạo, một loại quen nói liều, quen nói dối trước hàng chục triệu người./.  

Luân Lê   Người ta không chỉ đang nô dịch trong ý thức lẫn nhau, người ta còn đang nô đày cả muông thú và vạn vật xung quanh.   Làm gì có đạo, giáo hiếu sinh nào lại thực hiện phóng sinh bằng cách bắt, bẫy các loài vật rồi qua một nghi thức để thả nó ra và coi đó là một nghi lễ trang trọng và thiêng liêng?   Bắt giữ gây thương tật, khủng hoảng cho sinh vật và nhốt hãm chúng lại, đợi một ngày nào đó sẽ phóng thích chúng ra và coi như sự giải phóng cho chính nó, và cho cả kẻ thực hành nghi lễ. Đấy chẳng là thứ hành động không chỉ ngu dốt, độc ác mà còn mang mầm tai hoạ hay sao?   Bắt nhốt chúng, nô lệ chúng, đày đoạ chúng, rồi thả chúng ra, và coi đó là sự ban phát tự do cao cả. Mảnh đất này lâu nay đã ngày càng trở thành vùng đất hưng thịnh của lũ người vô tư với những trò quái ác và man di của mình. Từ một loại hành động với mục đích tốt đẹp là sự cứu trợ khi bắt gặp sự hoạn nạn, giờ đây họ tạo ra hoạn nạn cho muông thú để nhân danh một nghi lễ để giải thoát hoạn nạn cho chúng.   Một xã hội đã trở nên vô tri và mất đi cảm xúc lẫn cảm thức tốt lành về hành động cũng như mục đích của hành động.

Người thân đón cháu bé bị bắt cóc về nhà. Diễm Thi, RFA   Ngay khi thông tin nghi can bắt cóc bé trai tại Hà Nội, đòi tiền chuộc 15 tỷ đồng, được xác định là một cán bộ thuộc Đội tham mưu, Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an Vĩnh Phúc, tờ Giao Thông điện tử đã loan tin ngay trong ngày 15 tháng 8 năm 2023. Tuy nhiên, hàng loạt tờ báo lớn khác thuộc hệ thống truyền thông Nhà nước đều không đưa tin thủ phạm là ai. Thậm chí có báo còn dẫn lời của Thiếu tướng Công an Nguyễn Thanh Tùng khẳng định rằng, có nhiều thông tin đăng tải nhưng đều là “không chính thống”. Giấu đầu, lòi đuôi Nhà báo Võ Văn Tạo nêu nhận định của ông với RFA về những diễn biến vừa qua: “Thứ nhất, ông thiếu tướng công an nói vậy là không đúng. Thứ hai, việc công an nói dối quanh co ban đầu rồi lòi ra sự thật về sau là đã có tiền lệ rồi chứ chẳng phải là chuyện hy hữu gì. Nói chung là người ta cứ muốn che đậy mặc dù sự thật rất khó che đậy. Trước sau cũng lòi ra, không đơn giản như họ nghĩ. Do đó, tôi cho đây là cách ứng xử kém thông minh của ngành công an lâu nay.” Ông Đào, một người dân TP.HCM nói với RFA: “Cách nói của ông thiếu tướng công an này ở một khía cạnh nào đó là phủ nhận các chính sách của Nhà nước, bởi như chúng ta biết, toàn bộ các cơ quan truyền thông trong nước đều của Nhà nước. Không có bất cứ cơ quan truyền thông nào của tư nhân hết. Tất cả họ đều nhận ngân sách Nhà nước và chịu sự chỉ đạo của Ban tuyên giáo Trung ương. Họ là cánh tay của Đảng, làm theo đường lối của Đảng. Bây giờ ông thiếu tướng này nói thông tin ‘không chính thống’, khác gì nói Đảng và Nhà nước cũng không chính thống!?” Chuyện công an đưa ra những thông tin lấp liếm ban đầu rồi cuối cùng sự thật lòi ra không là chuyện lạ. Có thể nêu một ví dụ cụ thể: Ngày 30 tháng 7 năm 2017, Facebook của nhà báo Huy Đức xuất hiện dòng trạng thái “Trịnh Xuân Thanh về mà báo chí im ắng nhỉ!”. Cùng ngày, báo chí Nhà nước đưa phát biểu của Bộ trưởng Công an, Thượng tướng Tô Lâm rằng: “Đến giờ tôi vẫn chưa có thông tin gì”. Thứ hai, việc công an nói dối quanh co ban đầu rồi lòi ra sự thật về sau là đã có tiền lệ rồi chứ chẳng phải là chuyện hy hữu gì. Nói chung là người ta cứ muốn che đậy mặc dù sự thật rất khó che đậy. Trước sau cũng lòi ra, không đơn giản như họ nghĩ. Do đó, tôi cho đây là cách ứng xử kém thông minh của ngành công an lâu nay. - Nhà báo Võ Văn Tạo Nhưng chỉ một ngày sau, ngày 31 tháng 7 năm 2017, hàng loạt tờ báo của Nhà nước đồng loạt đưa tin “Trịnh Xuân Thanh ra đầu thú” với thông tin do công an cung cấp. Tương tự câu chuyện một công an bắt cóc trẻ em đòi tiền chuộc vừa xảy ra ở Hà Nội hôm 15 tháng 8 năm 2023, một ngày sau những thanh minh trên báo của thiếu tướng công an Hà Nội, cư dân mạng xã hội lan truyền hai văn bản chính thức xác minh nghi phạm là công an. Một văn bản được Thượng tá Đặng Việt Quảng, Phó thủ trưởng cơ quan Cảnh sát điều tra ký ngày 15 tháng 8 năm 2023 gửi Giám đốc công an tỉnh Vĩnh Phúc, Đại tá Đinh Ngọc Khoa, yêu cầu tước danh hiệu Công an nhân dân đối với Thượng uý Nguyễn Đức Trung, cán bộ đội Tham mưu, phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh. Một văn bản là quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức tước danh hiệu Công an nhân dân đối với Thượng uý Nguyễn Đức Trung, cán bộ đội Tham mưu, phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh, do Đại tá Đinh Ngọc Khoa, Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Phúc ký cùng ngày 15 tháng 8 năm 2023. Một ngày sau, chính Công an Thành phố Hà Nội xác nhận kẻ bắt cóc bé trai là cán bộ đội tham mưu, Phòng cảnh sát giao thông Công an tỉnh Vĩnh Phúc, mang cấp bậc thượng úy Nguyễn Đức Trung. Công an biến chất: nở rộ… Chuyện công an bắt cóc trẻ em đòi tiền chuộc nhắc nhớ lại câu chuyện được truyền thông Nhà nước đăng tải đầu năm 2020 về sự việc tương tự rằng, do không có tiền thanh toán nợ nần, một cựu công an tên Nguyễn Quốc Toàn, từng công tác tại Công an huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ, đã cấu kết đồng bọn bắt cóc một nữ sinh ở thành phố Trà Vinh rồi điện thoại cho gia đình đòi năm tỷ đồng tiền chuộc. Hoặc mới đây, tuy không phải chuyện bắt cóc nhưng liên quan đến hành vi “tha hóa” của công an khiến người dân bất bình đó là chuyện ba công an trộm dê của dân. Điều đó cũng cho thấy những lời dạy, những bài học được cho là tư tưởng của ông Hồ Chí Minh đều vô dụng. Đạo đức của một phần lực lượng công an đã rơi đến tận đáy. Họ thiếu đi những tấm gương gương mẫu, có thật để mà răn giữ mình. - Luật sư Đặng Đình Mạnh Luật sư Đặng Đình Mạnh nêu quan điểm của ông với RFA sáng 16 tháng 8 năm 2023: “Chỉ mới năm tuần sau sự kiện ba công an Hà Nội bắn trộm dê của dân, đến vụ án hình sự “Chuyến bay giải cứu” đưa hàng loạt sĩ quan công an, thậm chí đến cả phó giám đốc công an ra tòa vì lừa đảo, nhận hối lộ mới kết thúc hai tuần qua… Chưa kể đến ông Nguyễn Đức Chung, nguyên là tướng công an phải ra tòa 3, 4 lần vì nhiều lần tham nhũng, thì nay lại đến một thượng úy công an ra tay bắt cóc cháu bé ngay tại Hà Nội đòi tiền chuộc đến 15 tỷ đồng !? Khiến công chúng hết sức thất vọng và hoang mang về lực lượng công an. Điều đó cũng cho thấy những lời dạy, những bài học được cho là tư tưởng của ông Hồ Chí Minh đều vô dụng. Đạo đức của một phần lực lượng công an đã rơi đến tận đáy. Họ thiếu đi những tấm gương gương mẫu, có thật để mà răn giữ mình. “Thượng bất chính, hạ tắc loạn”, một khi mà hình ảnh người đứng đầu lực lượng công an nghiễm nhiên thưởng thức những bữa tiệc bò dát vàng đầy xa hoa đối lập với hoàn cảnh đang còn rất khó khăn của đất nước mà bị xử lý. Và cũng ông ấy, chỉ trong vài năm đưa ra hàng loạt quy định sửa đổi Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân… Cái sau đá cái trước gây tốn kém ngân sách quốc gia và thời gian của nhân dân… mà vẫn không bị truy trách nhiệm thì khó mà trách thuộc cấp của ngành công an được.” Ông Đào, một người dân TP.HCM nói với RFA: "Tôi thấy không có gì đáng ngạc nhiên cho lắm bởi từ trước đến nay công an là ‘thanh kiếm và lá chắn’ bảo vệ Đảng và Nhà nước. Họ có rất nhiều quyền và thậm chí họ thực thi những quyền trái với hiến pháp quy định. Tôi chỉ ngạc nhiên khi một người dân bình thường dám phạm tội như vậy, chứ công an thì tôi không ngạc nhiên." Với những tội phạm là công an ở mọi lĩnh vực với cấp bậc thuộc hàng tướng như trung tướng Phan Văn Vĩnh, trung tướng Bùi Văn Thành, thượng tướng Trần Việt Tân, thiếu tướng Nguyễn Thanh Hóa, trung tướng Phan Hữu Tuấn… người dân có quyền tự hỏi, liệu trong số công an đang đứng nhan nhản ngoài đường, ngồi trong các trụ sở công an, kể cả từ cấp bộ đến địa phương, còn những công an nào là tội phạm chưa bị lộ? https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/police-kidnap-children-for-ransom-it-s-a-joke-08162023124312.html  

Ảnh; Erdogan Nguyen Ngoc Chu   1. ERDOGAN Theo dõi cách hành xử của Erdogan, hiện ra khuôn mặt của một chính khách lão luyện. Erdogan là một “tay chơi chính trị” nhiều mang. Dù là Nga, Mỹ, châu Âu hay NATO, với phe nào, Erdogan cũng thu được lợi. Ví như Nga và Putin đã nhiều phen phải ngậm bồ hòn làm ngọt với Erdogan. Erdogan gián tiếp đối đầu với Nga, giúp Azerbaijan chiếm lại lãnh thổ thành công trong xung đột Nagorno- Karabakh chống Armenia được Nga hậu thuẫn. Erdogan trực tiếp đối đầu với Nga, không ngần ngại bắn rơi Su 25 của Nga ở Syria khi vừa xâm phạm vùng trời vài trăm mét. Đóng eo biển không cho chiến hạm Nga vào biển đen. Giúp vũ khí cho Ukraine, Bán máy bay không người lái Bayraktar TB2 cho Ukraine và đầu tư sản xuất tại Ukraine. Giúp Ukraine vận chuyển ngũ cốc. Thả các tù binh “Azov” trước thời hạn. Ủng hộ Ukraine gia nhập NATO. Đó là những hành xử làm cho Putin phải nuốt hận. Putin trong lòng căm Erdogan, muốn ăn tươi nuốt sống Erdogan, mà ngoài mặt vẫn phải làm lành. Erdogan còn đi xa hơn nữa, nhưng Putin cũng không thể bỏ Erdogan. Vì Putin không thể đẩy Erdogan thành kẻ thù. Erdogan là chiếc cầu nối quan trọng của Putin để chấm dứt chiến tranh. Trong cuộc chơi với Putin, Erdogan biết tận dụng tối ưu lợi thế của mình, khai thác tối đa điểm yếu của đối phương.   Mỹ, châu Âu và NATO cũng không ưa Erdogan. Nhưng họ biết cách giải quyết với Erdogan. Với Erdogan, cái cuối cùng là lợi ích cho Thổ Nhĩ Kỳ. Cho nên, dù Erdogan có mua S -400, có cản trở Phần Lan, Thuỵ Điển gia nhập NATO thì cuối cùng Erdogan cũng phảỉ đi cùng với Mỹ, châu Âu và NATO. Vì đó là lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ. Và tất nhiên là vì Mỹ, châu Âu và NATO không thể đẩy Erdogan vào vòng tay Nga. Erdogan đã biết dùng vị thế của Thổ nhĩ Kỳ để mặc cả. Và trong cuộc chới với Mỹ, châu Âu và NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã thu được lợi rất nhiều. Erdogan còn mục tiêu là ước mơ gia nhập EU từ năm 1959 của Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa thành hiện thực. Và sẽ nhìn thấy những điều mặc cả của Erdogan về mục tiêu này trong tương lai.   Nga, Mỹ, châu Âu, phe nào cũng không ưa Erdogan mà không thể bỏ. Nước ở thế yếu hơn mà trên bàn cờ chính trị không yếu hơn. Erdogan làm cho kẻ mạnh hơn không những không thể bắt nạt, mà còn phải sợ, phải nể, vì dùng thế liên kết với kẻ mạnh khác. Sau đế quốc Ottoman, Thổ Nhĩ Kỳ làm thế giới nhớ đến trong cuộc khủng khoảng hạt nhân Cuba 1962. Kết thúc là Liên Xô không đặt tên lửa ở Cuba và Mỹ tháo dỡ tên lửa mang đầu đạn hạt nhân Jupiter IRBM khỏi Thổ nhĩ Kỳ. Erdogan đang khai thác hiệu quả vị trí địa lý của Thổ Nhĩ Kỳ, làm hiện lên bóng dáng của đế quốc Ottoman.   2. HUNSEN Nếu ở phương Tây có Erdogan thì ở phương Đông, ở một mức độ nào đó, có Hunsen. Hunsen cũng là một chính khách không được ưa, nhưng không thể bỏ. Cũng giống như Erdogan, Hunsen biết khai thác tối đa vị thế của mình. Trong quan hệ với Trung Quốc, Việt Nam, Mỹ và châu Âu, thì chơi với bên nào, Hunsen cũng thu được lợi. Có người nói Hunsen phụ thuộc vào Trung Quốc. Trung Quốc thu được nhiều lợi từ Campuchia. Nhưng đường lối chính trị của Hunsen không phụ thuộc vào Trung Quốc. Lãnh đạo Camphuchia và Trung Quốc chưa bao giờ tuyên bố chung ý thức hệ, chưa bao giờ tuyên bố cùng phe, cùng mục tiêu. Hunsen có đường lối chính trị độc lập với Trung Quốc. Các nghị quyết của Liên hợp quốc về cuộc chiến tranh của Nga tại Ukraine, Campuchia bỏ phiếu khác với Trung Quốc. Trong vấn đề Biển Đông, Camphuchia bị sức ép quyền lợi từ Trung Quốc, Hunsen hành động vì quyền lợi Campuchia. Trung Quốc sợ Campuchia xa rời. Hunsen có thể nhảy vào vòng tay người khác chỉ trong nháy mắt. Hunsen biết tận dụng nỗi sợ hãi của Trung Quốc để thu lợi. Hunsen làm cho các đối tác phải ve vãn, chứ không thể bắt nạt.   Tất nhiên, vị thế Campuchia khác với Thổ Nhĩ Kỳ, nên mức ảnh hưởng của Hunsen khó bì với Erdogan. Sự khác biệt về thể chế cũng tạo nên thang bậc vai trò. Một trong những điều khác biệt giữa Erdogan và Hunsen là cách được nắm quyền và quyền quyết định về người kế nhiệm. Erdogan không thể quyết định người kế nhiệm. Chức vụ tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ là do toàn dân Thổ Nhĩ Kỳ bàu ra. Còn Hunsen đưa con trai mình lên ngôi thủ tướng. Hunsen là một “ông vua”. Nhưng không phải là một “vua tập thể”. Hunsen muốn bảo vệ quyền lực gia đình, cùng với lợi ích dân tộc, chứ không phải sự tồn vong của chính thể. Trước cái sai của cấp dưới trong hệ thống, Hunsen trừng trị thẳng tay mà không phụ thuộc vào ai. Kẻ làm sai sợ hãi. Sợ hãi chứ không xu nịnh. Vì thế, ít kẻ xu nịnh bao quanh. Như một “ông vua” phong kiến, Hunsen chọn con trai có tài trong số con mình, cho đào tạo bài bản và nhường chức. Vua phong kiến cũng có bậc anh minh. Gặp thời minh trị, đất nước cũng có cơ hội phát triển. Nhưng chế độ cha truyền con nối, về cơ bản đã bị đào thải. Con trai Hunsen được Âu học. Việc truyền đời quyền lực của Hunsen khó có thể kéo dài như ở Bắc Triều tiên.   3. CÂU HỎI ĐỂ NGỎ   Nhắc đến Erdogan và Hunsen là để nói đến các cá nhân nâng cao được vị thế quốc gia trên bàn cờ chính trị thế giới, dù quốc gia bị sức ép tranh chấp ảnh hưởng từ các nước lớn. Không ưa nhưng không thể bỏ. Cứng mà không gãy. Đa phương mà không phụ thuộc vào một. Sẵn sàng rời bỏ mà không sợ hãi. Bắt người phải tôn trọng mình vì khả năng liên minh với người khác. Đó là các chiến lược trò chơi quan hệ quốc tế của những chinh khách như Erdogan và Hunsen. Liệu còn quốc gia nào cần có những chính khách như Erdogan?  

tuongnangtien's blog Truyện Bố Già của Mario Puzo mở đầu bằng một vụ xử bất công, thấy rõ : Amerigo Bonasera có việc ra Toà, Toà Đại-hình Nữu-Ước, Phòng 3 để nghe công lý phán xét, trừng trị hai thằng khốn can tội bạo hành, toan cưỡng dâm con gái lão. Ngài Chánh án uy nghi, bệ vệ vén áo thụng đen làm như sắp đích thân ra tay trị hai thằng nhãi ranh đang đứng xớ rớ trước Toà. Giọng ngài sang sảng, lạnh tanh: - Tụi bây hành động như những quân côn đồ tồi tệ nhất. Tụi bây làm như thú dữ ở rừng vậy! Cũng may mà cô bé đáng thương kia chưa bị tụi bây xâm phạm tiết hạnh, bằng không thì mỗi đứa 20 năm chắc… Xét vì tụi bây còn nhỏ, chưa có tiền án và con nhà đàng hoàng… Vả lại xét vì luật pháp đặt ra chẳng phải để trả thù nên toà tuyên phạt mỗi đứa 3 năm tù, cho hưởng án treo! ……… Bonasera nghiến răng nghe nỗi đắng cay trào lên nghẹn họng. Lão đưa chiếc khăn tay trắng lên bụm chặt miệng, ngó hai thằng khốn đi tà tà trở ra. Mặt chúng tươi rói, chúng tỉnh bơ không thèm nhìn lão một phát. Đành đứng trơ ra vậy. Cha mẹ chúng tò tò đi theo: hai cặp vợ chồng Mỹ trạc tuổi lão, bề ngoài Mỹ rặt bẽn lẽn ra mặt nhưng ánh mắt vẫn cứ vênh váo ngầm…. Lão quyết định tìm tới cố nhân Corleone, tốn bao nhiêu thì tốn…”“Tìm tới cố nhân  Corleone”  lão Bonasera không phải chi một đồng nào nhưng hai cậu nhóc “con nhà đàng hoàng” vẫn bị xử lại (và xử đẹp) cấp kỳ bằng một trận đòn thừa sống thiếu chết: Jerry và Kevin, nghe đâu, nằm nhà thương cả tháng. Từ đó về sau, hễ thoáng thấy đàn bà con gái (nói chung) và đám phụ nữ di dân gốc Ý (nói riêng) là hai cậu lảng đi chỗ khác chơi liền. Cho ăn kẹo cũng không dám buông lời tán tỉnh hay chọc ghẹo bâng quơ, đừng nói chi đến chuyện sàm sỡ như trước nữa. Trận đòn, ngó bộ, hơi bị nặng tay. Tụi Mafia, rõ ràng, là có khuynh hướng trọng nữ khinh nam. Đụng tới phụ nữ là tụi nó nổi giận cấp kỳ, và phản ứng (có phần) quá đáng. Tháng 11 năm 2007, cảnh sát Sicily tìm được (trong sào huyệt của ông trùm Salvatore Lo Piccolo) “Mười Điều Răn” (Ten Commandments) của đám Mafia địa phương. Đọc xong, quí bà và quí cô đều phải xuýt xoa và tấm tắc khen: Phải kính trọng vợ/ Không được dòm ngó vợ bạn/ Không được lem nhem về tiền bạc/ Luôn giữ đúng hẹn/  Không bao giờ nói dối … Thiệt, có một thằng con hay thằng rể ăn ở và cư xử mực thước (tới cỡ đó) thì ai mà không hãnh diện chớ? Lỡ nó có dính tới băng đảng Mafia “chút xíu” thì cũng đã chết ai đâu. Thằng nhỏ có hung dữ, đánh đập ai ở ngoài đường thây kệ, miễn nó “kính trọng vợ con” và “không dòm ngó tới vợ bạn” (và mấy con em vợ) là OK rồi - đúng không" ? Điều răn thứ IV mới thiệt là quí hoá chớ. Đọc mà mát ruột mát gan: “Don't go to pubs and clubs” (Không được chàng ràng ở quán bia ôm hay quán nhậu). Phải vậy chớ. Đ…má, tui ghét nhứt là cái thứ đàn ông mà mở miệng ra là chửi thề, hoặc tu bia, hay nốc ruợu ào ào. Thấy mất cảm tình hết sức!  Trong phần lời tựa của cuốn Bố Già, bản Việt ngữ, dịch giả Ngọc Thứ Lang còn cho biết thêm đôi điều lý thú khác nữa : “Nhiều tư liệu gần đây về Mafia và ‘The Godfather’ cho chúng ta biết rằng nhân vật ‘Bố Già’ ngoài đời chính là Don Vito Cascio Ferro, một trong những thủ lĩnh quan trọng đầu tiên của giới Mafia Ý di cư sang Mỹ… Nhưng đối với bạn bè, thân quyến, ‘Bố Già’ gần như là một đấng toàn năng có thể cứu họ thoát khỏi những thế kẹt và nỗi oan ức mà ngay cả luật pháp cũng chẳng gỡ được. Ông đúng là ‘Mafia’ theo cái nghĩa nguyên thủy của nó thuở ban đầu hình thành, nơi ẩn náu.” Những người ở trong “thế kẹt” và có “những nỗi oan ức” phải tìm đến Bố Già nhờ giúp đỡ (phần lớn) là những di dân nghèo khổ, không được pháp luật Hoa Kỳ - vào hồi đầu thế kỷ XX - che chở khi cần. Như thế, băng Đảng Mafia “thuở ban đầu hình thành” - xem chừng - có rất nhiều khí khái và thiện ý: đứng với kẻ ở thế cô, và sẵn sàng phò nguy cứu khổ. Đảng cộng sản VN cũng “khởi nghiệp” với những tuyên ngôn và khẩu hiệu nghe (tử tế) tương tự. Họ hô hào chống lại áp bức, bất công, kỳ thị … Nhờ vậy, họ vận động được quần chúng - kể cả những thành phần thiểu số, “ở vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng” - nổi dậy “giành lấy chính quyền về tay nhân dân.” Chả phải vô cớ mà Cách Mạng Tháng Tám vẫn được mệnh danh là “Cuộc Khởi Nghĩa Của Những Người Tay Không.”  Chỉ có điều đáng phàn nàn là sau khi “những người tay không” nắm được quyền bính trong tay thì họ (tức khắc) hành xử như một đám côn đồ, đối với tất cả mọi thành phần dân tộc. Xin ghi lại vài ba : - Đàn áp dã man những cộng đồng của người dân bản địa ở Tây Nguyên vào năm 2001 và 2004. - Đàn áp dã man những cộng đồng của người dân bản địa ở Mường Nhé, Điện Biên năm 2011. - Tấn công Tu Viện Bát Nhã năm 2009. - Tấn công Đan Viện Thiên An năm 2017. - Tấn công nông dân ở Văn Giang năm 2012. - Tấn công nông dân ở Đồng Tâm năm 2020. …  Đó là chưa kể những vụ cướp ngày được mệnh danh là Cải Cách Ruộng Đất, Cải Tạo Công Thương Nghiệp, Đổi Tiền, Vượt Biên Bán Chính Thức (bằng cách ... bán bãi thu vàng) và vô số tài sản – nhà, xe, cơ sở thương mại … – mà dân chúng đã tự nguyện ký giấy “hiến tặng” với hy vọng (mỏng manh) của đi thay người. Vậy mà thời gian vừa qua, không ít kẻ gọi đám người đang nắm quyền bính ở Việt Nam hiện nay là “bọn Mafia” hay “băng đảng Mafia đỏ.”  Úy Trời, đừng có nói (đại) như vậy mang tội chết à nha.  Mafia đâu có hành động đê tiện dữ vậy! Tụi nó cũng cướp của, tống tiền,  khủng bố …nhưng đâu có ăn hối lộ, ăn chận, và cướp đất của những người cùng khổ. Tụi nó cũng đâu có bao giờ phải “giả dạng thường dân” hay “ném đá giấu tay” như đám công an cách mạng. Khi cần, đám Mafia (dám) ném lựu đạn như không, chớ đâu có cái chuyện ném cứt – bẩn thỉu, dơ dáy, và đáng tởm – như dân băng đảng ở làng Ba Đình, Hà Nội, đúng không? Tôì tin chắc rằng nếu quí ông Trần Độ, ông Hoàng Minh Chính, Nguyễn Hộ … gia nhập bất cứ băng đảng Mafia nào, thay vì Đảng Cộng Sản Việt Nam – chắc chắn – họ sẽ được đối xử tử tế hơn nhiều vào lúc cuối đời, nếu chưa muốn nói là sẽ được đàn em tuyệt đối kính trọng vì cung cách hành xử can trường và nghĩa khí. Nếu bọn Mafia – đôi khi – phải làm những điều khuất tất chả qua vì họ ở cái thế chẳng đặng đừng, của những người thất thế, những kẻ bị gạt ở bên lề xã hội. Chứ còn cứ mở miệng ra là “toàn thắng đã về ta,” và cứ “đi hết từ thắng lợi này đến thắng lợi khác” mà cách hành xử thì kém xa bọn băng đảng xã hội đen! tuongnangtien's blog

Bạch Cúc Thật không may, thời gian họp Trại Hướng Đạo Thế Giới tại Hàn Quốc với hơn 45.000 người ở 158 quốc gia cùng tham dự đã chịu sự bất lợi về thời tiết. Đúng thời điểm này Hàn Quốc đang phải hứng chịu một đợt nắng nóng kỷ lục. Hầu hết trại sinh của các quốc gia Châu Âu + Mỹ đã rất khó khăn để thích nghi dưới cái nắng gay gắt và dữ dội nên đã phải rời trại. Chính phủ Anh, Mỹ... đã phải quyết định đưa đoàn của mình đến một nơi khác để đảm bảo sức khỏe cho đoàn sinh vì đã có rất nhiều trại sinh phải cấp cứu vì sốc nhiệt!    Thông tin từ đoàn Việt Nam cho hay: các đoàn sinh vẫn trụ vững về sức khỏe và cả sự nhiệt huyết. Tuy nhiên, các hoạt động ngoài trời bị giảm bớt và cắt bớt rất nhiều, các em chủ yếu ở trong lều và vẫn sinh hoạt với rất nhiều hoạt động lý thú + giao lưu cùng các nước bạn. Tuy nhiên, trên các trang mạng đã lan truyền khá nhiều thông tin "phẫn nộ" về sự yếu kém trong khâu tổ chức của chính phủ Hàn Quốc, khiến tôi ít nhiều cũng lo lắng cho đoàn Việt Nam. May thay, thông tin phản hồi từ đoàn VN khẳng định chính phủ Hàn Quốc đã dốc hết sức làm mọi cách để đối phó với cái nắng gay gắt, ví dụ: tạo nên các mảng xanh bằng những vật liệu chịu nhiệt cấp tốc, tăng cường dinh dưỡng đến mức dư thừa thực phẩm, cung cấp đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho trại sinh!   Chúng ta có thể hiểu và đồng cảm cho Hàn Quốc. Để tổ chức một Trại Họp Bạn Quốc Tế có quy mô và số lượng lớn nhất từ trước tới nay ắt hẳn khâu chuẩn bị vô cùng khó khăn và vất vả. Và nếu có những sự cố ngoài ý muốn, những đáp ứng không hoàn hảo thì cũng rất nên phải thông cảm cho họ bởi: làm sao chu đáo hoàn thiện, không sơ sót cho được khi phải đón tiếp 45.000 người tụ họp về một nơi với những hoạt động kéo dài tới 12 ngày. Ấy vậy mà, những khó khăn đã không dừng lại ở đó:   Ngay trong lúc này, Hàn Quốc dự báo sẽ phải hứng chịu siêu bão - Khanun!   Trại Họp Bạn Hướng Đạo Thế Giới đã phải sơ tán khẩn cấp. Thông tin này khiến tôi phải rơi nước mắt vì tiếc và lo lắng nhưng không còn cách nào khác: an toàn và tính mạng con người là quan trọng nhất và tôi phải khâm phục đất nước Hàn Quốc bởi:   Để đối phó với cơn bão, họ đã phải sơ tán người dân của rất nhiều vùng chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão. Bão có thể làm thiệt hại đến cơ sở vật chất, hạ tầng và nhất là tính mạng của người dân. Ấy vậy mà, ngoài việc chuẩn bị đối mặt với siêu bão, họ còn phải đảm bảo an toàn cho 45.000 người của 158 nước bạn. Đây không còn gọi là việc bắt buộc phải làm mà còn là danh dự quốc gia của Hàn Quốc!   Tôi thiết nghĩ: tổng thống Hàn Quốc và bộ máy Chính phủ của ông ấy đã và đang làm việc hết tốc lực, huy động mọi nguồn lực để đối phó với siêu bão và sắp xếp chỗ di trú - di tản Trại Họp Bạn. Đất nước này dự báo sẽ đối diện với thảm họa của thiên nhiên mà vẫn phải ưu tiên hàng đầu cho 45.000 người của 158 quốc gia đang có mặt tại Hàn Quốc. Trách nhiệm này vô cùng lớn lao, nó mang tính Quốc Thể: là danh dự, uy tín của quốc gia trên mọi phương diện, nhất là trong quan hệ với 158 nước bạn, và: chắc chắn Hàn Quốc sẽ làm được và làm tốt hơn cả mong đợi!   Ngay tối nay, đoàn Việt Nam đã di trú về thành phố Daejeon gần Seoul. Các em vẫn được tham dự các hoạt động bổ ích trong nhà, tham quan Seoul và các vùng lân cận. Chính phủ Hàn Quốc đã cam kết làm tất cả mọi thứ tốt nhất để phục vụ cho 45.000 người phải di tản khỏi Trại Họp Bạn. Thông tin cho hay đoàn Việt Nam đã được bố trí nơi ở rất tốt, sạch sẽ và tiện nghi, được cung cấp thực phẩm và suất ăn chất lượng tuyệt hảo. Đây là một nỗ lực vô cùng lớn lao cho thấy cái tầm và tâm của đất nước Hàn Quốc! Cũng thật tiếc khi Trại Họp Bạn Thế Giới phải thay đổi toàn bộ kế hoạch, lịch trình vì lý do thiên tai khẩn cấp, nhưng trong ít ngày qua các em cũng đã được tham dự rất nhiều hoạt động lý thú. Dù sao đây cũng là trải nghiệm chỉ có 1 lần duy nhất trong cuộc đời và sẽ mãi mãi khắc ghi trong tâm trí các em suốt cuộc đời còn lại!   Chúng ta hãy cùng cầu nguyện cho Hàn Quốc, mong cho cơn bão chóng qua đi và không để lại thiệt hại nặng nề. Bài viết này như lời cảm ơn đến Tổng Thống và Chính phủ Hàn Quốc: trong những ngày qua đích thân vợ chồng Tổng Thống đã đến Trại Họp Bạn để khai mạc, vấn an, và xin lỗi vì đã có những sự cố đáng tiếc xảy ra do vấn đề khắc nghiệt của thời tiết. Và cho tới nay, với những gì Hàn Quốc đang thể hiện để đối phó lại với siêu bão, đồng thời vẫn đảm bảo an toàn, chất lượng sinh hoạt cho 45.000 người của 158 quốc gia thì đã đủ chứng tỏ:   Hàn Quốc xứng đáng là một cường quốc! *** Bạch Cúc TRẠI HỌP BẠN HƯỚNG ĐẠO THẾ GIỚI Chúc mừng con trai, con đã qua tới Hàn Quốc để tham dự Trại Họp Bạn Hướng Đạo Thế Giới (World Scout Jamboree) lần thứ 25 (1.8 - 12.tại khu vực đê chắn sóng dài nhất thế giới Saemangeum thuộc tỉnh Bắc Jeolla. Trại Họp Bạn Hướng Đạo TG diễn ra 4 năm một lần, đây là lần thứ 2 Hàn Quốc đăng cai tổ chức, lần đầu vào năm 1991. Sự kiện lần này có quy mô tham gia cao kỷ lục, với hơn 45.000 thanh thiếu niên đến từ 158 nước.   Hướng Đạo (Scout Movement) là một phong trào thanh thiếu niên có phạm vi toàn cầu với mục đích giúp giới trẻ trong việc phát triển tâm linh, tâm trí, sức khỏe, hoàn thiện mọi kỹ năng sống nhằm mục đích xây dựng xã hội. Trước 1975, phong trào Hướng Đạo tại VN phát triển mạnh mẽ, là thành viên của Tổ chức phong trào Hướng Đạo Thế Giới. Nhưng sau 1975, hoạt động này bị cấm tại VN và gần đây mới được khôi phục lại, nhưng hình như vẫn chưa được cấp phép hoạt động chính thức. Do thế, với hơn 300 thanh thiếu niên của Đoàn VN có mặt tại Hàn Quốc dự trại họp mặt Quốc tế lần này, đó là một sự kiện to lớn và là một nỗ lực vô cùng lớn lao của những người nhiệt tâm, những "Viên gạch lót đường" đã đóng góp cả cuộc đời, cố gắng hết sức khôi phục lại phong trào Hướng Đạo tại VN. Tôi thật lòng tri ân họ !   Điều kiện để được tham dự trại Hướng Đạo Quốc tế vô cùng nghiêm ngặt, họ giới hạn độ tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi, xê dịch 1 ngày cũng không được. Và 4 năm mới tổ chức một lần + rất nhiều điều kiện khác thế nên có những em, có những người đã tham gia phong trào Hướng Đạo cả đời cũng không có cơ hội được tham dự. Nhất là từ sau 1975 đến nay, sau 48 năm bị cấm đoán, Đoàn Hướng Đạo VN đã làm đơn với sự can thiệp của Quốc tế để xin gia nhập lại tổ chức Hướng Đạo Thế Giới. Và đây là lần thứ 2 nhưng chính thức là lần đầu tiên Đoàn Hướng Đạo VN tham dự một cách mạnh mẽ với hơn 300 đoàn viên có mặt tại Trại Họp Bạn Hướng Đạo Thế Giới lần thứ 25 tại Hàn Quốc. Vậy nên, đây là một cơ hội quý giá, một may mắn và cả niềm tự hào không những của riêng mẹ con tôi mà còn là của tất cả thành viên Đoàn Hướng Đạo VN!...   Chia sẻ thật lòng với các bạn, tôi không ép con học thật giỏi để lấy thành tích ở trường mà tôi cố gắng cho con học các kỹ năng sống, bổ sung những điều cần thiết và vô cùng quan trọng để đứa nhỏ có thể tự đứng trên đôi chân của mình. Động viên và ủng hộ con tham gia phong trào Hướng Đạo là một quyết định đúng đắn nhất trong cuộc đời tôi. Việc tham dự sinh hoạt Hướng Đạo là hoàn toàn miễn phí, và con tôi được học rất nhiều kỹ năng để trưởng thành và ra đời làm công dân tốt của xã hội.   Tôi khuyến khích các bạn hãy cho con em mình tham dự Hướng Đạo, đứa trẻ sẽ nhận lại được những lợi ích vô cùng to lớn không thể đong đếm được. Hiện nay ở các tỉnh thành đều có những đội nhóm Hướng Đạo sinh hoạt ở công viên thường xuyên vào chủ nhật, bạn hãy đăng ký và trao cho con mình một cơ hội trưởng thành hiếm có này.   Cuối cùng, mẹ chúc con trai có 14 ngày trải nghiệm quý giá tại Hàn Quốc, con được mở mắt nhìn ra thế giới và được giao lưu văn hóa với 158 nước bạn cùng tham dự. Mẹ vô cùng hạnh phúc vì đây là một cơ hội lớn cho cả cuộc đời con mà người khác khó có thể có được. Chắc con đã biết chúng ta vất vả thế nào trong hơn 1.5 năm qua để chuẩn bị cho chuyến đi này: từ rèn luyện thể lực, trau dồi kỹ năng cho đến việc dành dụm tài chính. Con hãy tận hưởng từng giây phút quý báu này vì nó chỉ đến 1 lần duy nhất trong cuộc đời con. Các con hãy nỗ lực hết sức mình trong tất cả mọi hoạt động để ngang tài ngang sức cùng 152 nước bạn nhé!   Xin chân thành cảm ơn những lão thành đã khôi phục phong trào Hướng Đạo tại VN; Những thành viên của Ban tổ chức đã đấu tranh không mệt mỏi để được cấp phép chuyến đi này; Những cô chú, anh chị Huynh trưởng Hướng Đạo Sài Gòn và nhất là tại Đà Nẵng... Tất cả vì lòng nhiệt tâm đã giúp sức hết mình cho các em tới Hàn Quốc thuận lợi và bình an.   Xin tri ân tất cả   https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10223203757746739&id=1367142784&mibextid=Nif5oz Bạ

  Thao Ngoc Sau 12 ngày thẩm vấn và tranh luận, 6 ngày nghị án, chiều 28-7 TAND TP Hà Nội đã đưa ra phán quyết đối với 54 bị cáo, sớm hơn so với quỹ thời gian 30 ngày dự kiến.   Tuy vụ án tạm khép lại, bản án đã được tuyên, nhưng dư luận không ngớt bàn tán xôn xao về phiên tòa đặc biệt và kỳ lạ này.   Từ khi cái lò tôn được cụ Tổng mở ra, thì những thanh củi bị đốt hầu hết là cán bộ đảng viên. Từ Ủy viên BCT, đến hàng loạt tướng công an và quân đội nhung nhúc chen chúc vào lò. Vì chỉ có cán bộ đảng viên mới có điều kiện tham nhũng. Điển hình là Nguyễn Đức Chung. Khi còn đương chức đương quyền, hét ra lửa mửa ra khói, ông ta to mồm đề nghị QH sửa luật cho xử tử hình những tội phạm kinh tế lớn. Nhưng chính ông ta sau đó lại dính rất nhiều án kinh tế với số tiền cực lớn.   Như vậy có thể nói: Đây là phiên tòa của những người chưa bị lộ, xử những người đã bị lộ.   Khi việc chạy án đã trở thành quốc nạn, có mặt ở mọi lúc mọi nơi, từ cấp thấp đến cấp cao, thì việc tống củi vào lò gặp nhiều khó khăn. Thực tế cho thấy tham nhũng có mặt khắp các bộ ngành, từ trung ương đến địa phương. Ngay trong ngành chống tham nhũng lại là cái ổ tham nhũng nhiều nhất. Hay nói như Tổng thanh tra Huỳnh Phong Tranh rằng: “Tham nhũng vẫn ổn định”.   Vấn đề đóng tiền để khắc phục hậu quả không thể dùng những đồng tiền bẩn của bọn ăn cướp, cho chúng nộp tiền để chuộc tội. Như vậy sẽ tạo thành tiền lệ nguy hiểm. Cứ ăn cướp ăn chặn cho nhiều, nếu không may bị lộ thì nộp vào một ít là mọi sự sẽ yên. Như thế là “hy sinh đời bố để củng cố đời con”. Vì chúng là những kẻ bằng cấp và chức vụ đầy mình, luôn rao giảng đạo đức và nhân nghĩa, thì lại càng phải áp dụng hình phạt cao hơn để làm gương   Bản án được tòa tuyên với các bị cáo cho thấy sự phân hóa rõ rệt hành vi phạm tội và rất khác. Tòa tuyên bốn án chung thân nhóm nhận hối lộ và chạy án, còn nhóm doanh nghiệp có 10 người được hưởng án treo. Trước tòa, không ít bị cáo là quan chức có nhân cách rất đáng khinh. Thái độ hèn hạ. Từng là những kẻ quyền uy, vậy mà khi đứng trước tòa thì mếu máo run như cầy sấy. Nhiều bị cáo khác tuy có nhận tội nhưng lại lập lờ, đánh tráo khái niệm, cho rằng mình phạm tội là do hoàn cảnh đưa đẩy, do các doanh nghiệp tự nguyện biếu xén, hoặc do nhận thức kém, thiếu am hiểu pháp luật, cầm tiền của doanh nghiệp như "quà cảm ơn".   Nhận hối lộ số tiền lớn, rất lớn, đặc biệt lớn.   Đây là vụu án phạm tội có tổ chức, nhiều lần, lợi dụng chức vụ để kiếm tiền trong thảm hoạ đại dịch. Vậy mà không có tên tội phạm nào bị tuyên phải “dựa cột”. Thế mới tài. Tiên sư anh Tào Tháo. Vịt lên giá một cách khủng khiếp.   Có người đã ví von những bản này khi so sánh vụ án kẻ trôm vịt trước đây.   Báo Dân trí ngày 17/03/2017 có bài: “Kiên Giang: Một thanh niên lãnh 7 năm tù… vì bắt 1 con vịt về nhậu”.   Theo đó: Ngày 16/3/2017, Tòa án nhân dân huyện Châu Thành (Kiên Giang)tuyên xử Nguyễn Văn Khang (sinh năm 1997, trú ấp Phước Chung, xã Mong Thọ) 7 năm tù về hành vi “cướp tài sản”.   Trong vụ án này: Nguyễn Quang Linh, trợ lý của Phó thủ tướng Phạm Bình Minh, nhận hối lộ 180.000 USD cùng 100 triệu đồng, bị phạt 7 năm tù, tương đương một con vịt.; Trần Văn Dự, Phó Cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh, nhận hối lộ 7,6 tỷ đồng, bị phạt 7 năm tù, tương đương một con vịt. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân nhận hối lộ 5 tỷ đồng, bị tuyên 6 năm tù, chưa bằng một con vịt.   Nguyễn Thanh Hải, Vụ trưởng Vụ Quan hệ Quốc tế Văn phòng Chính phủ, 8 lần nhận số tiền hơn 3,6 tỷ đồng, tòa tuyên 6 năm tù, gần bằng một con vịt. Đặc biệt là Chử Xuân Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội,nhận hối lộ 2 tỷ đồng, bị tuyên 3 năm tù, chưa bằng nửa con vịt.   Vì vậy mà dư luận cho rằng: “Tội to như con voi, án nhỏ như con kiến”.   Nhưng nói đi cũng phải nói lại, cũng cần thông cảm cho tòa, vì đây là vụ án tham nhũng, xử các cán bộ đảng viên. Mà như ông chủ lò tôn đã nói rằng: “Chống tham nhũng khó là vì tự ta đánh vào ta...”. Vì vậy nhân dân cần thông cảm cho tòa, vì tuy chưa dám đánh vào đầu, nhưng “tắm từ vai trở xuống” là có tiến bộ lắm rồi.   Khi ba luật sư nhân quyền trong vụ Tịnh thất Bồng Lai là Đặng Đình Mạnh, Nguyễn Văn Miếng và Đào Kim Lân trốn ra nước ngoài lánh nạn, có người nói rằng như vậy là từ nay Công Lý không còn tồn tại trên đất nước VN. Nói như vậy là chưa chính xác. Thực ra Công Lý vẫn tồn tại trên đất nước VN. Nhưng đang đóng vai… Anh hề.   tn 31/7

Quốc Phương, RFA Để xảy ra đại án nghiêm trọng ‘Chuyến bay giải cứu’ mà tòa sơ thẩm ở Việt Nam đang nghị án trong tuần này, hay vụ Que thử Việt Á, mà không có quan chức lãnh đạo cấp cao nhất nào đứng ra xin lỗi người dân, liệu Chính phủ Việt Nam có quá coi thường nhân dân hay không? Đó là câu hỏi được công luận Việt Nam nêu ra. Theo giới quan sát thời sự, chính trị Việt Nam trong nước, câu hỏi đó hoàn toàn ‘chính đáng’ và lãnh đạo đảng, nhà nước Việt Nam cần sớm có lời giải đáp. “Xét xử là về mặt ‘lý’ hay pháp lý, ai sai thì phải đưa ra tòa, còn chính phủ cũng là những con người, để cho trọn vẹn lý tình, phải có động tác xin lỗi. Đúng với ứng xử bình thường của con người, anh sai thì anh phải đền bù đã đành, nhưng anh phải có lời xin lỗi, như trong ứng xử của cuộc sống, tôi nghĩ như thế,” ông Phạm Viết Đào, cựu quan chức cấp từng làm việc trong cơ quan thanh tra thuộc Bộ Văn hóa, Du lịch và Thể thao của Việt Nam thời kỳ trước đây nói với Đài Á Châu Tự Do hôm 24/7/2023 từ Hà Nội, trên quan điểm riêng. “Tùy theo cán bộ sai phạm trong vụ án ở cơ quan nào, nếu ở cơ quan đảng, thì đảng phải đứng ra xin lỗi, còn gây cho ai, thì phải xin lỗi đối tượng đó. Ở Việt Nam hiện nay, đảng và chính quyền là một, ông vừa là quan chức của chính quyền, của đảng, thì đều phải xin lỗi nhân dân; và người nào ở chỗ nào, gây ra lỗi ở chỗ nào, thì phải xin lỗi ở chỗ đó, như thế mới là hợp lý và thấu tình.” Bình luận về việc chậm đưa ra lời ‘xin lỗi’ của ban lãnh đạo đảng, nhà nước Việt Nam, liên hệ thêm vấn đề và ‘đền bù’ trong vụ án ‘Chuyến bay giải cứu’, ông Phạm Viết Đào nói: “Cái này là do ở Việt Nam, mọi ứng xử ở trong nước đối với vấn đề quản lí, quản trị là chưa trọn vẹn. Tôi theo dõi vụ án giải cứu này, Viện Kiểm sát cũng không nói gì đến việc đền bù cho người bị hại, và ngay những người bị hại cũng không có đại diện trong phiên tòa. Như thế không đúng, bởi vì tất cả số tiền hối lộ đó là lấy tiền của dân, lấy tiền của các nạn nhân, chứ không phải là lấy tiền của nhà nước. Bây giờ trung ương phải có đại diện và trong đường lối của Viện Kiểm sát giữ quyền công tố phải nghĩ đến chuyện tiền ấy phải xử lý như thế nào để người ta thấy rằng được đền bù, trả lại, vì chi phí cao hơn bình thường, và phải trả lại cho người dân thì mới là công minh.” ‘Bộ nào cấp phép, Bộ đó phải đứng ra đền bù’ Trả lời câu hỏi, điều gì sẽ xảy ra nếu không có sự ‘đền bù’ nào như được đề nghị hay kỳ vọng được đưa ra cho các nạn nhân mà số lượng theo truyền thông Việt Nam lên tới trên 200.000 người, qua trên 1.000 chuyến bay, ông Phạm Viết Đào nói: “Nếu không ‘ông tòa’ sẽ trở thành một ông ‘trấn (lột)’ khác à? Ông ấy lại còn cao cấp hơn các ông quan chức bị bắt sao? Điều ấy trong văn bản công tố của Viện Kiểm sát không thấy nói gì cả, để xem tòa xử lý thế nào, nếu tòa sơ thẩm không nói chuyện này, thì để cho tòa phúc thẩm xử chăng? Để xem tòa ứng xử ra sao, nhưng tôi thấy hình như là họ ‘quên’, họ ‘bỏ qua’ như những phiên tòa khác… Theo tôi, tòa này phải có người bị hại, tức là những người mua vé mà phải chịu giá cao, như vậy số tiền thu về, phải đền bù lại cho người dân, cái ấy phải là trách nhiệm của nhà nước đã lập ra phiên tòa, còn nếu không ông này lại ‘chén lại’ của ông kia, thì còn ra gì? Mà có phải là tiền của nhà nước đâu mà nhập vào (ngân sách) của nhà nước? Còn tất nhiên, về việc chi phí, thì nhà nước đã có chi phí của nhà nước rồi. Dù là một đồng hay một nghìn đồng, thì phải đền người ta, trả lại tiền cho người ta, còn nếu lợi dụng để chia nhau tiền đó là không được.” Về cách thức đền bù cụ thể, theo ông Phạm Viết Đào nói: “Đã thu về 130 mấy tỉ đồng Việt Nam, lại đã có Bộ Tài chính, các cơ quan lại có bộ phận tài chính và các hội đồng, … Tòa cần giao cho các ban, bộ, như là Bộ Giao thông thu tiền thì phải đứng ra, rồi Bộ Y tế cũng phải đứng ra mà làm theo trách nhiệm của họ. Làm sai thì phải sửa, chứ ai làm hộ? Và đúng ra là trong xử án, thì phải có nội dung nói rằng việc này phải đền bù và giao cho bộ phận nào phải đứng ra xử lý theo quy trình của dân sự để đền bù, chẳng hạn Bộ Ngoại giao, Bộ Giao thông, Bộ Y tế và Bộ Công an, bốn bộ này phải đứng ra xử lý việc dân sự này. Bốn bộ này chịu trách nhiệm cấp phép (các chuyến bay), thì bây giờ các bộ đó phải làm. Còn nếu không làm việc đó thì tức là làm sai, tiền mà thu về để làm gì? Định xây tượng đài, hay định chia nhau? Bây giờ thu về 130 tỉ đồng VN, tuyên bố rồi, thì tiền đó bỏ vào đâu? Không thể nộp ngân sách được… Bây giờ đối với dân, chủ yếu là phải trả tiền người ta, phải minh bạch chuyện ấy,” ông Phạm Viết Đào nói.   ‘Phản bội niềm tin, phải xin lỗi nhân dân và nạn nhân bị lừa’ Cũng hôm 24/7/2023, từ Hà Nội, bình luận về câu hỏi đặt ra cần có một lời xin lỗi của lãnh đạo đảng và nhà nước Việt Nam với người dân và các nạn nhân của vụ ‘Chuyến bay giải cứu’, một cựu cố vấn Ủy ban Các vấn đề Xã hội của Quốc hội Việt Nam, ông Trần Tiến Đức nói với RFA Tiếng Việt: “Tôi nghĩ rằng đấy là một câu hỏi rất chính đáng của người dân, vì vụ ‘Chuyến bay giải cứu’ này kéo dài và không chỉ đụng chạm đến một, hai người mà nó ảnh hưởng đến khoảng 200.000 người dân, trong giai đoạn đại dịch Covid mà người ta ở nước ngoài thấy khó khăn và người ta muốn về nước để điều trị. Và chúng ta đều biết, việc này liên quan đến Văn phòng Chính phủ, đến năm Bộ, nếu tôi nhớ không nhầm, năm Bộ được thành lập một Tổ thường trực để xử lý tất cả vấn đề này. Như vậy, đến nay 54 người trong đó có các quan chức được đưa ra hầu tòa, và trong đó cũng có các bản án được đề nghị tử hình và các bản án nặng khác. Dư luận hoan nghênh việc đưa ra xét xử, nhưng người ta cũng thắc mắc rằng những người bị nạn là người dân, liệu sau vụ xử này, có được bồi hoàn gì không? Những khoản tiền mà người ta hoàn toàn tin tưởng vào nhà nước mà bỏ ra, mà bị mất tiền, thì bây giờ người ta được bồi hoàn như thế nào?” Về việc liệu lãnh đạo đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam có đưa ra lời xin lỗi các nạn nhân và nhân dân hay không khi để xảy ra vụ việc trên, ông Trần Tiến Đức nói tiếp: “Tôi nghĩ rằng sau phiên tòa, chính phủ và các bộ liên quan sẽ phải trả lời trước công luận và trả lời trước nhân dân về chuyện này. Những người cầm quyền phải làm, ngày xưa tôi nghĩ là hình như cụ Hồ đã có những lần đứng lên xin lỗi nhân dân về những sai lầm trong cải cách ruộng đất. Tôi nghĩ rằng đấy là một chuyện bình thường thôi, việc mà các quan chức trong chính phủ để xảy ra những chuyện, những hành vi vi phạm luật pháp mà sâu rộng như thế, mà ảnh hưởng đến uy tìn của chính phủ, thì xin lỗi là một điều tất yếu.” Theo ông Trần Tiến Đức, vấn đề quản lý khủng hoảng đã không được giảng dạy trong các trường dạy về quản lí công, hay các trường chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, và chính vì vậy rất nhiều cuộc ‘khủng hoảng’ đã được xử lý rất chậm, và ông nói thêm: “Tôi nghĩ rằng đã là một nhà nước pháp quyền, người có quyền hành thì đồng thời phải có trách nhiệm rất lớn, trách nhiệm giải trình trước cử tri, trước người dân, do đó tôi nghĩ rằng đó là một yêu cầu thích đáng của người dân.” Trước câu hỏi liệu Ban chấp hành Trung ương ĐCSVN hay Quốc hội Việt Nam và hay cơ quan bộ, ban ngành có chức năng trong hệ thống chính quyền của ĐCSVN và nhà nước Việt Nam, có trách nhiệm gì không trong vụ việc này, hay là không có trách nhiệm gì, ông Trần Tiến Đức nói: “Tôi không nghĩ rằng những người có trách nhiệm là vô can, họ phải chịu trách nhiệm, bởi vì tất cả cán bộ đều phải tuyển chọn, được sàng lọc qua một quá trình cũng rất nhiều cấp, nhiều giai đoạn khác nhau và người ta vẫn gọi là được thử thách ở nhiều cương vị khác nhau. Cho nên đến khi có vi phạm về luật pháp, chắc chắn những người đã từng bổ nhiệm họ, đã từng phê duyệt họ, tôi nghĩ là phải chịu trách nhiệm và nhìn chung bộ máy giám sát theo tôi hoạt động chưa hiệu quả, và tôi nghĩ rằng ở trong vấn đề này, vai trò của xã hội dân sự chưa được phát huy. Tôi nghĩ rằng song song với việc phải tăng cường, củng cố cơ chế và bộ máy giám sát ở trong đảng, trong cơ quan dân cử, trong các cơ quan chính quyền, cũng phải tận dụng hơn nữa những tổ chức đại diện cho tiếng nói của người dân.” Đánh giá thêm về hậu quả của vụ ‘Chuyến bay giải cứu’ và việc chính quyền để xảy ra vụ bê bối này, người cũng là cựu Vụ trưởng tại một Ủy ban trực thuộc Chính phủ Việt Nam giai đoạn trước đây nói với RFA: “Nếu mà nói gọn lại một câu, đấy là sự phản bội lại niềm tin! Bởi vì người dân đã tin tưởng, người ta đặt hết cả niềm tin, thậm chí đặt hết tiền của của người ta vào những cơ quan có trách nhiệm của nhà nước. Bây giờ những niềm tin của họ bị phản bội, họ bị lừa, thì tôi đấy là sự phản bội niềm tin. Tôi nghĩ xin lỗi là điều chắc chắn phải làm. Xin lỗi thì chắc chắn không khó, nhưng còn đền bù như thế nào, đấy là chuyện các cơ quan có trách nhiệm của nhà nước phải ngồi với nhau để bàn bạc và xử lý một cách thỏa đáng.” Cuối cùng trước việc trên công luận Việt Nam có ý kiến đặt ra rằng Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ông Phạm Minh Chính và Tổng Bí thư ĐCSVN ông Nguyễn Phú Trọng cần phải đứng ra xin lỗi, ông Trần Tiến Đức nói: “Tôi đồng ý với ý kiến đó và nếu làm được việc đó thì sẽ được lòng dân,” cựu cố vấn Ủy ban các Vấn đề Xã hội của Quốc hội Việt Nam, nói với Đài Á Châu Tự Do trên quan điểm riêng từ Hà Nội. Theo truyền thông Việt Nam, sáng 22/7, trong ngày làm việc thứ 10 phiên tòa xét xử sơ thẩm đại án "chuyến bay giải cứu", trước khi vào nghị án, Hội đồng Xét xử đã cho phép 54 bị cáo nói lời sau cùng. Và theo thông báo của chủ toạ phiên toà sơ thẩm, mức án dành cho 54 bị cáo, trong đó có 21 bị cáo bị truy tố về tội ‘nhận hối lộ’, bốn bị cáo bị truy tố về tội ‘lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ’, 23 người bị truy tố về tội ‘đưa hối lộ’, bốn bị cáo bị truy tố về tội ‘môi giới hối lộ’ và hai bị cáo còn lại bị truy tố ít nhất một tội liên quan ‘lừa đảo chiếm đoạt tài sản’, sẽ được tuyên vào 14h chiều ngày 28/7/2023./.  

Hoàng Trường (CTMM) Tiếc là Lưu Quang Vũ đã về cõi vĩnh hằng, nếu không, giờ này chắc ông vẫn ngồi gõ bàn phím để cho chào đời một “Macbeth thời Covid-19”, để dẫn dắt độc giả các lối đi zic zac của quyền và tiền, các biến thái của tham lam và tội phạm… Ai là người Việt Nam yêu dân tộc và đất nước khốn khó này lại không quặn đau từng khúc ruột khi theo dõi một vụ đại án như thế! Sáng 17/7/2023, Chủ tọa phiên tòa bỗng nhiên tuyên bố tạm dừng phiên xử để các luật sư cung cấp chứng từ nộp tiền khắc phục hậu quả. Cuộc mặc cả diễn ra công khai trước công đường? Đang xử mà tạm dừng chẳng qua là để “họp án” (Họp để bàn cách đối phó với các phản cung trong quá trình xử). Theo báo chí nước ngoài, tòa án của Việt Nam xét xử vụ án “chuyến bay giải cứu” như “mua bán”, như “đổi chác”, về mức độ nghiêm minh kém xa so với thời phong kiến. Chỉ có những cây bút viết nhân danh chính quyền mới có thể nói rằng đây là một phiên tòa “đề cao dân chủ, thượng tôn pháp luật”. Dân chủ nào ở đây? Pháp luật nào ở đây? Khiến chúng ta nhớ đến nhà thơ nhân dân Nguyễn Duy. Cách đây hơn một phần tư thế kỷ, ông cũng đã từng quặn đau và phẫn uất khi hạ bút viết về một Tổ quốc trong lòng mà “cột biên giới đóng từ thương đến nhớ”: Luật pháp như đùa, như có như không… Hôm 17/7, trong phần thẩm vấn tại tòa, một số bị cáo ‘thành khẩn” cho rằng hành vi nhận tiền của mình là do các doanh nghiệp cảm ơn sau khi thực hiện thành công “các chuyến bay giải cứu”. Viện Kiểm sát xác định đây là việc đánh tráo các khái niệm cực kỳ nguy hiểm, có thể gây ra tiền lệ xấu. Cần phải nhận thức đúng để loại bỏ “văn hóa phong bì” ra khỏi đời sống xã hội (!?) Đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, hành vi nhận tiền của các bị cáo trong vụ án này là hành vi nhận hối lộ. Cử tọa trong phòng nhiều người cúi mặt. Bởi vì, nếu loại bỏ “văn hóa phong bì” thì ngay đến cả nhân viên quèn ở cấp phường, cấp xã cũng khó tuyển dụng, chưa nói chi lấy đâu ra đội quân “mũ cao áo dài” như quý vị! “Văn hóa phong bì” lâu nay là con đẻ của chế độ, là “nhóm máu THAM” trong huyết quản của cán bộ ở mọi cấp mọi ngành trong chính quyền. Viện Kiểm sát mà không biết câu đồng giao này thì thật lạ: “Thanh cha (thanh tra) thanh mẹ thanh gì/ Phải có phong bì thì mới Thank You”. Đòi xóa phong bì là quá coi thường “văn hóa tham nhũng” do thể chế này sinh hạ và dày công nuôi dưỡng. Chỉ ngừng tham nhũng một buổi thì cả hệ thống Đảng/Nhà nước này “bị treo” (như khi cái máy tính bị hacker), không có cách gì vận hành tiếp được. Một loại bôi trơn đa chiều, trên – dưới – ngang – dọc đều “thấm đượm” và vượt trội trên cả Mobil, Shell và Castrol Industrial. Một nghịch lý lớn của phiên tòa hiện nay là, xử một đại án, với rất rất nhiều bị can, thiệt hại vật chất lên hàng ngàn tỷ VND, lưu lượng tiền tham nhũng và “đút lót” để chạy án cũng trên cả triệu USD, nhưng tuyệt nhiên, không thấy bóng dáng một người bị hại nào. Bản tin VOA ngày 18/7 chỉ rõ, phiên tòa kéo dài tới 30 ngày, bắt đầu từ 11/7, xét xử hơn 50 bị cáo về các tội liên quan đến hối lộ, chiếm đoạt tài sản, lợi dụng chức vụ, nhưng không có mặt nạn nhân là những người dân và vấn đề đền bù cho họ không hề được nêu ra. Vụ án bung bét đến mức không dấu được thì phải xử. Xử để còn làm những đại án tiếp theo, cho dù trên đã cho “khoanh vùng” đâu ra đó! Ngay từ những ngày đầu, nhiều người bày tỏ ý kiến trên mạng xã hội rằng, họ quan tâm đến việc nhà nước Việt Nam có biện pháp nào để những nạn nhân của các “chuyến bay giải cứu” được đền bù hay không (Vì trong số này có cả ngoại kiều)? Điều này đủ nói lên tính chất giả nhân giả nghĩa của phiên tòa. Một số luật sư nói rằng người dân bị thiệt hại cần kiện dân sự hoặc tố cáo hình sự để đòi bồi thường. Lại đúng câu chuyện “con kiến đi kiện củ khoai”! Ngay sau mấy ngày xử sơ thẩm, FB Nguyên Tống đã nhận xét rất chính xác khi cho rằng, cái gọi là “chuyến bay giải cứu” đã bị sai ngay từ gốc, như bao việc theo kiểu nửa dơi nửa chuột, nhập nhèm, đầu Ngô mình Sở đã xảy ra trên đất nước này. Nếu rạch ròi thì không được gọi là “bay giải cứu” để gây nhầm lẫn với những gì chính phủ các nước khác đã và đang làm với công dân của họ trong các thảm hoạ dịch bệnh, chiến tranh, thiên tai… Nếu có “chuyến bay giải cứu” thì phải là một chủ trương được ban hành từ cấp cao nhất của chính phủ để giải cứu công dân của nước mình, giao cho Vietnam Airlines chủ trì thực hiện rồi về thanh toán với chính phủ. Phải hoàn toàn miễn phí và vô điều kiện, miễn là có hộ chiếu Việt Nam. Đằng này, đây là một việc tự phát, do các doanh nghiệp tự bỏ tiền ra thuê máy bay và còn phải “xin” nhà nước cho bay mới được làm. Và họ làm việc này không hẳn là vì lòng nhân đạo, mà phần lớn là do “ngửi” thấy cơ hội kiếm lợi nhuận, có lãi mới làm. Chính vì thế mà không thể khoác cho nó cái áo “chủ trương của Đảng và Nhà nước” để lập lờ đánh lận con đen. Hưng phản cung là “trâu lấm vẩy càn”? Tranh luận tại tòa, bị cáo Hoàng Văn Hưng nêu câu hỏi ngoài số tiền 800.000 USD Hưng bị buộc tội lừa đảo, số tiền 1,8 triệu USD mà Hằng khai đã đưa cho Tuấn, hiện nay ai cầm và Hưng kiến nghị cơ quan tố tụng phải làm rõ điều này để tránh bị bỏ lọt tội phạm. Qua thần thái và điệu bộ của Hoàng Văn Hương, những cử tọa trong và ngoài phòng xử đều ngầm thán phục, thấy cựu Trưởng phòng Bộ Công an này không hổ danh với cương vị từng có. Nhưng cũng thật mỉa mai và ngược đời! Trước và cả sau khi bị thuyên chuyển công tác, Hưng vẫn tiếp tục hướng dẫn Hằng cách thức khai báo khi làm việc với điều tra viên. Thế mà ông tướng an ninh Nguyễn Anh Tuấn vẫn tin “sái cổ”. Hưng nói dối về vai trò của mình và khẳng định vẫn “kiểm soát được tình hình”, “vẫn trực tiếp báo cáo đề xuất chủ trương xử lý vụ án...” để moi tiếp tiền từ Tuấn và Hằng. Thế mà trước công đường, Hưng còn “dạy khôn” cơ quan tố tụng đừng để bỏ lọt tội phạm (!?) Hài hết chỗ nói… Cách phản cung của Hưng không phải là “trâu lấm vẩy quanh”. Sự tự tin của Hưng “trên mức bình thường” và việc tố ngược lại Tuấn có nghĩa là thế lực đứng sau Hưng khá mạnh, dẫu rằng, “người chống lưng cho Hưng” từ đầu câu chuyện, nay cũng đang “toát mồ hôi hột!” Xử vụ án lớn như thế này, nhất là trong đó có màn đấu tố và phản cung của mấy ông công an loại “bự” bao giờ cũng hứa hẹn nhiều kịch tính. Kịch loại này mà vào tay Lưu Quang Vũ thì thật là “cười ra nước mắt”. Vụ án này có cả một “tập thể Macbeth” hẳn hoi, chứ không phải chỉ duy nhất một cá nhân Macbeth như trong kịch của Shakespeare. “Tập thể Macbeth” này bao gồm cả Tòa, Công an và Viện kiểm soát. Phải “thông đồng bén giọt” mới nắm được các lối di chuyển zic zac của quyền và tiền. Từ trước đến nay, những phiên tòa xử Công an bao giờ cũng kịch tính. Đại tá dám tố ngược Thiếu tướng là chuyện giật gân. Nói như FB Dương Quốc Chính, anh em, đồng chí, ngày thường đầu gối tay ấp, chén chú chén anh, ăn nhậu chơi bời đủ các kiểu. Nay đùng một cái, rơi vào hai chiến tuyến đối kháng. Ở Việt Nam thì Tòa, Viện kiểm sát và Công an đều là chỗ “thân thiết”, nếu có số má thì biết nhau cả, vì phải “chạm trán” qua các buổi “họp án”. Hoàng Văn Hưng, cựu điều tra viên của Cục An ninh điều tra là dạng đó. Hưng nói khá chuẩn, trên 2000 chuyến “giải cứu” mà chỉ điều tra có 700 chuyến, thì lọt khối tội phạm là cái chắc. Công luận vẫn tin là Hưng có tham gia chạy án. Khúc nhôi là Hằng (người đưa tiền) đã báo tổng số tiền là 2,8 triệu USD, vậy Hưng “kiếm” bao nhiêu, Tuấn “thịt” bao nhiêu và còn đưa cho ai nữa? Hưng đe sẽ khai tiếp về việc bỏ lọt tội phạm, khả năng là các đồng chí khác cùng tham gia đường dây. Hồi hộp phết! Vấn đề bây giờ là “bộ ba Macbeth” phải khoanh vụ án tới đâu, liệu khi nào sẽ cho cúp điện tại Tòa? Cách đây mấy năm, hồi Dương Chí Dũng nhắc đến tên Trần Đại Quang thì bỗng nhiên toàn bộ khán phòng “mất điện” (!?) Vụ Việt Á tới đây sẽ còn “nặng đô” hơn “chuyến bay giải cứu” rất nhiều. “Xấu chàng hổ ai?” Không khéo hổ cả ba ta (Tòa, Viện và Công an) thì rất dở, cho nên “đóng cửa bảo nhau” có phải là thượng sách? Hơn nữa, nếu lần này “Bay giải cứu” được gọn nhẹ, thì bên “Việt Á” nay mai cũng sẽ thể tình. Đôi ba bên cùng có lợi, nhất là sau khi đã thống nhất nhau “rút” được số tiền ban đầu nhỡ công bố với báo chí! Rút được tổng số tiền là “nhất cử lưỡng tiện”. Các cơ quan tố tụng vừa đút túi được khoản kha khá, mà các bị can, automatically, cũng được giảm nhẹ tội, vì đưa và nhận đều ít hơn trên thực tế sẽ không gây choáng! Một vấn đề giật gân khác vẫn còn “treo” đó, sau ngày 17/7. Hoàng Văn Hưng dọa tung chứng cứ mới, khi tòa bắt đầu phần tranh luận. Vì sao bị cáo Hưng phản cung trong lúc 53/54 bị cáo khác nhận tội một cách dễ dàng đến đáng ngờ? Thật dễ hiểu, thuật ngữ hình sự gọi là thỏa thuận nhận tội. Có ít nhất 3 yếu tố kịch tính cho thấy hậu trường vụ án này không chút đơn giản: Thứ nhất, bằng kinh nghiệm của một cựu Trưởng phòng an ninh, Hoàng Văn Hưng tự tin về chứng cứ chạy án “mỏng”. Thứ hai, cũng từ chuyện do điều tra viên để lộ, công luận linh cảm về những nhân vật giấu mặt trong vụ án của Hoàng Văn Hưng khi muốn có những ai làm “ma chết thay”. Thứ ba, thời gian “hòa đàm” cho những thỏa thuận trong thời gian tòa tạm nghỉ, để sang giai đoạn tranh tụng. Giả sử, Hoàng Văn Hưng tung chứng cứ mới và được cho là “có căn cứ”, các phiên xét xử tiếp sẽ ra sao? Hãy chờ màn sau sẽ rõ!

Phan Thế Hải   Sinh thời, nhà văn Lê Lựu nổi tiếng là người hoạt ngôn, bộc trực. Ông là một trong những nhà văn VN đầu tiên được người Mỹ mời sang giao lưu với các nhà văn Mỹ. Khi ông về nước, người ta hỏi cảm giác của ông với Liên Xô và Mỹ, ông cười: “Tôi rất ngạc nhiên, ngạc nhiên đến kinh ngạc. Ở Liên Xô thì tôi cứ ngỡ Liên Xô là Mỹ và khi ở Mỹ thì tôi cứ nghĩ Mỹ là Liên Xô”…   Giải mã câu nói này, người ta cho rằng, sau hơn nửa thế kỷ là “thành trì” của phe XHCN, Liên Xô tuyên truyền về những ưu việt của CN XH khiến các nước đàn em đều tưởng đó là sự thật. Đặc biệt là với VN, rằng không đâu tốt bằng Liên Xô, không đâu mà người dân được quan tâm chăm sóc tốt như Liên xô, không đâu có nền kinh tế phồn thịnh như Liên Xô. Mãi cho đến năm 1991, khi Liên Xô tan rã, sự thật mới dần dần được hé mở.   Nước Nga kế thừa vị thế của Liên Xô, đặc biệt là truyền thống nói dối. Nhiều người Nga nói dối một cách thường xuyên. Họ nói dối ngay cả khi không cần phải nói dối. Đó là một trò chơi tiêu khiển mang tính quốc gia. Nó có thể bắt đầu từ một "lời nói dối trắng trợn" nhỏ của một thành viên trong gia đình đến một trong những lời nói dối lớn của một quan chức chính phủ. Nhưng thông thường, hầu hết người Nga không bị lừa dối và biết khi nào tuyên bố là sai sự thật.   Sang Nga vài lần, trao đổi với nhiều người từng du học ở Liên Xô, và sau này có nhiều lần quay trở lại nước Nga họ cho biết: Nói dối được củng cố bởi một hệ thống chính trị Liên Xô, luôn nói sai sự thật với người dân của họ. Chính phủ đã gieo rắc nỗi kinh hoàng cho công dân của mình bằng cách tuyên truyền không ngừng nghỉ về những kẻ thù mà chúng cho là có mặt khắp mọi nơi - trong và ngoài đất nước.   Hệ thống của Liên Xô nói dối để thao túng, duy trì sự kiểm soát và tạo ra sự sợ hãi và khuất phục. Chính phủ không thể thừa nhận bất kỳ sai sót nào, và nếu có sai sót sẽ bị từ chối ngay lập tức vì sẽ lộ ra những điểm yếu không thể chấp nhận được. Trong thời Xô Viết, mọi người thường nói dối chỉ để sống sót. Nếu cha mẹ hoặc vợ/chồng bị bắt và bị tuyên bố là kẻ thù của nhà nước, những thành viên còn lại trong gia đình thường đổi tên và nói dối để lấy giấy tờ giả nhằm để có tem phiếu kiếm thức ăn, nơi ở, học hành hoặc việc làm. Nói dối đã trở thành một phương tiện sinh tồn tiêu chuẩn để bảo vệ bản thân hoặc người thân.   Điều này cũng đã từng được nhập khẩu về VN. Có nhiều câu chuyện về những gì mọi người đã làm để sống sót trong thời kỳ bao cấp đói kém hoặc chiến tranh. Người ta không ngần ngại chữa hồ sơ, khai giảm tuổi để trốn tránh nghĩa vụ quân sự khiến anh đôi khi lại ít tuổi hơn em.   Chính phủ đã sử dụng những lời nói dối để làm cho hệ thống của Liên Xô có vẻ tốt hơn so với thực tế. Họ nói rằng Nga là quốc gia tốt nhất trên thế giới và những nước khác, đặc biệt là các nước Phương Tây chỉ là “phồn vinh giả tạo” hoặc có một chút thành tựu nhưng ít hơn và không thể sánh được với người Nga. Họ tuyên bố rằng chủ nghĩa cộng sản đã tiêu diệt tất cả các biến thể giai cấp và mọi người đều bình đẳng. Trên thực tế, các quan chức của Đảng Cộng sản, dẫu là “đầy tớ”, là “công bộc” của dân nhưng có nhiều đặc quyền mà người bình thường không có: Căn hộ rộng hơn; chế độ tem phiếu với nhiều ưu đãi hơn, mặc đẹp hơn, được mua sắm thực phẩm và đồ dùng trong các cửa hàng dành cho cán bộ cao cấp. Họ cũng được đi du lịch và hưởng thụ tại các khu nghỉ dưỡng và biệt thự của Đảng.   Một bộ phận người Việt sang Nga cũng được hưởng chế độ tiếp khách, tiếp cận với hệ thống truyền thông bản địa... Điều này giải thích vì sao ở VN hiện vẫn còn một bộ phận mê muội trước những luận điểm của nước Nga và vẫn tin rằng cuộc chiến tranh mà Nga phát động xâm lược Ukraine là do Phương Tây. Nhà báo Phan Thế Hải                              

Tổng thống Volodymyr Zelensky Huỳnh Thị Tố Nga Ngày 28/6 vừa qua, nhân “ngày Hiến Pháp" Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã có bài phát biểu trước Quốc Hội, bài phát biểu được giới chức Ukraine đáng giá là “Học thuyết Zelensky” với nền tảng là chiến thắng vinh quang của chính quyền Kyiv.   Pravda Ukraine, tờ báo thường theo sát đường lối của chính phủ, đã cho đăng bài xã luận với nội dung tóm lược phát biểu của tổng thống với 7 đặc điểm cơ bản sau:   1. Nền kinh tế nghìn tỷ USD Sau chiến thắng vinh quang, Ukraine sẽ phát triển mạnh mẽ với GDP tăng gấp 5 lần, đạt tới con số nghìn tỷ đô la Mỹ.   2. Bộ máy nhà nước tự động hóa tối đa Hãy hình dung hải quan mà không có công chức hải quan, thuế mà không có công chức thuế. Một nền kinh tế tự động hóa cao độ nhờ máy tính với trí tuệ thông minh.   3. Cải cách giáo dục Để đạt được tăng vọt về phát triển kinh tế, thì một “phép màu” trong ngành giáo dục là bắt buộc phải có. Giới chức Kyiv sẽ sớm công bố một chiến lược về việc này.   4. “Giấc mơ” cho người Ukraine Đây là tên một ứng dụng kỹ thuật số, dự kiến sẽ được triển khai ở Ukraine vào mùa Thu năm nay. Nó hứa hẹn sẽ ảnh hưởng mọi mặt cuộc sống của người Ukraine và giúp đất nước phát triển nhanh hơn bao giờ hết.   5. Công nghiệp quốc phòng Ukraine có được công nghệ và trở thành nhà sản xuất những thiết bị quốc phòng tiên tiến như máy bay không người lái và xuồng không người lái. Phát triển công nghiệp vũ khí sẽ là một trong những mũi nhọn của nền kinh tế.   6. Tiếng Anh Tổng thống đã nói về dự luật về tiếng Anh. Tiếng Anh sẽ được đưa vào chương trình giáo dục bắt buộc. Tiếng Anh sẽ được đưa vào xã hội qua các hình thức khác nhau, như trong điện ảnh. Sau một vài năm nữa, có thể là 4 năm sau chiến tranh, thì ai không biết tiếng Anh sẽ không được làm quan chức. Là một thành viên tương lai của EU, Ukraine nhất định phải là quốc gia biết tiếng Anh.   7. Chiến thắng của Ukraine và đòi lại lãnh thổ như năm 1991 Tổng thống đã khẳng định chắc chắn về việc đòi lại toàn bộ lãnh thổ như trạng thái 1991, và khẳng định chắc chắn rằng sẽ không chấp nhận giải pháp khác, ví như đóng băng cuộc xung đột (tựa như giải pháp Triều Tiên – Hàn Quốc)   TƯƠNG LAI CỦA UKRAINE   Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã kéo dài hơn 16 tháng qua và vẫn chưa đánh giá được đến khi nào sẽ kết thúc. Về mặt danh nghĩa, Ukraine có lợi thế là có được sự ủng hộ của những quốc gia dân chủ phát triển, ngược lại, Gấu Nga lại thất bại trên mặt trận chính nghĩa vì gây chiến tranh xâm lược phi nghĩa và chỉ được lèo tèo vài quốc gia độc tài ủng hộ, nhưng sự ủng hộ đó có giúp được gì cho Nga về mặt thực tế?   Cuộc nổi dậy vũ trang cuối tuần qua của Tập đoàn lính đánh thuê Wagner do ông Yevgeny Prigozhin làm thủ lĩnh đã làm chấn động thế giới và ít nhiều cho thấy Putin đã nao núng với tình hình bất ổn trong nội bộ của quân sự Nga, dù cuộc nổi dậy đó đã bị Yevgeny Prigozhin bất ngờ thay đổi ý định trong giờ chót và chấp nhận sống lưu vong tại Belarus.   Tương lai, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine cũng phải đi đến kết thúc, sự thiệt hại chưa biết sẽ tổn thất cho Ukraine bao nhiêu, nhưng chúng ta thấy được thế giới không bỏ rơi Ukraine khi mà họ vẫn đứng lên chiến đấu để giữ gìn lãnh thổ của quốc gia. Sự mạnh mẽ của Tổng thống Volodymyr Zelensky đã làm an lòng người dân và binh lính. Năm ngoái ông đã đề xuất kế hoạch hòa bình 10 điểm, trong đó kêu gọi Nga rút hết quân đội khỏi lãnh thổ Ukraine, bao gồm cả bán đảo Crimea mà ông Putin đã sáp nhập vào Nga năm 2014.   Khi người dẫn đầu đủ dũng lược, thì lòng dân sẽ như thác đổ, binh lính chiến đấu sẽ thấy được họ không đổ máu và mất tính mạng một cách vô ích. Bao nhiêu đó cũng đủ cho Ukraine sẽ nhìn thấy được tương lai xán lạn cho quốc gia họ. Huỳnh Thị Tố Nga June 30, 2023    

Mạc Van Trang  Báo chí Cách mạng, dân bây giờ thường gọi là “báo quốc doanh”, thật là sướng.   Có người bảo làm báo khó lắm, ví dụ Bộ trưởng bộ TTTT yêu cầu: “Báo chí phải làm ngược và vừa làm giống, vừa làm khác với mạng xã hội”. Ôi, làm kiểu gì mà vừa ngược, vừa giống, vừa khác đây? Khó quá! Nhưng thực ra bộ trưởng TTTT nói cho vui thôi, chứ có phải làm theo đâu.   Báo chí chỉ cần làm theo TUYÊN GIÁO và CÔNG AN là ok rồi.   Ví dụ theo TUYÊN GIÁO, hầu như tất cả các báo trước đó đều đăng hình Thủ tướng Phạm Minh Chính tươi cười nắm tay thân mật Tổng thống Zelensky tại hội nghị G7 ở Tokyo Nhật Bản, nhưng sau khi Medvedev thăm Việt Nam, hình TT Phạm Minh Chính tay bắt mặt mừng với Medvedev đăng trên các báo, thì trên các báo Điện tử, hình TT Phạm Minh Chính bắt tay thân mật TT Zelensky được đồng loạt thay bằng hình hai người đứng cách xa nhau nghiêm nghị, cứ như chưa hề có chuyện bắt tay nhau thân mật (!).   Hay chuyện các báo TP Hồ Chí Minh sau khi đưa tin và hình nhà Nghiên cứu văn học Đặng Tiến từ trần tại Paris, hôm sau đồng loạt gỡ bài đó. Những trường hợp nêu trên, hỏi anh em làm báo thì mới được biết, do lệnh “trên”! Vậy Tổng biên tập và các PV có sướng không? Bảo đăng thì đăng, bảo gỡ thì gỡ, chả phải chịu trách nhiệm gì!   Đăng tin theo CÔNG AN càng sướng hơn. Dường như tất cả các vụ án nghiêm trọng gần đây, CA, cụ thể là tướng Tô Ân Xô người phát ngôn Bộ CA phát ngôn thế nào thì mấy trăm tờ báo chép đồng loạt như vậy. Hôm trước Tướng Xô nói thế này, hôm sau Tướng nói thế kia, các báo lặp lại nguyên xi, chả mất công viết bài, biên tập mệt óc!   Đặc biệt các báo không phải cử phóng viên đến hiện trường điều tra độc lập vất vả, tốn kém và có khi nguy hiểm nữa. Cứ ngồi cà phê tán dóc, chờ CA thông báo là chép, đăng. Sướng thế! Sướng nữa là các báo cứ chép nguyên lời các nhà lãnh đạo báo cáo thành tích, tuyên bố trên trời dưới biển, hứa hẹn đủ trò, nhưng sau đó mới biết là nói láo, bị cụ Trọng cho vào Lò, nhưng từ Tổng biên tập đến phóng viên viết bài chẳng ai phải chịu trách nhiệm.   Đại khái cũng như các báo đăng Quảng cáo, bốc phét tận mây xanh, nhưng khách hàng bị lừa, báo cũng chẳng sao. Sướng ơi là sướng.   So sánh với người dân viết facebook, phải cẩn trọng từng chữ, sai sự thật một tí, là có thể bị CA “mời làm việc”, lại còn có thể bị phạt mấy triệu đồng, nặng là có thể bị đi tù… mới thấy làm báo Cách mạng sướng " dã man"! (nói theo kiểu tuổi teen)   Những phóng viên các báo cách mạng, nhân danh “bảo vệ chế độ”, “bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”, có thể tha hồ bịa đặt, bôi xấu, xúc phạm những “đối tượng” bị cho là “suy thoái”, “phản động” mà không hề sợ trách nhiệm. Những “nhà báo” này y như bần cố nông đấu địa chủ trong CCRĐ; tố điêu khiến địa chủ bị bắn chết mà đương sự không sao cả, có khi còn được trọng dụng vì “có tinh thần đấu tranh quyết liệt, triệt để”…   Sướng hơn nữa là các tờ báo của cơ quan đảng như báo Nhân dân, Hà Nội mới, Sài Gòn giải phóng và báo của các Tỉnh ủy, đầu vào được bao cấp, đầu ra được bao tiêu. Các chi bộ, cơ quan đều mua báo này để nắm bắt, quán triệt kịp thời những chỉ đạo của cấp ủy. Rồi được được đảng bỏ tiền ra mua phát cho các đảng viên lão thành. Cụ đảng viên quen với mình bảo, đi vắng hơn hai tháng về nó nhét báo vào đầy nhà…   Những cái sướng của người làm báo cách mạng thời nay kể sao cho hết!   Nhân ngày báo chí Cách mạng, chúc các nhà báo cách mạng đã sướng rồi, sướng nữa, sướng mãi! ==== PS. Bài viết đưa sự thật. Mục đích ca ngợi báo chí CM. Động cơ có phần ghen tị với các nhà báo CM, như vậy có tính cá nhân không được trong sáng. Rất thành khẩn ạ. 20/6/2023 MVT  

Gió Bấc's blog  Mong rằng 100 triệu người dân Việt cần quan tâm tự cứu mình, cùng đồng hành với các luật sư. Hai năm qua, các luật sư tham gia bào chữa cho các nạn nhân bị cáo oan ở Tịnh Thất Bồng Lai (TTBL) đã nhiều lần kiến nghị đến các cơ quan pháp luật và lãnh đạo đảng và nhà nước cao nhất về sai phạm của Công An (CA) huyện Đức Hòa và tỉnh Long An nhưng không được xem xét giải quyết. CA Long An lại tạo dựng đơn thư tố cáo các luật sư vi phạm điều 331, tạo cớ “mời”, ra “thông báo truy tìm” các luật sư để điều tra. Luật sư Đào Kim Lân đã bị cấm xuất cảnh không được tham dự lễ khai giảng ở trường cũ mà Luật sư từng học tập và tốt nghiệp. CA cũng đến tận nhà đe dọa, trấn áp tinh thần người thân luật sư Lân. Nguy cơ bị khởi tố, bị bắt giam đang hiển hiện. Mong muốn làm sáng tỏ vụ việc, liên tiếp từ ngày 13-6 đến 18-6, Luật sư Đào Kim Lân đã có nhiều buổi livestream trần tình với cộng đồng mạng đang chuẩn bị hồ sơ để báo cáo sự việc lên Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc. Trong trạng thái xúc động, livestream khá dài, để mọi người dễ theo dõi chúng tôi xin tóm tắt dưới đây những nội dung chính. Đã khiếu nại đến tất cả các cơ quan nhà nước Việt Nam Từ nhỏ được học tập dưới mái trường XHCN, lớn lên từng học trường An Ninh, Luật sư Lân ý thức được Mỹ và thực dân đế quốc phương Tây là kẻ thù xâm lược nên luôn cảnh giác. Lớn lên, dù rất thích mùi xà bông thơm Dove ông luôn cẩn thận mài nhẵn cho mất đi nhãn hiệu chữ Dove trên cục xà bông trước khi dùng nhưng trong bụng vẫn cứ lo những người chung quanh nhận biết mùi thơm của loại này. Vì vậy ông luôn có ý thức tốt khoe xấu che không làm gì để ảnh hưởng đến lợi ích, danh dự đất nước. Từ trước đến nay ông Lân luôn thiện chí hợp tác, trao đổi với CA huyện Đức Hòa và tỉnh Long An về những sai phạm trong tố tụng, hành xử công quyền của họ trước và kiên nhẫn chịu đựng những chiêu trò đe dọa, bôi xấu của đám tổ chức ngoại vi, dư luận viên mà ông gọi là bọn “loa làng”.  Ông và các luật sư đồng nghiệp buộc lòng phải nhiều lần có văn bản tố cáo lên cấp trên vì CA địa phương đã vi phạm pháp luật quá nghiêm trọng gây ra oan trái, bất công với người vô tội. Với ông, trước sau như một ông tin vào duy nhất là luật pháp và nhà nước Việt Nam. Nhiều người thân, bạn bè là cán bộ có trách nhiệm, nhiều lần hứa hẹn với ông sẽ có biện pháp xử lý, ông đã tin và chờ đợi. Nhưng rất tiếc đã hơn 2 năm qua, những kiến nghị ấy không được phản hồi. Giải oan thân chủ, Luật Sư bị quy chụp Vụ án có những tình tiết mâu thuẫn đến khó hiểu, thông tin báo chí, thông tin của “loa làng”, thông tin của những người am hiểu trên mạng xã hội mâu thuẫn đến rối loạn: TTBL bị khởi tố ba tội hay một tội khi báo chí chính thống của nhà nước khi đăng 3 tội loạn luân, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, điều 331 khi đăng chỉ 1 tội theo điều 331? Tại sao CA công bố thông tin bắt khẩn cấp, quả tang về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có hình ảnh vật chứng nhưng lại khởi tố theo điều 331 ? Tại sao khởi tố theo điều 331 nhưng CA lại bao vây, canh giữ TTBL không cho ai ra vào. CA đóng quân từ ngoài vào trong nhà, tịch thu xe, cắt sóng wifi, làm cho các cháu bé không thể học (kể cả online) suốt thời gian dài. Để góp phần với các cơ quan pháp luật làm sáng tỏ vụ án, không để ảnh hưởng, xúc phạm danh dự nhân phẩm người khác trong đó có người già, phụ nữ, trẻ em, các luật sư đã lập ra kênh youtude Nhật Ký Luật sư cung cấp những thông tin chính thống của vụ án theo hồ sơ vụ án, các hoạt động pháp luật của các luật sư trong từng giai đoạn điều tra, truy tố và xét xử. Bình luận giải thích pháp luật về các tình huống có liên quan. Đây là vụ án hình sự theo điều 331 liên quan đến danh dự nhân phẩm của tổ chức, cá nhân nên việc thông tin rõ ràng minh bạch tránh những dư luận sai lệch là hết sức cần thiết. Nếu cơ quan điều tra làm tốt việc truyền thông chính xác, đúng đắn thì các luật sư không phải làm thêm công việc trái tay này. Ngược lại, CA Long An, tổ chức đã có nhiều sai phạm đang bị khiếu nại tố cáo về việc tạo dựng chứng cứ giả để buộc tội TTBL lại một lần nữa tạo dựng những chứng cứ giả để “mời”, tiếp theo đó là “truy tìm” các luật sư đến để xác minh điều tra dấu hiệu vi phạm theo điều 331 trong việc cung cấp thông tin trên kênh Nhật Ký Luật Sư. Người bị tố cáo điều tra xử lý người tố cáo là việc làm ngược ngạo hiếm có. Cần có cơ quan khách quan xem xét Theo luật tố tụng hình sự về trách nhiệm điều tra theo địa bàn, lãnh thổ thì ông Lân và các đồng nghiệp đều cư trú tại TP.HCM, việc livestream thực hiện trên địa bàn TP.HCM nên nếu có tội phạm xảy ra thì phải do CA TPHCM điều tra, sao lại là Long An? Hơn thế nữa, trách nhiệm hình sự là trách nhiệm cá nhân, cho dù Luật sư Lân có phạm tội thì vợ con ông không hề tham gia, không phải chịu trách nhiệm gì nhưng CA Long An lại cử điều tra viên đến gia đình đe dọa, đàn áp người thân luật sư Lân. Đây là hành vi khủng bố, không phải cách hành xử của cơ quan pháp luật. Trong bối cảnh bức bách, quyền hành nghề Luật sư bị hạn chế như là bị bịt miệng. Ngay sự an nguy, quyền tự do thân thể của các luật sư cũng có nguy cơ bị tước đoạt. Gỏ cửa khắp các cơ quan tổ chức trong nước đều im lặng. Luật Sư Đào Kim Lân buộc lòng phải cầu cứu đến các tổ chức quốc tế khách quan. Cụ thể là Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc mà Việt Nam là một quốc gia thành viên. Luật sư Lân dự kiến sẽ trình bày những nội dung chính là các vi phạm tố tụng, những hành vi sai phạm pháp luật của CA huyện Đức Hòa và tỉnh Long An. Qua nội dung livestream, Luật Sư Đào Kim Lân cho biết đang hoàn thiện các văn bản này và đang nhờ dịch ra tiếng Anh để tổ chức nhân quyền Liên Hiệp Quốc dễ tiếp nhận nội dung. Luật sư Lân đã giới thiệu trước một số nội dung chính dự kiến sẽ trình bài với các tổ chức có trách nhiệm không phải là điều mới mẻ mà chính là những sai phạm pháp luật của CA Long An, Đức Hòa, trong chuỗi vi phạm đàn áp, buộc tội oan, làm ảnh hưởng danh dự nhân phẩm các thành viên TTBL mà ông và các luật sư đồng nghiệp đã nhiều lần kiến nghị với các cơ quan pháp luật và lãnh đạo nhà nước. CA bao che tội phạm, bắt người trái phép! CA Đức Hòa đã bao che, bỏ lọt tội phạm trong vụ vợ chồng ông Võ Văn Thắng dẫn đầu gần 50 người xông vào TTBL lấy cớ tìm con hành hung gây thương tích, cướp phá tài sản. TTBL tố cáo sự việc đề nghị khởi tố về ba hành vi: xâm nhập chỗ ở trái phép, cướp tài sản, cố ý gây thương tích nhưng CA Đức Hòa chỉ khởi tố về một tội cố ý gây thương tích và có văn bản trả lời hành vi 50 người xông vào TTBL là không phạm pháp. Chính cách hành xử này làm các thành viên TTBL bức xúc nói “CA bao che tội phạm” và bị cáo buộc phạm tội theo điều 331. Sự kiện ông Trần Quốc Thắng, CA Đức Hòa mời cô Diễm My lên CA huyện. Tại đây, CA đã cách ly Diễm My với các thành viên khác của TTBL và cưỡng chế bằng sức mạnh giao Diễm My cho vợ chồng ông Thắng bắt về nhà giam giữ là hành vi sai phạm pháp luật. Bức xúc việc Diễm My bị bắt, các thành viên TTBL hô hoán “CA bắt người”. Đây là sự việc có thật, một hành vi phạm pháp của công dân diễn ra ngay tại trụ sở cơ quan công quyền nhưng những người nói lên sự thật lại bị đi tù vì phạm điều 331 Diễm My: mắc xích then chốt mất tích bí ẩn? Sau sự kiện này, trên mạng xã hội xuất hiện hai clip của Diễm My tố cáo ông vợ chồng ông Thắng đã giam giữ trái phép cô nhiều tháng trời. Ông Thắng có hành vi quấy rối tình dục, xâm phạm thân thể cô. Diễm My cũng tố cáo CA huyện Đức Hòa và cụ thể là CA Trần Quốc Thắng đã lừa ký giấy mời cô lên làm việc và dùng sức mạnh xâm phạm thân thể, bắt cóc cô. Diễm My cũng tố cáo đích danh thầy chùa Thích Nhật Từ toa rập với ông Thắng bàn mưu bức hại TTBL với những thủ đoạn độc ác. Các Đài Truyền Hình và Báo chí đã thông tin đơn đặt, dối trá, xúc phạm danh dự của cô và các thành viên TTBL. Điều đáng nói là trong tâm trạng bị kích động, Diễm My đã dùng lời lẽ hết sức nặng nề nhục mạ, lên án các đối tượng mà cô tố cáo nhất là với cha mẹ ruột ông Thắng, bà Mai. Xét về hình thức, hành vi thì hai clip này là bằng chứng rõ ràng nhất, điển hình nhất vi phạm điều 331, đáng phải khởi tố hình sự. Nhưng mặt khác, trong bối cảnh chung của vụ án, Diễm My là người bị hại trong nhiều hành vi bắt người trái phép, giam giữ người trái phép,…. Đồng thời cô cũng là người có liên quan rất quan trọng không thể vắng mặt trong phiên tòa xét xử TT BL. Thế nhưng dù các luật sư nhiều lần yêu cầu khiếu nại, các cơ quan tố tụng chỉ xem cô là nhân chứng, có mặt cũng được, vắng mặt cũng không sao. Trên đất nước có ba người dân thì có một CA, Diễm My bị bốc hơi ở đâu đó mà mấy năm qua không còn tăm tích. CA tạo chứng cứ giả quy kết tội Nghiêm trọng hơn nửa là CA Long An đã tạo dựng chứng cứ giả trắng trợn để cáo buộc, xúc phạm danh dự các thành viên TTBL. Ngày 5-1-2022, CA cung cấp thông tin cho báo chí khởi tố TTBL về 3 tội:lừa đảo chiếm đoạt tài sản, loạn luân, điều 331. Tất cả báo chí, đài truyền hình, các youtuber bò đỏ đồng loạt đăng thông tin này kèm theo hình ảnh clip thầy Lê Thanh Nhị Nguyên bị bắt quả tang đang lừa đảo chiếm đoạt tài sản cùng với 100 triệu đồng vật chứng, trong hồ sơ vụ án còn có cả tên người bị hại là Hồ Phước Lợi. Thế nhưng sau đó các báo đồng loạt đăng lại mà không đính chính là khởi tố 1 tội theo điều 331 và đến nay sau hai phiên xử sơ phúc thẩm vẫn chỉ có một tội về điều 331. Thế nhưng trước và sau phiên tòa nhiều lần báo chí tung tin. hình ảnh về bản kết luận giám định AND cho thấy nhiều trẻ trong TTBL là con loạn luân. Báo chí đăng cả phả hệ cho rằng bé này con ai, bé kia con ai theo “kết quả giám định ADN” khi thò ra khi thụt vào là không có? Bác Sĩ Phan Xuân Trung xem xét theo phả hệ này và phát hiện ra cụ Lê Tùng Vân là một siêu nhân, người ngoài hành tinh khi từ nhỏ đến 60 tuổi không có con nhưng từ sau 60 đến 89 tuổi lại có đến 13 con.!!! CA Long An nhiều lần lấy mẫu tế bào bất hợp pháp các thành viên TTBL. Trong thời gian dịch COVID-19, CA cho rằng có người nhiễm COVID đi vào TTBL cưỡng bức các thành viên phải đi vào khu cách ly và tiến hành lấy máu. Sau phiên xử phúc thẩm, CA lại bao vây phong tỏa TTBL mà không có bất cứ văn bản nào, đồng thời dùng sức mạnh không chế, cưỡng ép các thành viên để lấy mẫu dịch vòm họng. Các luật sư đến bảo vệ các thân chủ, khuyến cáo CA làm đúng pháp luật cũng bị gây khó khăn đủ điều. Những chứng cứ mà các cơ quan tố tụng Long An quy chụp cho TTBL vi phạm điều 331 cũng là sự quy kết, tạo dựng. Ngoài các câu nói “CA bao che tội phạm”, “CA bắt người”. “Thích Nhật Từ ngu như bò” như đã nêu, CA Long An còn cắt ráp lời giảng của cụ Lê Tùng Vân dạy mọi người phải thượng tôn pháp luật thành câu nói khác và quy tội phỉ báng tôn giáo và pháp luật. Thủ đoạn này là bài bản mà CA Hà Nội từng áp dụng với Giám Mục Ngô Quang Kiệt. Đàn áp tôn giáo, che lấp sự thật! Còn rất nhiều hành vi đạp trên pháp luật để đàn áp các thành viên TTBL là những người tu tại gia, không phục tùng theo giáo hội Phật giáo quốc doanh của Nhà nước. Họ có nhiều ảnh hưởng đến xã hội nhờ tài năng. Nhiều thành viên đoạt giải thưởng cao trong các cuộc thi. Kênh youtube Năm Chú Tiểu của họ được hàng triệu view, được danh hiệu Nút Phím Vàng. Một nguyên nhân sâu xa khác, cái tội lớn nhất của TTBL là dám nói lên sự thật, dám tố cáo CA Đức Hòa đòi hối lộ. Lần này, đến lượt các luật sư của TTBL phải trả giá cho việc nói lên sự thật về những sai phạm của CA . Luật sư Đào Kim Lân khẳng định ông chấp nhận những bất trắc thậm chí cả sự an nguy cho bản thân nhưng phải nói lên sự thật. Vì nếu không ngăn chặn được tình trạng này thì bất cứ một người dân Việt vô tội nào cũng có thể bị bắt giam, phạt tù nếu trái ý cường quyền. Quyền tự do thân thể, danh dự, nhân phẩm của người dân có thể bị chà đạp mà không có ai, không có cơ chế nào bảo vệ. Luật pháp chỉ là công cụ đàn áp của thế lực cầm quyền. Chúng tôi hoan nghênh tinh thần dũng cảm đấu tranh cho lẽ phải, cho sự công bằng. Nhưng chúng tôi hết sức quan ngại về cái giá phải trả của các luật sư. Mong rằng 100 triệu người dân Việt cần quan tâm tự cứu mình, cùng đồng hành với các luật sư. Kiều bào nước ngoài khúc ruột ngàn dặm không chỉ thể hiện lòng yêu nước bằng mồ hôi nước mắt qua tiền kiều hối mà cần lên tiếng mạnh mẽ bảo vệ các luật sư, đòi hỏi nền pháp luật công minh. Nguồn tham khảo   https://www.youtube.com/watch?v=23Fith8wtSA&t=76s https://www.youtube.com/watch?v=JRsdcv5YeZY https://www.youtube.com/watch?v=qG-xILWFzgg  

Tùng Phong Cuộc vây bắt bố ráp nhóm người Thượng tham gia vào vụ bạo loạn đẫm máu ở hai đồn công an ở xã Ea Ktur và Ea Tu …rạng sáng ngày 11 tháng Sáu đang có nguy cơ biến thành một cuộc xung đột sắc tộc và trả thù theo đúng nghĩa đen. Toàn bộ 5 tỉnh thành Tây Nguyên đặt trong trạng thái chiến tranh. Lực lượng công an, mật vụ, cảnh sát cơ động chống khủng bố, quân đội hùng hậu được triển khai. Bất kể ai, với kiểu hình và ngữ âm “dân tộc”, mặc quần áo rằn ri đều trở thành đối tượng bị truy bắt và xét hỏi. Một clip trên MXH cho thấy đám đông đầy phẫn nộ cùng lực lượng công an đang trói gô hai người đàn ông dân tộc mặc chiếc quần rằn ri khi họ trên đường đi làm rẫy như những kẻ tội phạm mặc cho hai thanh niên ú ớ thanh minh bằng thứ tiếng Việt không rõ ràng. Theo thông báo của BCA, hiện đã có 45 đối tượng tình nghi bị bắt giữ và cuộc bố ráp vẫn tiếp tục với qui mô mở rộng chưa từng có. Điều đáng lo ngại là bầu không khí đầy kích động thù hận đang lây lan, khuyến khích các hành động bạo lực tập thể. 6 viên công an và hai viên chức hai xã bị tử thương đều là người Nghệ An, Thanh Hóa và đây cũng là sắc dân nhập cư đa số, đông đảo nhất ở 5 tỉnh Tây Nguyên sau 1975. Với đặc tính cấu kết vùng miền mạnh mẽ, họ thậm chí tổ chức các đội nhóm đi lùng bắt người dân tộc thiểu số như thời Trung cổ và sẵn sàng sử dụng bạo lực mà không có sự ngăn cản của phía chính quyền. Cuộc bố ráp đang biến thành một cuộc trả thù sắc tộc không kiểm soát có thể tạo ra xung đột sâu sắc thêm, hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Điều đó cần phải chấm dứt ngay. Cuộc khủng hoảng này cần nhanh chóng khép lại bằng tiến trình luật pháp. Điều quan trọng hơn là Hà Nội nhìn nhận ra ngọn nguồn của mâu thuẫn dẫn đến tội ác và bạo loạn như đã xảy ra trong nhiều thập kỷ qua và vẫn nhức nhối tới hôm nay dù nhà cầm quyền đã tiêu tốn một nguồn lực khổng lồ. Vấn đề cần được giải quyết ở gốc rễ chứ không phải bằng bạo lực và đàn áp sắt máu. Bỏ qua nguyên nhân trực tiếp gây cuộc bạo loạn có tổ chức này có thể có những tác nhân “nước ngoài” tác động. Tôi sẽ chỉ tập trung vào phân tích các nguyên nhân gây ra những mâu thuẫn và phẫn uất xã hội đã tồn tại quá lâu ở Tây nguyên nói riêng. Đó là các mâu thuẫn về văn hóa, bất công trong chính sách quản lý đất đai, phân biệt đối xử và cướp bóc một cách có hệ thống của chính quyền địa phương đối với những sắc dân thiểu số Tây Nguyên. Ngoài ra, còn có các yếu tố lịch sử và chủng tộc cần phải được xem xét một cách khách quan và toàn diện. Chính các vấn đề này mới là căn nguyên của tội ác và bạo loạn, bất ổn xã hội. Những sai lầm cần được triệt để khắc phục dù phải hy sinh các lợi ích phe nhóm đang chiếm ưu thế quyền lực vượt trội ở hệ thống cầm quyền Việt Nam. Tây Nguyên trước 1975 Ngược lại tiến trình Nam tiến của dân tộc Việt Nam thì đến khi chúa Nguyễn Hoàng nhập Phú Yên năm 1611 tới thời Gia Long thống nhất non sông một dải từ mũi Cà Mau đến Ải Nam Quan năm 1802, thì Tây Nguyên vẫn chưa nằm trong cương thổ Việt Nam. Vùng cao nguyên và núi non mênh mông này là nơi sinh sống của các sắc dân Kor, Ktu, Ba Na, Xơ Đăng, Hre, Jrai…và họ không khuất phục trước sự cai trị hà khắc của nhà Nguyễn. Những cuộc nổi dậy mạnh mẽ chống lại Nguyễn triều được biết tới với tên gọi “loạn mọi Đá Vách”. Đá Vách là tên gọi khác của núi Thạch Bích, phía Tây của tỉnh Quảng Ngãi ngày nay. Cuộc nổi dậy của họ kéo dài suốt nửa thế kỷ và Nguyễn triều đã phải nhọc công bình định với hao tổn to lớn. Vào thời Pháp thuộc, hệ thống quyền lực hành chính và những hạ tầng xã hội văn minh được người Pháp bắt đầu đặt nền móng từ những năm 1891. Với việc phát hiện ra cao nguyên Lang Biang bởi nhà khoa học lừng danh Yersin và theo đề nghị của ông, Toàn Quyền Đông Dương Paul Doumer đã cho xây dựng thành phố Đà Lạt, chính thức trực tiếp can thiệp vào vùng đất Tây Nguyên kể từ 1900. Đến tháng 5, 1949, người Pháp trao quyền quản lý Cao Nguyên Trung Phần với xứ Thượng Nam Đông Dương cho chính phủ Quốc gia Việt Nam. Quốc trưởng Bảo Đại tách riêng Cao Nguyên Trung bộ ra và lập qui chế hành chính đặc biệt có tên Hoàng Triều Cương Thổ vào tháng Tư, 1950. Vùng này gồm 5 tỉnh là Đồng Nai Thượng, Lâm Viên, Pleiku, Daklak, Kontum. Đến 1955, chính quyền VNCH dưới thời tổng thống Ngô Đình Diệm mới giải thể qui chế này và sát nhập “Hoàng Triều Cương Thổ” vào lãnh thổ Việt Nam. Như vậy, Tây Nguyên hay Cao nguyên Trung phần là phần đất cuối cùng được sát nhập vào cương thổ Việt Nam trong lịch sử hiện đại. Trong suốt quá trình người Pháp can thiệp vào Tây Nguyên, việc nhập cư được kiểm soát khá chặt chẽ. Người Pháp duy trì chế độ tự trị của vùng đất này và hạn chế người Kinh nhập cư, ngoại trừ những công ty trồng café, cao su được quyền tuyển người và đưa người Kinh vào làm việc với số lượng giới hạn. Việc thành lập các đồn điền và di thực các loại cây công nghiệp chiến lược là café, cao su… về trồng tại cao nguyên Lang Biang đã sớm có những kết quả kinh tế to lớn, cùng với những hạ tầng kỹ thuật, đô thị được xây dựng một cách khoa học đã thay đổi đời sống của người dân địa phương. Đà Lạt trở thành thủ đô của Cao Nguyên Trung Phần. Người Pháp rất tôn trọng văn hóa và tập tục bản địa của người Thượng – tên gọi chung cho các dân tộc Tây Nguyên. Dưới thời Quốc gia Việt Nam, “Qui chế 16” của quốc trưởng Bảo Đại thừa nhận các quyền sở hữu đất đai của người Thượng, cũng như tôn trọng tập tục bộ lạc và chức sắc kế truyền … Nhiều công trình nghiên cứu văn hóa, chủng tộc, tài nguyên, thổ nhưỡng, khí hậu của người Pháp về Tây Nguyên cách đây hơn 100 năm phải khiến cho giới trí thức Việt sau hơn một thế kỷ mới được tiếp cận phải sửng sốt, thán phục. Một ví dụ tiêu biểu là bản trường ca Đam Săn của dân tộc Ede (Rhade) đã được chuyển ngữ từ tiếng Rhade sang tiếng Pháp bởi Léopold Sabatier từ 1929. Rất lâu sau đó, những nhà “văn hóa Việt Nam” mới được biết tới kiệt tác này qua bản dịch của ông. Cuộc di cư lớn đầu tiên của người Kinh vào Tây Nguyên dưới thời VNCH được ghi nhận vào giai đoạn 1954 khi gần 1 triệu người Bắc di cư vào Nam. Trong số đó, 54.551 người đã được sắp xếp định cư ở Đà Lạt và Lâm Đồng. Cho đến 1975, toàn bộ dân số khu vực Tây Nguyên ước chừng khoảng 1,2 triệu dân với đa phần là dân bản địa chiếm khoảng 70%. Chính sách của VNCH sau khi sát nhập Hoàng Triều Cương Thổ vào Trung phần, gọi là Cao nguyên trung phần (hay Tây Nguyên) chú trọng xây dựng hạ tầng kinh tế xã hội, gia tăng quyền lực hành chính. Song đối với các dân tộc bản địa, chính quyền VNCH hết sức tôn trọng văn hóa, tập tục, hỗ trợ kinh tế, hướng dẫn nghề nghiệp, kỹ thuật lâm nghiệp để họ có đời sống tốt hơn. Mối quan hệ giữa chính quyền, người Kinh nhập cư và các dân tộc bản địa được ghi nhận là tốt đẹp và hòa hảo. Mặc dù vậy, việc sát nhập Hoàng Triều Cương Thổ và loại bỏ cơ chế tự trị của vùng đất này của tổng thống Ngô Đình Diệm cũng đã tạo cớ để cho những mâu thuẫn với người Thượng phát sinh. Điều này đã đem tới cơ hội để những người cộng sản khai thác và lợi dụng triệt để. Tây Nguyên sau 1975 Sau 1975, nhà cầm quyền Việt Nam thực hiện chính sách di dân cưỡng bức một lượng lớn dân cư thành phố là những gia đình sỹ quan, viên chức làm việc trong chính quyền cũ tập trung vào các “vùng kinh tế mới” mà thực chất là những nơi rừng thiêng nước độc, không có hạ tầng để khai hoang và dọn dẹp bom mìn sau chiến tranh. Một lượng lớn dân nghèo nông thôn từ miền Bắc với đa số sắc dân ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Phú Thọ, Hà Tây…cũng được khuyến khích vào làm việc trong các lâm trường quốc doanh theo chương trình phát triển kinh tế mới, nhằm giảm sức ép dân số ở miền Bắc và tăng nguồn lao động cho Tây Nguyên. Theo thống kê, Tây Nguyên là vùng có tốc độ tăng dân số cao nhất cả nước. Việc tăng dân số chủ yếu là tăng dân số cơ học bởi nhập cư trong đó có hai nguồn là nhập cư theo kế hoạch và nhập cư tự do. Chỉ riêng tỉnh Đắk Lắk, từ 1976 đến 2005, đã có 56.490 hộ nhập cư theo diện tự do với 289.688 nhân khẩu. Dân số Tây Nguyên tính đến 2012 đã đạt khoảng 5,379 triệu dân, gấp 4,5 lần so với 1976. Tỷ lệ nhập cư tự do của toàn vùng trong 4 thập kỷ sau chiến tranh giao động 54% – 60% mức tăng dân số và xu hướng này ngày một cao hơn. Việc nhập cư ồ ạt thiếu kiểm soát, thiếu chính sách phát triển kinh tế xã hội một cách khoa học, căn cơ đã gây ra vô vàn các hệ lụy. Chỉ trong hơn 4 thập kỷ, hơn 80% rừng nguyên sinh ở Tây Nguyên trên thực tế đã biến mất và bị chuyển đổi thành rừng trồng cây công nghiệp, cây lấy gỗ làm nguyên liệu, sắn và các loại lương thực ngắn ngày. Rừng nguyên sinh về cơ bản đã không còn. Cùng với việc phát triển thủy điện ồ ạt, đô thị hóa nhanh cũng góp phần tàn phá môi trường gây ra tình trạng suy thoái tài nguyên đất trên diện rộng và nguồn nước ngầm sụt giảm về lâu dài sẽ gây ra thảm họa sinh thái trong tương lai không xa. Năm 2004, một khảo sát về dân số và xã hội cho thấy tỷ lệ người dân tộc bản địa chỉ còn khoảng 25% dân số Tây Nguyên (so với tỷ lệ 70% trước 1975) và là những đối tượng rất dễ bị tổn thương bởi các chính sách đất đai và hộ khẩu của nhà cầm quyền. Từ vị trí là chủ nhân của Tây Nguyên, những dân tộc bản địa này đã trở thành sắc dân “thiểu số”. Mặc dù của nhà cầm quyền luôn nói quan tâm tới đời sống cho các dân tộc thiểu số và 54 dân tộc anh em đều bình đẳng. Tuy nhiên, thực tế và chính sách thì cả một vực thẳm. Xung đột về văn hóa và bị tước đoạt sinh kế và nguồn lợi Nhà nghiên cứu dân tộc học người Pháp Jacques Dournes khi nghiên cứu về văn hóa những dân tộc Tây Nguyên có viết “Nền văn minh Jrai là một nền văn minh thảo mộc”. Nguyên Ngọc nói “Người Kinh thấy rừng là thấy gỗ, người Thượng thấy rừng là thấy Mẹ, thấy cội nguồn sự sống”. Không chỉ là văn minh Jrai, cả nền văn minh Tây Nguyên là nền văn minh thảo mộc, có nghĩa là Rừng. Văn hóa bản địa gắn liền với rừng đại ngàn. Những dân tộc Tây nguyên có đức tin riêng biệt, có văn hóa và đời sống vật chất, tâm linh gắn liền với Rừng Tây Nguyên.  Từ ngàn đời nay, người Thượng sống trong những tán rừng nguyên sinh và họ coi Rừng là Mẹ. Họ không phá rừng để xây biệt phủ bằng gỗ quí như ông tướng công an Trần Kỳ Rơi hay tất cả các quan chức CSVN người Kinh khác. Họ không bao giờ lấy từ rừng nhiều hơn cái cần thiết cho nhu cầu tối thiểu, gỗ chỉ đủ dựng một căn nhà đơn sơ, thú chỉ đủ cho sinh tồn. Người Thượng Tây Nguyên khi chặt một cây rừng, họ làm lễ xin Thần linh và tạ lỗi với cây rừng vì đã làm đau rừng. Đó là thứ Đạo Đức của Tự Nhiên – điều hoàn toàn xa lạ với những người Kinh và các sắc dân nhập cư sau 1975. Sự khác biệt đến đối lập trong cách nhìn nhận và ứng xử với Thiên Nhiên, mà ở đây là Rừng, giữa người Kinh và Thượng đã là một mâu thuẫn ghê gớm. Nhiều người cho rằng người Thượng Tây Nguyên với tập tục đốt nương làm rẫy gây nên nạn phá rừng. Điều này là một nhận thức sai và mang tính qui chụp. Bởi lẽ, người Thượng chỉ đốt rẫy làm nương trong một vùng bao trùm hoàn toàn bởi rừng nguyên sinh. Bốn mặt là rừng nguyên sinh. Họ coi đó là mượn Mẹ Thiên Nhiên một mảnh đất và sẽ trả lại sau vài vụ mùa. Những ai từng sống ở rừng nguyên sinh Tây Nguyên sẽ thấy rừng phục hồi rất nhanh và rất mạnh. Một mảnh rẫy như thế sau vài vụ mùa được trả lại Mẹ Thiên Nhiên sẽ tái sinh rất nhanh. Người Thượng không chiếm hữu nương rẫy, họ chỉ mượn của Rừng một thời gian và trả lại Rừng sau đó.  Nhưng điều này đã không còn nữa. Khi người Kinh xuất hiện, họ đã chặt phá phần lớn rừng nguyên sinh Tây Nguyên và thay thế bằng những cánh rừng trồng cây công nghiệp, họ chiếm hữu nương rẫy, đất đai và đẩy những người dân tộc thiểu số Tây Nguyên ra khỏi nguồn sống của họ từ ngàn đời nay. Phương thức canh tác độc canh và các hoạt động khai thác tận diệt, phát triển thủy điện bừa bãi và quá trình đô thị hóa của người Kinh đã thay đổi hệ sinh thái Tây Nguyên hoàn toàn. Những cánh rừng nguyên sinh giờ chỉ còn trong ký ức. Rừng nguyên sinh không còn, nương rẫy không còn, những sắc dân thiểu số Tây Nguyên bị đẩy tới chỗ vong bản về văn hóa, cùng kiệt về kế sinh nhai. Sau 1975, toàn bộ tài nguyên đất, rừng Tây Nguyên được quốc hữu hóa để hình thành các đơn vị kinh tế lớn. Ban đầu là các binh đoàn quân đội làm kinh tế, tiếp theo là các liên hiệp xí nghiệp nông lâm công nghiệp, sau đó là các nông trường, lâm trường thuộc trung ương hay tỉnh quản lý. Đến năm 1988, chỉ tính các đơn vị trung ương trên tỉnh Gia Lai- Kontum có tất cả 15 nông trường quản lý 50.000 hecta đất và 41 lâm trường quản lý 862.000 hecta rừng. Nếu tính cả các nông lâm trường của Binh đoàn 15 và của tỉnh, huyện…các loại là 1.500.000 hecta, chiếm gần 60% diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Cuối thập niên 1980 việc phá rừng tràn lan và tình trạng các nông lâm trường quốc doanh làm ăn bết bát, Nhà nước đã chủ trương thu hẹp diện tích quản lý của các chủ thể nhà nước nhưng các nông lâm trường này vẫn quản lý phần lớn tài nguyên đất rừng của Tây Nguyên. Theo Bộ Tài nguyên môi trường cho biết, đến 2012, số hộ gia đình, cá nhân được giao đất lâm nghiệp chỉ chiếm 1,5% tổng số hộ nông nghiệp với tổng diện tích được giao chỉ chiếm 2,55% diện tích đất lâm nghiệp. Đối với cộng đồng dân cư buôn làng, chỉ có 2,1% số buôn làng dân tộc tại chỗ được giao đất lâm nghiệp với diện tích được giao chỉ bằng 0,96% diện tích đất lâm nghiệp của vùng. Như vậy, từ vị trí chủ nhân của cao nguyên đại ngàn, người Thượng Tây Nguyên bị tước đoạt gần như toàn bộ quyền sở hữu đất và rừng. Trên thực tế, phần diện tích mà họ được giao phần lớn là đất rừng nghèo kiệt, rừng tre nứa và nền đất dốc rất khó để canh tác. Thiếu đất canh tác trở thành một hiện tượng phổ biến đối với nhóm dân tộc Tây Nguyên. Theo số liệu điều tra của Viện Dân tộc học, trước năm 2000, trong 5 tỉnh Tây Nguyên, Dak lak là tỉnh mà tình trạng thiếu đất canh tác nghiêm trọng hơn cả. Năm 1997, khi điều tra tại 29 xã, 81 buôn của người dân tộc tại chỗ, kết quả cho thấy chỉ có 7/29 xã và 15/81 buôn có đủ đất canh tác; 9/29 xã và 17/81 buôn thiếu 1/3 đất canh tác; 6/29 xã và 28/81 buôn thiếu ½ đất canh tác; 7/29 xã và 21/81 buôn thiếu 2/3 đất canh tác (Vũ Đình Lợi, 2000). Đói nghèo khiến các buôn làng Tây Nguyên tan rã nhanh hơn bất cứ sự đàn áp nào. Chính vì lý do đó, người Thượng đã phải khai phá và xâm canh những cánh rừng ở xa, chiếm lại đất của các nông lâm trường nơi mà trước đây là rừng, là nương rẫy của họ. Tình trạng tái chiếm, thu hồi, xung đột bởi đất đai đã nhức nhối từ lâu khi bắt đầu chính sách quốc hữu hóa toàn bộ đất và rừng Tây nguyên để giao cho các nông lâm trường quốc doanh từ sau 1975. Người dân tộc tại chỗ không có đất canh tác, không có sinh kế, bị bức tới “bần cùng sinh đạo tặc”. Năm 2000, nhóm nghiên cứu gồm Vũ Đình Lợi, Bùi Minh Đạo, Vũ Thị Hồng đã đưa ra một cảnh báo trong “Sở hữu và sử dụng đất đai ở các tỉnh Tây Nguyên” mà nếu như nhà cầm quyền thực sự nghiêm túc tiếp thu thì đã không có những xung đột đẫm máu trường hợp người nông dân cầm súng Đặng Văn Hiến hay ở cuộc bạo loạn ngày 11 tháng Sáu ở hai xã Ea Ktur, Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, Dak Lak vừa qua. Xin trích lại nguyên văn lời cảnh báo xác đáng của nhóm nghiên cứu này: …Sẽ không quá sớm khi đưa ra lời cảnh báo rằng nếu không kịp thời có giải pháp khắc phục những khuyết điểm của quá trình khai thác và sử dụng đất đai thì “vấn đề dân tộc” sẽ rất có thể phát sinh trong thực tế nay mai ở Tây Nguyên, chí ít là mất ổn định, nghiêm trọng là đổ máu, với sự can thiệp vừa kín đáo, vừa trắng trợn của kẻ thù dưới chiêu bài bảo vệ người dân tộc, bảo vệ quyền tự do tôn giáo. Một khi vấn đề dân tộc và tôn giáo quyện vào nhau thì nguy cơ tới thật khó lường… Xung đột vì phân biệt đối xử và thù hận do yếu tố lịch sử Có thể nói, phương thức quản lý rừng và đất đai ở Tây Nguyên hiện nay vô cùng phi lý, bất công và kém hiệu quả. Tính đến 31 tháng 12 năm 2012, việc giao đất rừng cho hộ gia đình cá nhân và cộng đồng Tây Nguyên chỉ đạt 3,51% diện tích đất lâm nghiệp. Trong khi đó, con số tương ứng của cả nước là 28,69%. Vấn đề phân phối, giao đất cũng rất nhiều tiêu cực. Theo số liệu năm 2012, trong 1.205.047 hộ được giao đất có đến 338.424 hộ/cá thể không phải là hộ nông lâm ngư nghiệp nhưng vẫn được giao đất sản xuất. Đa phần trong số này là người Kinh và những người làm trong bộ máy công quyền. Những cánh rừng màu mỡ nhất, những thửa đất, rừng, mặt hồ, sông đẹp nhất thì đều là của người Kinh và cán bộ. Tình trạng vi phạm về quản lý đất đai trên Tây Nguyên là vô cùng phức tạp và nhức nhối khi lợi tức từ đồn điền và giá đất nông nghiệp tăng phi mã khoảng 15 năm trở lại đây. Trên thực tế, người dân tộc bản địa bị tước đoạt sinh kế, bị tách khỏi rừng là môi sinh và cội nguồn của họ. Họ bị gạt ra ngoài các chính sách hỗ trợ mà đáng nhẽ ra các dân tộc thiểu số phải được quan tâm như giáo dục, y tế…Thật khó tin khi có tới 35,17% người dân tộc tại chỗ không được đến trường, mù chữ. Những con số bi thảm này của Tổng cục thống kê cung cấp kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009 đã cho thấy mức độ “quan tâm” của đảng và nhà nước Việt Nam như thế nào trong hơn 40 năm qua. Để sinh tồn, cộng đồng người Thượng Tây Nguyên từ vai trò chủ nhân ông của Tây Nguyên đại ngàn trong một quá khứ không xa lắm, nay đã trở thành những dân tộc vong bản về văn hóa, chấp nhập các công việc tay chân hạ bạc cho người Kinh nhập cư – những người đã rất nhanh chóng chiếm hữu được phần lớn tài nguyên đất và rừng Tây Nguyên. Tại sao lại có sự bất công đến thế? Điều này có thể liên quan đến trong giai đoạn chiến tranh, các người Thượng Tây Nguyên đã tham gia lực lượng quân đội VNCH và họ trở thành những chiến binh quả cảm, chống Cộng hăng hái nhất. Thiệt hại mà các lực lượng người Thượng gây ra cho bộ đội Bắc Việt là rất lớn. Đã có nhiều cuộc trả thù đẫm máu do bộ đội Bắc Việt tấn công vào các cộng đồng người Thượng như vụ thảm sát tại Đắc Sơn năm 1967 khi hai tiểu đoàn bộ đội đã giết hại 252 người Thượng. Nạn nhân đa số là phụ nữ và trẻ em. Ngay cả khi hòa bình lập lại, chính sách hà khắc tiếp tục được thi hành và như trên tôi phân tích ở phần trên, Hà Nội đã thực hiện một cách hệ thống việc triệt hạ sinh kế, không gian sống và văn hóa của các dân tộc bản địa ở Tây Nguyên bằng các chính sách hạn chế sự tiếp cận tài nguyên đất và rừng của người Thượng. “Con giun xéo lắm cũng quằn” là một phản ứng sinh tồn tự nhiên và không có gì lạ khi đã có rất nhiều cuộc nổi dậy của người Thượng mà truyền thông nhà nước không bao giờ đưa tin một cách khách quan, trung thực. Năm 1999, “nhà nước Degar” được thành lập. Sự kiện này đã tạo ra “cơ hội vàng” cho những sỹ quan công an thăng tiến thần tốc lên đỉnh cao danh vọng bằng các “thành tích” trấn áp sắc dân thiểu số Tây Nguyên mà phải kể đến ông cố chủ tịch nước Trần Đại Quang và cựu chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Xung đột về tôn giáo và tín ngưỡng Người Thượng Tây Nguyên có đức tin riêng, họ tin vào Giàng và những thần linh Tự Nhiên ẩn trú trong những khu rừng nguyên sinh. Văn hóa thảo mộc của người Thượng gắn liền với Rừng và Rừng cung cấp nguồn sống cho họ. Bị tách khỏi rừng, những cộng đồng dân tộc Tây Nguyên đang vong bản về văn hóa và dần dần tiêu biến giống như sắc dân Mon Khmer, Chiêm Thành trong quá khứ. Bên cạnh tín ngưỡng có từ ngàn đời nay, người Thượng còn là những con chiên sùng kính Đức Chúa Trời. Thiên chúa giáo đã du nhập vào Tây Nguyên theo bước chân của các nhà truyền đạo Tây Phương trước khi người Pháp khai đặt hệ thống quyền lực hành chính ở vùng đất này. Đạo Tin Lành du nhập vào Tây Nguyên từ cuối những năm 20, 30 của thế kỷ trước cùng với Phật giáo Hòa Hảo. Từ đầu những năm 1990 trở đi, đạo Tin Lành phục hồi và phát triển nhanh trong nhiều vùng người Thượng Tây Nguyên. Đến tháng 12/2020, số lượng tín đồ đạo Tin Lành ở 5 tỉnh Tây Nguyên là 529.410 người, trong đó tín đồ là người dân tộc thiểu số khoảng 511.450 người. Có thể thấy Tây Nguyên là nơi phong phú các tôn giáo cùng tồn tại và phát triển. Tuy nhiên, việc các tôn giáo như Tin Lành, Thiên Chúa giáo, Phật giáo Hòa Hảo không nằm trong vòng kiểm soát của nhà cầm quyền Việt Nam phát triển số lượng tín đồ đã khiến cho giới chức CS lo ngại. Các cuộc đàn áp tôn giáo được ghi nhận ở mức độ nghiêm trọng trong những năm gần đây đã khiến cho Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào “Danh sách theo dõi đặc biệt về quyền tự do tôn giáo” vào ngày 4 tháng 12 năm 2022. Ngày 3 tháng Năm vừa qua, thậm chí Hoa Kỳ còn muốn đưa Việt Nam vào nhóm các quốc gia “đáng quan ngại về tự do tôn giáo”. Đó không phải chỉ là những lời cảnh báo suông. Việc bị đưa trở lại vào danh sách các quốc gia đàn áp về tôn giáo, tự do báo chí và vi phạm nhân quyền sẽ khiến cho Việt Nam mất đi cơ hội tiếp cận những nguồn hỗ trợ tài chính và đầu tư  quốc tế quan trọng để chuyển đổi sang nguồn năng lượng sạch và tiếp cận các công nghệ tiên tiến của Tây phương. Điều vô cùng cần thiết trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang suy thoái nghiêm trọng. Tuy vậy, quan sát cách hành xử của giới chức Việt Nam đối với những nhà bất đồng chính kiến trong thời gian qua, cũng như việc gia tăng đàn áp tôn giáo ở Tây Nguyên, tôi rất ngạc nhiên. Bởi dường như giới chức CSVN đang tự mâu thuẫn giữa mong muốn phát triển, hội nhập với cái gọi là “an ninh quốc gia”. Dường như, có một lực kéo rất mạnh đang muốn Việt Nam quay trở lại bóng tối cô lập. Cuộc đàn áp và bố ráp nhóm người Thượng ở Dak Lak đang trở nên hỗn loạn và đầy bạo lực. Tôi lo sợ rằng đây sẽ là điểm khởi đầu cho một quá trình công an hóa và quân sự hóa tồi tệ bộ máy nhà nước vốn đã hết sức chuyên chế và độc tài. Kết luận Với những phân tích và các kết quả nghiên cứu về xã hội, dân tộc, lịch sử, văn hóa được viện dẫn trong bài viết này, người viết mong muốn cung cấp cho các nhà lãnh đạo Việt Nam một cái nhìn toàn diện và khách quan hơn về căn nguyên mâu thuẫn, bất ổn ở Tây Nguyên. Bạo lực không thể và không bao giờ là giải pháp cho những sai lầm mà chính họ gây ra. Những sắc dân “thiểu số” Tây Nguyên, cũng giống như người Kinh, họ cần phải được đối xử công bằng, được tôn. Họ cần có sinh kế, được học hành và có nghề nghiệp. Chẳng nhẽ, những điều vô cùng giản dị đó là quá xa vời ở chế độ “gấp vạn lần tư bản” hay sao? Cuối cùng, để kết thúc bài phân tích tổng hợp này, tôi xin trích dẫn một đánh giá của nhà nghiên cứu Vương Xuân Tình “Trong lịch sử của các dân tộc tại chỗ ở Tây Nguyên, chưa bao giờ vấn đề đất đai lại nóng bỏng như hiện nay…Trong đó, tính không phù hợp của chính sách đất đai của Nhà nước với truyền thống sở hữu cộng đồng của các dân tộc tại chỗ được coi là vấn đề xuyên suốt”. Bộ Luật đất đai của Việt Nam đã qua rất nhiều lần sửa đổi, nhưng những tồn tại, mẫu thuẫn về căn bản thì vẫn còn nguyên. Có chăng, chỉ là những sửa đổi câu chữ, “vẽ rắn thêm chân”. Và ông tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng vẫn khẳng định “quyền sử dụng đất không phải quyền sở hữu”. Cái mệnh đề quái gở “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do nhà nước là đại diện chủ sở hữu” vẫn tồn tại như một lá bùa ma quỉ khiến cho đất nước không thể nào thay đổi, những mâu thuẫn, bất công, tệ nạn ngày càng nhức nhối, chồng chất oán hận của người dân Tây Nguyên nói riêng và khắp nơi trên mảnh đất hình chữ S Việt Nam đang rên xiết tiếng kêu than.    

Thao Ngoc   Mấy ngày qua, dư luận xôn xao bàn tán về việc đ/c Phạm Bá Hiền, tư lệnh binh đoàn 16, vừa được phong quân hàm, từ đại tá lên thiếu tướng.   Thiếu tướng Phạm Bá Hiền, sinh năm 1972, có cha là liệt sĩ, mẹ là bà Từ Thị Loan, quê quán tại xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh.   Binh đoàn 16 là một đơn vị kinh tế quốc phòng của Quân đội, đóng quân dọc các tỉnh Tây Nguyên.   Phải thừa nhận đảng ta rất sáng suốt và tài tình khi giao đơn vị kinh tế quân đội cho một người có truyền thống sản xuất nông nghiệp giỏi. Vì từ năm 2019, người mẹ già của tướng Hiền là bà Từ Thị Loan đã làm dư luận dậy sóng. Khi đó bà đã 78 tuổi, chỉ làm nghề trồng rau mà xây nên một ngôi biệt thự rất chi là hoành tráng tại Hà Tĩnh.   Về ngôi biệt tự này, báo VietNamNet ra ngày 28/07/2019 viết như sau: “ Ở giữa làng quê thuần nông của xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh xuất hiện một ngôi biệt thự 'khủng'. Theo tìm hiểu, căn biệt thự này thuộc sở hữu của bà Từ Thị Loan (78 tuổi, người dân xã Mai Phụ). Cụ bà sống giản dị, thường ngày vẫn mang rau từ nhà ra chợ bán. Được biết, chủ nhà đã thuê đội ngũ thợ thi công từ Huế, Thanh Hóa và một số nơi khác đến để xây dựng và trang trí công trình. Tổng diện tích của dinh thự này lên tới gần 5.000m2. Trong đó gần 3.000m2 được xây dựng hồ sinh thái. Mặc dù không ai biết chính xác giá trị của căn biệt thự này. Tuy nhiên, theo ước tính của những người trong nghề thì số tiền để xây dựng căn biệt thự này phải trên 60 tỷ. Bà Loan tiết lộ, tiền xây nhà được dùng từ tiền bà tích góp cả đời, cộng thêm doanh thu từ việc kinh doanh của con trai bà, một doanh nhân thành đạt trong miền Nam.   https://vietnamnet.vn/tiet-lo-bi-mat-ve-chu-so-huu-sieu...   Có người nghi ngờ và nói rằng hay là tiền xây biệt thự do tướng Hiền tham ô mà có? Ý kiến này không có cơ sở. Vì từ một đại tá khi được phong lên thiếu tướng, người ta tuy lý lịch rất kỹ. Phải là con bần cố nông ba đời. Đơn vị tướng Hền phải nhiều năm là đảng bộ trong sạch vững mạnh. Tướng Hiền phải là tấm gương trong việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM.v.v.   Phát huy truyền thống làm kinh tế giỏi của gia đình, nên tướng Hiền còn sở hữu hàng chục bất động sản ở các thành phố lớn và nhà riêng tại quân Tân Bình TP HCM. Thế mà có những kẻ độc mồm nói rằng, 20 năm trước đ/c Hiền bị bắt mấy kho hàng buôn lậu, nhưng được BTQP Phùng Quang Thanh giải cứu. Nên biết rằng xã Mai Phụ là nơi phát tích người anh hùng dân tộc Mai Thúc Loan.    Việc đ/c Hiền được phong tướng là niềm vinh dự của tỉnh Hà Tĩnh, nên ngày 03/6 vừa qua, Hà Tĩnh đã tổ chức lế mừng. Thay mặt lãnh đạo tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng chúc mừng Thiếu tướng Phạm Bá Hiền, đồng thời mong muốn đồng chí tiếp tục theo dõi, dành nhiều tình cảm cho quê hương Hà Tĩnh.   Nên biết rằng Hà Tĩnh đến nay có gần 100 tướng cả quân đội và công an. Nổi bật là gia đình có 2 tướng và 1 đại tá. Đó là thượng tướng Võ Trọng Việt, người em là cựu thiếu tướng Võ Trọng Hải, nay là chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh, và người nữa là đại tá Võ Trọng Hùng mới nghỉ hưu.   Ngay bộ tài nguyên & Môi trường, ba vị bộ trưởng liên tiếp gần đây đều là người Hà Tĩnh: Nguyễn Minh Quang, Trần Hồng Hà và tân bộ trưởng Đặng Quốc Khánh.   Năm 2016,các thành viên chính phủ nhiệm kỳ mới, những nhân sự đứng đầu Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên & Môi trường, Ngân hàng Nhà nước VN… đều là người Hà Tĩnh.   Có người nói rằng có lẽ nhờ TBT Trần Phú, người trước khi qua đời đã theo đạo Công giáo, phù hộ độ trì nên con cháu phát tài. https://conggiao.vn/viet-nam-co-tong-bi-thu-dau-tien-la.../   Dư luận cho rằng nếu dân VN nhiều người học tập tấm gương làm kinh tế giỏi như gia đính tướng Phạm Bá Hiển, thì con đường tiến lên thiên đường XHCN không phải đợi đến cuối thế kỷ này như trăn trở của cụ TBT, mà tương lai đang hiển hiện trước mắt chúng ta.   Mong rằng tướng Phạm Bá Hiền phát huy tấm gương của tướng Phạm Văn Trà trước đây. Vì cho đến nay vẫn văng vẳng câu ca:   "Khá khen anh Phạm Văn Trà Năm nhà, ba vợ vẫn là trung ương"   tn 6/6

Thủ lãnh của đạo quân đánh thuê Wagner Yevgeny Prigozhin, Moscow, tháng Tư/2023. Ảnh: Yulia Morozova/ Reuters Nguồn: “Why Putin Needs Wagner“, Andrei Soldatov và Irina Borogan, Foreign Affairs, 12/05/2023 Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng  Đang có một cuộc đấu tranh quyền lực ngầm nhằm duy trì lực lượng đánh thuê tàn bạo của Nga Tập đoàn lính đánh thuê Wagner của Nga Đầu tháng 5, căng thẳng giữa Bộ Quốc phòng Nga và Wagner, tập đoàn quân sự tư nhân thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin, cuối cùng cũng bộc phát. Suốt nhiều tháng, những người lính Wagner đã dẫn đầu cuộc bao vây Bakhmut của Nga ở miền đông Ukraine, trả cái giá rất lớn về sinh mạng. Nhưng giờ đây, Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh hiếu chiến của Wagner, không thể chịu đựng thêm nữa. Trong một đoạn video gây sốc, ông ta đứng bên cạnh xác chết của những người lính Wagner ở Bakhmut, nói những lời tục tĩu nhắm vào Sergei Shoigu, Bộ trưởng Quốc phòng Nga, cũng như người đứng đầu bộ tổng tham mưu và người đứng đầu lực lượng Nga ở Ukraine. Prigozhin đe dọa sẽ rút lực lượng của mình khỏi Bakhmut nếu họ không được cung cấp thêm đạn dược ngay lập tức. Đối với nhiều nhà quan sát, một rạn nứt lớn dường như đang xuất hiện giữa Wagner và Điện Kremlin. Những người khác suy đoán rằng ngày tàn của Prigozhin đang đến gần, vì ông đã dám gây thù chuốc oán với toàn bộ giới lãnh đạo quân đội Nga. Nhưng hai ngày sau, Prigozhin rút lại lời đe dọa rút Wagner ra khỏi Bakhmut, cố gắng cho thấy rằng tình hình đã được giải quyết theo hướng có lợi cho mình. Sau đó, trong một video mới, ông tiếp tục chỉ trích một “ông già vui vẻ” giấu tên, người “nghĩ rằng mình hơn người,” khiến nhiều người ở Moscow băn khoăn về người mà ông nhắc đến. Sau cùng, toàn bộ màn kịch này trông như một nỗ lực tuyệt vọng của Prigozhin nhằm cứu vãn danh tiếng của Wagner, với tư cách là đơn vị duy nhất của Nga có khả năng tiến hành các chiến dịch tấn công, bất chấp những tổn thất thảm khốc ở Bakhmut. Tuy nhiên, quan điểm này không nhắc đến lý do tại sao Putin chấp nhận chịu đựng những chiêu trò của Prigozhin và vị trí thực sự của Wagner trong bộ máy quân đội và tình báo Nga. Trên thực tế, sự trỗi dậy của Wagner chỉ là bước phát triển gần nhất trong lịch sử lâu dài về sự phụ thuộc của Nga và Liên Xô vào các lực lượng không chính thức, vốn đã có từ thời Stalin. Hơn nữa, Wagner có một di sản đáng kể ở Ukraine, lần đầu tiên xuất hiện ở nước này trong cuộc chiến của Nga tại Donbas từ tám năm trước. Đối với Putin, Wagner cũng trở thành một phương tiện quan trọng để kiềm chế quân đội, mà ông từ lâu đã coi là mối đe dọa tiềm tàng đối với sự cai trị của mình. Trái ngược với những giả định của phương Tây, vai trò nổi bật của Wagner trong cuộc chiến vừa liên quan đến cán cân quyền lực ở Moscow, vừa liên quan đến những gì đang xảy ra trên chiến trường ở Ukraine. Lực lượng bí mật của Stalin Để hiểu được sức mạnh tương đối của Prigozhin và Wagner ở Nga, cần phải xem xét cách thức tập đoàn này được nhìn nhận bởi ít nhất là bốn bộ phận khác nhau của nhà nước Nga: cơ quan tình báo quân sự, được gọi là GRU; quân đội nói chung; cơ quan an ninh nhà nước, được gọi là FSB; và bản thân Putin. GRU đóng vai trò quan trọng trong nguồn gốc của Wagner, và phần lớn lý do nằm ở những cải cách đầy biến động mà tình báo Nga đã trải qua vào cuối những năm 2000, đầu những năm 2010. Dưới thời người tiền nhiệm của Shoigu, Anatoly Serdyukov, người giữ chức bộ trưởng Quốc phòng Nga từ năm 2007 đến năm 2012, bộ này đã cố gắng giảm vai trò của GRU trong quân đội. Tuy nhiên, ngay sau khi lên tiếp quản, Shoigu đã thay đổi hướng đi và đưa các nguồn lực mới vào GRU. Kết quả là, cơ quan này được bổ sung thêm nhân sự mới, nhiều người trong số họ được tuyển dụng từ Spetsnaz – lực lượng đặc nhiệm của quân đội, những người vốn do GRU giám sát. Đối với các tướng lĩnh điều hành cơ quan này, việc sử dụng thêm nhân viên Spetsnaz là việc làm có ý nghĩa: quân đội Nga khi đó đang can dự vào cuộc xung đột ở Syria, cũng như ở Crimea và miền đông Ukraine, và GRU đang chuyển trọng tâm sang cái mà họ gọi là “tình báo tích cực” – tiến hành các hoạt động vũ trang thay vì chỉ đơn thuần khai thác các nguồn tin gián điệp truyền thống. Trong những năm sau đó, xu hướng dựa vào Spetsnaz đã phát triển bên trong cơ quan, và Tướng Vladimir Alexeev, người phụ trách Spetsnaz, được thăng chức làm phó giám đốc thứ nhất của GRU. Chính giữa trong bối cảnh GRU thay đổi các ưu tiên, sự tồn tại của Wagner lần đầu tiên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông Nga. Năm 2015, trang tin tức độc lập Fontanka.ru, có trụ sở tại St. Petersburg, đưa tin rằng các thành viên của tập đoàn quân sự tư nhân đang hoạt động ở miền đông Ukraine. Fontanka cũng là trang tin đầu tiên báo cáo rằng Prigozhin là người bảo trợ hàng đầu của Wagner, trong khi Dmitry Utkin, người từng là chỉ huy Spetsnatz, phụ trách các hoạt động quân sự của tập đoàn. Trên thực tế, dù không được công bố rõ ràng vào thời điểm đó, một bộ phận mới đã được thành lập bên trong GRU để giám sát hoạt động của các tập đoàn quân sự tư nhân, bao gồm cả Wagner. Vài tháng sau khi sự tồn tại của Wagner được nhắc đến lần đầu tiên, một quan chức GRU đã xác nhận với chúng tôi về sự tồn tại của bộ phận mới này, và cũng không có gì ngạc nhiên khi nhân viên của bộ phận này là các cựu binh Spetsnaz. Đối với GRU, Wagner mang đến khả năng dễ dàng phủ nhận các hoạt động của cơ quan này, vào thời điểm Nga đang công khai phủ nhận việc can dự trực tiếp vào miền đông Ukraine. Nhìn bề ngoài, việc sử dụng các tập đoàn quân sự tư nhân phù hợp với một mô hình chiến tranh mới của thế kỷ 21. Chẳng hạn, các nhà thầu quân sự đã từng được Mỹ sử dụng ở Iraq, và Wagner có một số điểm tương đồng với Blackwater, nhà thầu quân sự của Mỹ. Nhưng đối với GRU, Wagner cũng là sự tiếp nối của một truyền thống lâu đời hơn, có từ thời Xô Viết, khi Điện Kremlin sử dụng các lực lượng ủy nhiệm để can thiệp vào các cuộc xung đột trên toàn thế giới. “Giống như khi quân đội của chúng tôi ngụy trang ở Tây Ban Nha trong Nội chiến của nước này,” một quan chức GRU nói với chúng tôi vào năm 2017, khi được hỏi tại sao cơ quan này cần một tập đoàn quân sự tư nhân như Wagner. Dù chính phủ Liên Xô chưa bao giờ chính thức xác nhận sự can thiệp của mình, rõ ràng là Stalin đã cử các cố vấn quân sự đến hỗ trợ lực lượng Cộng hòa ở Tây Ban Nha trong thập niên 1930. Tất cả những người lính Liên Xô đến nước này đều được đặt những cái tên giả nghe giống tiếng Tây Ban Nha. (Một trong những cố vấn này là vị sĩ quan Liên Xô huyền thoại Haji Mamsurov, người được biết đến ở Tây Ban Nha với tên Đại tá Xanti, và có lẽ là một trong những hình mẫu cho nhân vật Robert Jordan trong tiểu thuyết Chuông nguyện hồn ai của Ernest Hemingway.) Năm 2015, một thị trấn gần Madrid của Tây Ban Nha đã khánh thành tượng đài Đại tá Xanti trong một buổi lễ có sự tham gia của con cháu Mamsurov và các quan chức chính phủ Nga. Các quan chức quân đội Liên Xô và Nga từ lâu đã coi Nội chiến Tây Ban Nha là một “cuộc chiến vì chính nghĩa”: những người lính Liên Xô đã đứng về phía chính nghĩa và không thể phủ nhận cuộc chiến này là chống phát xít, vì phe Cộng hòa đã đối đầu lực lượng Quốc gia của Tướng Francisco Franco, đồng minh với Mussolini và Hitler. Trong lịch sử chính thức của Nga, sự can thiệp của Liên Xô vào Tây Ban Nha được coi là nguyên nhân trực tiếp của Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại – cuộc chiến huyền thoại của Nga chống lại Đức Quốc xã trong Thế chiến 2. Đối với GRU, kinh nghiệm của lính Nga trong Nội chiến Tây Ban Nha đã trở thành một lý do biện minh thuận tiện cho việc họ sử dụng lực lượng Wagner ở Ukraine, khi Điện Kremlin khẳng định rằng, một lần nữa, họ đang chiến đấu chống phát xít. Và Wagner thậm chí còn có Đại tá Xanti của riêng mình: giống như sĩ quan Liên Xô nổi tiếng, Dimitry Utkin đã sử dụng bí danh thời chiến – Wagner – và những chiến công của ông bao gồm chỉ đạo lính đánh thuê Nga khi hoạt động ở Syria. Cuộc chơi của các vị tướng Tuy nhiên, một câu hỏi phức tạp hơn nhiều là mức độ hỗ trợ của Wagner trong quân đội và FSB. Trong những năm kể từ khi xuất hiện vào năm 2015, và đặc biệt là kể từ khi Nga bắt đầu cuộc chiến hiện tại ở Ukraine, đặc điểm của các chiến dịch quân sự của Wagner đã thay đổi đáng kể. Họ bắt đầu như một lực lượng lính đánh thuê ủy nhiệm bí mật, dễ phủ nhận; dần dần phát triển thành một đơn vị quân đội lớn với các chiến dịch ở nhiều quốc gia, sở hữu lực lượng pháo binh và không quân của riêng mình; và cuối cùng, dựng những biển quảng cáo tuyển quân khổng lồ trên đường phố Nga, sản xuất những bộ phim riêng để tôn vinh lực lượng của họ, và có hẳn một tòa tháp lớn sáng bóng ở St. Petersburg làm trụ sở tập đoàn. Wagner cũng được biết đến là lực lượng tàn bạo nhất trong quân đội Nga, công khai khoe khoang về việc giết chết “bọn phản bội” theo những cách kinh khủng nhất. Trong lúc Prigozhin ngày càng mạnh dạn chỉ trích giới lãnh đạo quân đội, nhiều nhà quan sát đã bắt đầu đặt câu hỏi liệu ông ta có thể tiếp tục nhởn nhơ thêm bao lâu. Hiện tại, GRU vẫn duy trì sự ủng hộ dành cho Wagner, theo lời các quan chức mà chúng tôi đã phỏng vấn trong lực lượng Spetsnaz của cơ quan này. GRU dường như tin rằng Wagner vẫn hữu ích. Nhưng sự hậu thuẫn của GRU không mang lại nhiều đảm bảo cho Prigozhin. Trong nhiệm kỳ của Putin, đã có những thời điểm đáng chú ý khi sự hỗ trợ của GRU không có tác dụng gì nhiều. Ví dụ, trong những năm đầu của thế kỷ này, GRU và lực lượng Spetsnaz đã giám sát một tiểu đoàn quân sự ủy nhiệm ở Chechnya có tên là Vostok, đứng đầu bởi Ruslan Yamadayev, một nhân vật quyền lực ở Chechnya. Vostok là một lực lượng hoạt động hiệu quả và Yamadaev luôn trung thành với GRU. Nhưng điều này là không đủ để bảo vệ ông khi Vostok có xung đột với Ramzan Kadyrov, Tổng thống Chechnya. Tháng 9/2008, Yamadayev bị ám sát trong một vụ xả súng khi đang ngồi trong chiếc Mercedes của mình ở một cột đèn giao thông chỉ cách Nhà Trắng của Moscow (trụ sở của chính phủ Nga) vài trăm mét. Nhiều người tin rằng vụ ám sát này là theo lệnh của Kadyrov. Hiện tại, Prigozhin vẫn giữ được sự ủng hộ trong quân đội, bất chấp những lời chỉ trích gay gắt của ông đối với Bộ Quốc phòng. Kể từ tháng 9/2022, khi Nga mất phần lớn lãnh thổ sau cuộc tấn công của Ukraine ở miền đông bắc, Prigozhin đã công khai chỉ trích hệ thống chỉ huy quân sự của Nga. Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông bị kiểm soát chặt chẽ của Nga, kể cả các phóng viên chiến trường theo chân các đơn vị quân đội, đã được lệnh giúp quảng bá Wagner và các chiến dịch của tập đoàn này ở Ukraine. Do đó, các tờ báo thân Điện Kremlin vẫn tiếp tục đăng các bài phỏng vấn sĩ quan của Wagner để ca ngợi tinh thần chiến đấu của họ. Ngay lúc này, mức độ ủng hộ Wagner trên các phương tiện truyền thông Nga vẫn chưa giảm bớt. Hơn nữa, bản thân quân đội Nga dường như vẫn tiếp tục hỗ trợ Wagner. Theo Prigozhin, sau khi ông phát hành video Bakhmut, giới lãnh đạo quân sự đã giao cho Tướng Sergey Surovikin, cựu chỉ huy lực lượng Nga ở Ukraine và là một trong những vị tướng được kính trọng nhất của Nga, giám sát việc cung cấp đạn dược và tài nguyên cho Wagner. Prigozhin có một lợi thế là, ngoài ông ta ra, Wagner vẫn vô danh, và giới lãnh đạo quân sự Nga vẫn không coi họ là đối thủ cạnh tranh. Dù Prigozhin không ngừng quảng cáo rằng các chiến binh của mình là lực lượng chiến đấu có năng lực nhất của phe Nga, ông cũng đã nỗ lực giữ cho các sĩ quan và chỉ huy chiến trường của mình ẩn danh. Không có cái tên nào thuộc Wagner, kể cả tên của Utkin, là quen thuộc với người dân Nga, và khi những người lính và sĩ quan của tập đoàn được các phóng viên chiến trường phỏng vấn, họ vẫn ẩn danh. Sự khoan dung của giới lãnh đạo quân sự đối với Wagner rất quan trọng, nhưng nó có thể bị rút lại ngay khi quân đội hoặc Điện Kremlin thấy họ nên làm vậy. Các tướng lĩnh Nga vốn không có lòng trung thành với đồng đội của mình. Quan trọng không kém đối với Wagner là lập trường của FSB, cơ quan tình báo chính của Nga. Sau những sai lầm ban đầu khi chiến tranh nổ ra, FSB gần đây đã lấy lại được chỗ đứng và ảnh hưởng của mình trong chính phủ Nga. Ở chính nước Nga, FSB đang ngày càng hung hăng hơn trong việc trấn áp bất kỳ dấu hiệu bất đồng chính kiến nào. Nhưng cơ quan này cũng hoạt động rất tích cực ở Ukraine, đặc biệt là cục phản gián quốc phòng, đơn vị giám sát quân đội và được giao nhiệm vụ trấn áp mọi hình thức kháng cự ở các vùng lãnh thổ do Nga chiếm đóng. Wagner, với tư cách là một đơn vị quân đội, thuộc trách nhiệm của đơn vị FSB này, và điều đó có lẽ khiến Prigozhin không thoải mái. Công dụng của kẻ xấu Nhân tố quan trọng nhất giúp Prigozhin tiếp tục đứng vững ở Ukraine chính là Putin. Thật vậy, những lời chỉ trích liên tục của Prigozhin nhắm vào hai nhà lãnh đạo hàng đầu của quân đội Nga nghe vô lý đến mức chỉ có sự hỗ trợ cá nhân của Putin mới có thể giải thích tại sao nhà lãnh đạo Wagner vẫn tiếp tục giữ một vai trò trong cuộc chiến. Nhưng tại sao Prigozhin lại có giá trị đối với Putin? Lời giải thích nằm ở mối quan hệ phức tạp của Putin với quân đội Nga. Trong những năm đầu cầm quyền, một trong những thách thức lớn nhất của Putin là kiểm soát quân đội. Là một trong những quân đội lớn nhất thế giới ở một đất nước rộng lớn, nơi mọi thứ đều được thực hiện nội bộ, quân đội Nga có truyền thống đảm bảo rằng thế giới bên ngoài biết càng ít về các chiến dịch của họ càng tốt. Điều đó có nghĩa là các hình thức giám sát thông thường của chính phủ và của công chúng – dù là thông qua Quốc hội, cơ quan hành pháp, hay phương tiện truyền thông – đơn giản là không tồn tại ở Nga. Trong thập niên cầm quyền đầu tiên, Putin đã tìm cách siết chặt quyền kiểm soát quân đội bằng cách bổ nhiệm cựu tướng KGB, đồng thời là người bạn thân tín của ông, Sergei Ivanov, làm Bộ trưởng Quốc phòng. Nhưng Putin đã buộc phải thay thế ông vào năm 2007 khi rõ ràng là những nỗ lực của Ivanov nhằm tiến hành một cuộc cải cách quân đội đã thất bại. Sau đó, với Shoigu, một người ngoài quân đội khác, Putin lại cố gắng tìm kiếm nhiều đòn bẩy hơn. Giờ đây, sau hơn một năm chiến tranh ở Ukraine, có rất ít bằng chứng cho thấy Putin đã thành công với Shoigu hơn là với Ivanov. Hơn nữa, Putin hiểu rằng trong thời chiến, quân đội có xu hướng giành được nhiều quyền lực hơn ở trong nước. Ông biết rõ, nếu cuộc chiến càng kéo dài, quyền lực của quân đội sẽ càng lớn, và ông sẽ càng khó kiểm soát tình hình hơn. Và vì ông có xu hướng nhìn thế giới dưới lăng kính của các mối đe dọa, nên sức mạnh tương đối của quân đội là điều khiến ông lo lắng – trong chừng mực nào đó, thậm chí còn lo lắng hơn cả hiệu quả của quân đội trên chiến trường. Kết quả là, Putin đã sử dụng các phương pháp ngày càng không chính thống để kiềm chế các tướng lĩnh. Chẳng hạn, bắt đầu từ mùa thu năm 2022, ông khuyến khích các phóng viên chiến trường công khai các vấn đề trong quân đội. Quan trọng hơn cả là vai trò của Wagner như một lực lượng đối trọng với quân đội. Đối với Prigozhin, bất chấp thương vong cao bất thường mà những người lính của ông phải gánh chịu, đây là một tình huống đôi bên cùng có lợi. Ông nhận ra rằng mình sẽ không bao giờ trở thành mối đe dọa chính trị đối với Putin, vì ông không có sự hậu thuẫn nào khác trong giới cầm quyền Nga ngoài sự bảo trợ của chính Putin. Và Putin đã đảm bảo rằng mọi chuyện vẫn sẽ như vậy. Với địa vị đặc biệt của mình – được quản lý lỏng lẻo bởi GRU, được quân đội khoan dung, và được Putin bảo vệ – Prigozhin hy vọng sẽ giữ được vị trí độc tôn của mình trong một triều đình ngày càng giống thời trung cổ ở Điện Kremlin. Trong tình huống đó, ngay cả những phát ngôn bộc phát của Prigozhin thực chất có thể là một phần trong kế hoạch: ông ta càng hành động như một tên hề độc ác thì càng tốt. Đây là một hình mẫu quen thuộc trong lịch sử Nga. Vào thế kỷ 18, Sa hoàng Peter Đại đế đã phong Alexander Menshikov, tên hề của chính ông, làm Công tước quyền lực nhất đất nước vì lý do tương tự: Menshikov, với xuất thân khiêm tốn, không có địa vị trong giới quý tộc Nga, nhưng lại là kẻ tàn bạo, nhẫn tâm, và hết sức trung thành với Sa hoàng, người có thói quen dùng gậy đánh Menshikov. Điều mà Prigozhin dường như không hiểu là nước Nga của Putin không phải là nước Nga của Peter Đại đế, dù ông và Putin đã cố gắng biến nó thành như vậy. Nhiều thành phần của xã hội Nga, đặc biệt là bộ máy hành chính của đất nước, đang dõi theo hành động của ông chủ Wagner với sự kinh hoàng và ghê tởm. Ngay bây giờ, Wagner đang sử dụng nhiều đạn dược hơn bất kỳ đơn vị Nga nào khác, điều chỉ có thể được biện minh nếu Wagner làm được những gì Prigozhin đã hứa – đạt được tiến bộ ở Bakhmut. Nếu họ thất bại trên chiến trường, thì chiến dịch khổng lồ kéo dài hàng tháng trời – trong đó Wagner đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng và phá hủy một lượng lớn vật tư chiến tranh – có thể trở thành sự lãng phí các nguồn tài nguyên khan hiếm. Nhưng liệu Putin có xem thất bại nghiêm trọng của Wagner là một trọng tội hay không lại là một vấn đề khác. Tổng thống Nga đã từng sử dụng hiệu quả các quan chức và chính trị gia thất bại, cũng như những tay sai khác – ví dụ như cựu tổng thống và thủ tướng Dmitry Medvedev. Prigozhin có thể sẽ là người tiếp theo. Andrei Soldatov là nghiên cứu viên không thường trú tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, Đồng sáng lập và Tổng Biên tập của Agentura.ru, một trang tin chuyên giám sát các hoạt động của cơ quan mật vụ Nga. Irina Borogan là nghiên cứu viên không thường trú tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, Đồng sáng lập và Phó Tổng Biên tập của Agentura.ru. Cả hai là đồng tác giả của cuốn “The Compatriots: The Russian Exiles Who Fought Against the Kremlin.” Nguồn: Nghiên Cứu Quốc Tế  

Nếu như Mỹ vỡ nợ, hàng loạt hệ luỵ sẽ ra đời và không biết thế giới sẽ phản ứng ra sao. Lê Quốc Quân Mỹ đang là quốc gia có tổng tài sản quốc dân lớn nhất thế giới nhưng cũng nợ nhiều nhất thế giới trong đó Trung Quốc và Nhật Bản là hai chủ nợ lớn nhất. Theo Bộ trưởng tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen, ngày 1/6 này có thể xảy ra một điều chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ, đó là ngày mà chính quyền sẽ không có đủ tiền trả các “hoá đơn đến hạn phải thanh toán”. Điều này sẽ tác động rất lớn tới toàn bộ nền tài chính toàn cầu nhưng sự khủng khiếp của nó và mức độ ảnh hưởng đến đâu thì chưa ai có thể biết được. Vậy tại sao một quốc gia số một trên hành tinh này lại có thể vỡ nợ và bản chất của nó ra sao? Trần nợ công là gì? Trần nợ công là mức trần pháp lý về số tiền tối đa mà chính phủ được phép vay để thanh toán các khoản nợ và chi tiêu. Khi vay đến một ngưỡng nào đó đã được quy định mà không có thể được vay tiếp thì sẽ bị coi là “chạm trần”. Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều đưa ra mức trần nợ công bằng một tỷ lệ phần trăm so với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Nghĩa là việc vay nợ thường gắn với quy mô nền kinh tế, GDP càng cao thì càng được phép vay nhiều. Nếu tính ra tỷ lệ vay nợ so với GDP thì nước Mỹ đang vay ở mức 123% với số tiền gần chạm trần con số 31.46 ngàn tỷ USD. Hầu hết các quốc gia thì nợ công đều dưới mức 100% so với GDP tuy nhiên cũng có nhiều nước vay nợ nhiều như Nhât Bản hiện ở mức 226%, Singapore 167%, Ý 144% và Pháp 113% (1). Trong các nước kinh tế phát triển, chỉ có Mỹ và Đan Mạch thì trần nợ được đưa ra là một con số nguyên tuyệt đối, nhưng trường hợp của Đan Mạch hoàn toàn mang tính tượng trưng vì nó quá cao và còn lâu mới có thể vay đạt đến ngưỡng đó (2). Cụ thể số tiền mà chính phủ Đan Mạch hiện nay có thể vay là lên đến hai ngàn tỷ Krone Đan Mạch trong khi họ thực sự đang vay 323 tỷ Krone (3). Gần đây Đan Mạch lại đang có thặng dư ngân sách nên mức vay ngày càng ít, và có ý kiến cho rằng chính phủ đang đau vì nhiều tiền mà chưa biết làm gì. Trong khi đó ở Mỹ nợ công sau 100 năm, từ 408 tỷ USD vào năm 1922 đã lên đến 30,9 ngàn tỷ vào năm 2022 (4). Các nhà lập pháp liên tục đặt ra các mức để giới hạn chính phủ cẩn thận trong chi tiêu và sau đó lại nới trần để được phép vay tiếp. Lần này mức đặt ra là chỉ được chạm đến ngưỡng: 31.46 ngàn tỷ USD mà cho đến nay thì đã sắp đến. Do lo sợ sắp đáo hạn mà không có tiền để trả nợ cho nên Quốc hội gần đây đang làm việc quyết liệt để giải quyết nó. Thực tế thì Quốc hội Hoa Kỳ thường xuyên phải làm việc này. Họ đã phải hành động đến 78 lần kể từ năm 1960 để bàn thảo và quyết định nâng trần nợ công, giúp cho chính phủ tiếp tục vay tiền thanh toán các khoản nợ đến hạn (5). Nhưng lần này có thể khó khăn hơn và, trong một kịch bản tệ nhất, nước Mỹ có thể bị vỡ nợ một cách kỹ thuật, xô đẩy chính nó và hàng loạt quốc gia trên thế giới vào một cuộc khủng hoảng vô tiền khoáng hậu. Việt Nam sửa luôn cách tính GDP để vay thêm Nợ công Việt Nam cũng là mối ưu tư lớn của những người quan tâm đến vận mệnh đất nước và báo chí lề phải đã lên tiếng về việc này (6). Với GDP vào năm 2021 ở mức 368 tỷ USD, và mức nợ công là 43% trên GDP thì con số tuyệt đối là khoảng 158 tỷ USD, chia cho khoảng 98 triệu người, mỗi người Việt hiện nay ngay khi sinh ra đã phải mang nợ 37 triệu đồng. Điều nguy hiểm là nhiều người ở Việt Nam đang quên vụ nợ công vì chính phủ gần đây quảng bá nợ công đang giảm xuống còn 42% so với mức cao nhất là 61,4% vào năm 2017. Hồi đó chính nó đã vượt trần Quốc hội cho phép là 60% GDP. Như vậy, xét về mặt kỹ thuật, thì Việt Nam đã từng vỡ nợ. Tuy nhiên, thay vì tăng thu và giảm chi để kéo mức nợ công xuống, chính phủ Việt Nam vào năm 2020 hoàn tất phương pháp tính lại GDP, nghĩa là thay luôn cả thước đo, tăng mẫu số để giá trị phân số nhỏ đi (7). Vi diệu là ở chỗ đó. Ai chê mình thấp thì thay luôn cả thước để cho cao hơn. Thật vậy, vào năm 2017, tổng cục thống kê ban đầu công bố GDP của Việt Nam là 220 tỷ Đô la và sau đó điều chỉnh lại, cộng thêm 55 tỷ thành GDP 275 tỷ, với lý do là cách tính trước đây đã bỏ quên 79 ngàn doanh nghiệp. Rồi lần lượt các năm sau đó Tổng cục Thống kê cứ nhân với tỷ lệ tăng trưởng được công bố và cho đến năm 2020 thì hoàn toàn tính theo cách mới và công bố gần đây nhất là năm 2021 thì tổng GDP của Việt Nam là 366 tỷ USD. Khi tăng GDP thì một loạt chỉ số tính toán dựa theo GPD như nợ công, nợ nước ngoài, thâm thụt ngân sách sẽ đương nhiên giảm xuống. Nhìn con số sẽ đẹp hơn rất nhiều và chính phủ lại có điều kiện đi vay tiếp, nghĩa là lại tiếp tục bỏ thêm gánh nặng lên lưng thế hệ mai sau mà không ai còn làm toáng lên như ở Hoa Kỳ. Nước Mỹ lạ lùng mà cần thiết Tôi nghĩ chỉ có nước Mỹ là thực sự tự do và quyết liệt trong việc bàn bạc những vấn đề của tương lai, cả kinh tế và xã hội, bất luận đôi lúc có vẻ như được “vũ khí hoá” cao độ. Gần đây trên khắp các phương tiện truyền thông người ta đều nói về trần nợ (debt ceiling). Các thị trường chứng khoán toàn cầu phập phồng lên xuống theo từng động thái đầy kịch tính của các nghị sĩ tại Washington DC. Lần này có vẻ hai bên đang “nghiêm túc” chuyện trần nợ công và mức độ quyết liệt có vẻ cao hơn vì những lo lắng cho chuyện chi tiêu của đất nước, tránh để lại di sản nặng nề cho con em, nhưng cũng có thể là sự thể hiện của những chia rẽ vẫn âm thầm còn đó kể từ cuộc bầu cử năm 2020. Vào năm 2011, nếu như Tổng thống Obama không đồng ý cắt giảm chi tiêu khi chỉ còn 72 giờ đồng hồ nữa là chính phủ liên bang thực sự vỡ nợ thì không biết sự việc sẽ xảy ra như thế nào? Nhưng qua sự việc đó ta thấy các nhà lập pháp đã từng được thử nghiệm một lần và có vẻ như lần này đã sẵn sàng cho một cuộc vỡ nợ thật sự. Lần này, với khả năng “gây sự” cao hơn, và các đảng viên Cộng hoà không nhượng bộ mà vẫn đòi thắt chặt chi tiêu, không cho nâng trần nợ công lên còn tổng thống kiên quyết không nhượng bộ và vẫn theo lộ trình chi tiêu của mình thì rất có thể một điều gì đó sẽ xảy ra. Cá nhân tôi thì tin rằng chắc chắn cuối cùng hai đảng cũng sẽ tìm được tiếng nói chung và trần phải được nới lên nhưng họ sẽ giằng co nhau cho đến phút cuối. Mỗi một phút trôi qua, là mỗi phút thế giới hồi hộp nhìn theo nước Mỹ, nín lặng lắng nghe tiếng đồng hồ tích tắc nhích về phía chạm trần. Tổng thống Biden vẫn còn một “vũ khí” quan trọng nằm ở câu sau trong Tu chính án số 14: “the validity of the public debt of the United States, authorized by law … shall not be questioned.” để có thể đơn phương hành động mà nâng trần nợ công lên. Câu tiếng Anh này có thể tạm dịch là “tính hợp lệ của khoản nợ công của Hoa Kỳ, được pháp luật cho phép… sẽ không bị nghi ngờ.” Nhưng không chỉ đơn giản như vậy, giữa 3 dấu chấm trong câu trên đó vẫn còn một đoạn và các luật gia và các nhà chú giải Hiến pháp vẫn còn hiểu về nó rất khác nhau, mà bài viết nhỏ này không thể đi sâu hơn. Tôi cũng tin rằng Tổng thống Biden sẽ không liều lĩnh sử dụng “vũ khí” quan trọng đã được thông qua hơn 150 năm trước hiện còn nhiều cách hiểu khác nhau để rồi lại phải đối mặt với những cáo buộc pháp lý đi kèm và biết đâu lại phải ra toà án vì một hành động cũng chưa từng có trong lịch sử Hoa Kỳ. Ảnh hưởng của việc vỡ nợ Mỹ đang là quốc gia có tổng tài sản quốc dân lớn nhất thế giới nhưng cũng nợ nhiều nhất thế giới trong đó Trung Quốc và Nhật Bản là hai chủ nợ lớn nhất. Nếu như Mỹ vỡ nợ, hàng loạt hệ luỵ sẽ ra đời và không biết thế giới sẽ phản ứng ra sao. Hàng loạt khuyến cáo về sư hỗn loạn và thảm hoạ kinh tế đã được các chuyên gia đưa ra và chậm trễ ngày nào uy tín kinh tế của Hoa Kỳ càng giảm trong các tổ chức xếp hạng tín nhiệm và chủ nợ cho vay thì đang như ngồi trên đống lửa. Chúng ta đang sống thực sự trong một thế giới đầy bất định. Loài người đã phát minh ra tiền tệ và cả hệ thống tài chính tín dụng khổng lồ để hành động trong đó. Giống như một không gian đang phình ra ngày một to lớn, phong phú và đa dạng đến mức gây bất ngờ cho cả những người giỏi nhất thì sớm hay muộn có một điều gì đó cũng xảy ra ngoài nhận thức thông thường của chúng ta. Cha đẻ của AI đã lên tiếng khuyến cáo về sự nguy hiểm của nó và cảnh báo đến lúc nó có thể vượt con người. Tương tự như vậy, những hệ thống thông tin tài chính kinh tế đã được loài người sáng tạo ra với vô vàn khái niệm và phát triển hàng ngàn năm nay, cuối cùng cũng có thể bị sụp đổ hoặc biến đổi sang một kiểu gì đó. Cá nhân tôi cho rằng, trần nợ công nói riêng, các chỉ số về hệ thống kinh tế nói chung cũng chỉ là những hình thức “pháp lý” do loài người xây dựng nên, còn chiếc xe thì vẫn chạy, động cơ trong nhà máy vẫn quay và con gà trên bàn ăn vẫn còn đó. Tôi cũng nhìn thấy sức lao động chăm chỉ và bền bỉ ở những người Mỹ, đặc biệt là những người nhâp cư đang vô cùng hăng say làm việc để tạo ra của cải vật chất, tôi tin nó vẫn còn có sức sống và tiếp tục dẫn dắt thế giới đi lên dù có vỡ nợ hay không. Nước Mỹ to là ở chỗ đó (1) https://www.ceicdata.com/en/indicator/united-states/government-debt--of-nominal-gdp#:~:text=United%20States%20Government%20Debt%3A%20%25%20of%20GDP,-1969%20%2D%202022%20%7C%20Quarterly&text=United%20States%20Government%20debt%20accounted,Mar%201969%20to%20Dec%202022. (2) https://www.bbc.com/news/world-us-canada-64878254 (3) https://www.nationalbanken.dk/en/publications/Documents/2023/02/REPORT_No%201_Central%20government%20borrowing%20and%20debt%202022.pdf (4) https://fiscaldata.treasury.gov/americas-finance-guide/national-debt/#:~:text=Over%20the%20past%20100%20years,to%20pay%20down%20its%20debt. (5) https://home.treasury.gov/policy-issues/financial-markets-financial-institutions-and-fiscal-service/debt-limit#:~:text=Congress%20has%20always%20acted%20when,29%20times%20under%20Democratic%20presidents.. (6) https://vietnamnet.vn/moi-nguoi-viet-ganh-35-trieu-no-cong-chac-ai-do-phai-an-de-ha-tien-471714.html (7) https://vnexpress.net/tinh-lai-gdp-3983605.html Blog Lê Quốc Quân    

Lê Bá Vận   Con người của Hồ Chí Minh, chủ tịch nước VNDCCH là đầy bí ẩn và ĐCSVN luôn khai thác điểm này, cho là lợi thế? thêu dệt thành huyền thoại. Thậm chí thần thánh hóa, có nơi đưa ông ta lên bàn thờ ngồi ngang hàng đức Phật tổ xem như vua Lê chúa Trịnh, hoặc chết và sống lại cũng lúc 36 tuổi như đức Chúa Jésus Christ.   Năm nay đến ngày 19/5, CSVN lại rầm rộ tổ chức kỷ niệm năm thứ 133 ngày sinh của HCM (19/5/1890). Tuy nhiên CS với bản chất lừa dối cố hữu không chắc HCM sinh năm 1890.   HCM:   + Sinh năm 1895. Trên giấy thông hành năm 1922 HCM sang Liên-Xô. Lúc bị bắt giam ở Hồng Kông năm 1931 và chết vì bệnh lao hoặc trốn thoát được? cũng đang giữ ngày sinh này. + Sinh năm 1894. Năm 1919, Nguyễn Ái Quốc đến sở Cảnh sát Paris, Pháp xin làm thẻ căn cước mới khai sinh 15/1/1894. + Sinh năm 1892. Năm 1911 vừa ở Việt Nam sang thì Nguyễn Tất Thành gửi Tổng thống Pháp đơn xin học trường Thuộc địa, đề ngày 15/9/1911. Khai đúng tên Nguyễn Tất Thành, sinh ở Vinh năm 1892 và con cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Chú ý Nguyễn Tất Thành còn trong trắng và được cụ thân sinh sắp đặt trước, chắc khai đúng sự thật, hơn nữa nếu cần còn phải xuất trình giấy khai sinh, thẻ học sinh, học bạ của trường Quốc Học Huế v.v… + Sinh năm 1892. Trong hồ sơ hình sự tại sở Mật Thám Bắc Kỳ ghi Nguyễn Sinh Cung còn gọi là Nguyễn Tất Thành, còn gọi là Nguyễn Ái Quốc sinh năm 1892, con Nguyễn Sinh Sắc.   Xét sự việc, năm sinh đúng của HCM là 1892 thay vì 1890 (công bố năm 1946). Chọn ngày 19/5 là do Nguyễn Ái Quốc khai sinh Mặt trận Việt Minh ngày 19/5/1941 tại Pắc Bó.   Từ năm 1911 đến năm 1922 Nguyễn Ái Quốc thay đổi năm sinh nhiều lần là điều không cần thiết vì ở Pháp làm chính trị, đảng phái là hợp pháp, cảnh sát không hỏi đến.   Sự kiện HCM thông thạo 29+ ngoại ngữ song lúng túng nói tiếng Việt khiến gây thắc mắc.                              Cho đến nay chỉ có một tư liệu chính thức chứng tỏ HCM có đến Hoa Kỳ. Đó là bức thư đóng dấu bưu điện thành phố New York ngày 15/12/1912 Nguyễn Tất Thành gửi Khâm sứ Trung kỳ về việc gởi tiền cho cha là cụ Nguyễn Sinh Sắc. Thành tự xưng là thủy thủ, tên Paul Tất Thành [17] và để địa chỉ ở hộp thư lưu (poste restante) tại cảng Le Havre, Pháp. Điều này chứng tỏ NT Thành sẽ không ở lâu ở Mỹ và đúng vậy, Thành đã theo tàu buôn về lại Âu châu đầu năm 1913. Tính ra Thành chỉ lưu lại Hoa Kỳ vài tuần lễ, lại nhằm các dịp lễ lớn cuối năm. (Báo điện tử ĐCSVN : “Hồ Chí Minh tìm đường cứu nước”).  (25/8/2019).   Sự lừa gạt, bịa đặt này, CS không thể phản bác và có tầm ảnh hưởng to lớn vì rồi đây sẽ chẳng ai mấy tin các chuyện do CS vừa kể vừa hư cấu vào thời gian Bác sống ở Anh, Pháp, học tập, dự hội nghị, viết báo, diễn thuyết, đọc luận cương Lenin và khóc… Toàn là láo.   Lời bàn: Ban giám đốc Parker House Hotel xem lại hồ sơ, xác nhận Nguyễn Tất Thành không hề là nhân viên cũ. Tuy vậy họ vẫn vui vẻ đón tiếp phái đoàn Việt Nam đến thăm viếng. Có thể Nguyễn Tất Thành có đến Boston, cũng gần New York như Sài Gòn đi Phan Thiết, Phan Rang. Thành thấy thích Parker House Hotel và muốn xin việc ở đó song bi từ chối tương tự như năm trước Thành bị bác đơn nhập học trường Thuộc địa ở Pháp. Đọc được bài viết này rồi đây các quan chức CS còn đủ đảm lượng ‘cố đấm ăn xôi’ đến hành hương tại căn hầm nhà bếp của Parker House Hotel hay không, đặc biệt Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng mà nghe nói sẽ công du Hoa Kỳ sắp đến. Hãy chờ xem!     4) HCM và Nguyễn Ái Quốc (NAQ) là hai người khác biệt. Điều này CS không thể phủ nhận vì do bằng chứng khoa học cung cấp: HCM cao 1m75, NAQ cao 1m62.   Trong các hình chụp chính phủ các năm 1945, 1946 HCM trông cao nhất. Trong các hình chụp với thủ tướng Ấn Đô J. Nehru cao 1m78 (5’10”), chủ tịch Bắc Hàn Kim Nhật Thành cao 1m75 (5’9”) và chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông cao 1m80 (5’11”), phân tích kỷ các hình chụp, HCM khẳng định cao 1m75 (5’9”) ngang chủ tịch KN Thành.  +Hình 1- Nguyễn Tất Thành hầu bàn và phụ bếp trên các tàu buôn Pháp, 1911-1912. Người nhỏ nhắn, cao 1m62 (theo hồ sơ hình sự ở sở Mật thám Bắc Kỳ). Thời năm 1970 người Việt cao trung bình nam 1m60 và nữ 1m50. +Hình 2- Thủ tướng Ấn Đô, J. Nehru, cao 1m78 và chủ tịch HCM (đi dép). New Delhi 1958.            +Hình 3 - Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông cao 1m80 và chủ tịch HCM. Trong hình chú thích tiếng Anh : Ho Chi Minh explains to Mao Zedong how to do the dab and whip nae nae circa 1967 . Tạm dịch: HCM giải thích cho Mao Trạch Đông nhảy điệu `dab` và `nae nae` khoảng 1967. Các điệu nhảy này thuộc loại rap, hip hop. Chú ý HCM đi giày, nhún thấp chân, múa tay.            CSVN luôn miêu tả HCM là NAQ. Đây là sự lừa bịp siêu vĩ đại. NAQ có thể đã qua đời vì lao phổi ở bệnh xá nhà tù Hồng Kông? (Giải mã bí ẩn thân thế bác Hồ). -------                                       LỜI KẾT   Chủ tịch HCM có thể là người Việt, Tàu, Hẹ, Đài Loan gì… thì chưa rõ nhưng CS phải sử dụng tạm ngày sinh của NAQ mà cũng là ngày tưởng tượng. CSVN thì xưa nay vẫn lừa dối, bịa đặt. Điều này đang biến dần thành dân tộc tính, chuẩn mực mới của xã hội thay thế truyền thống tốt đẹp lương thiện, thành thật, nhân ái.   Kể từ ngày HCM đem chủ thuyết Mác- Lê xây dựng CNXH tròng lên đầu cổ nhân dân Việt Nam nói là theo ý nguyện toàn dân song thực chất để CS tiện việc dẫn dắt, kiểm sát…. thì lợi lộc đâu chưa thấy, chỉ thấy trong nước đạo đức xuống dốc, phong hóa suy đồi, tham nhũng lên ngôi, lừa dối chiếm lĩnh. Lòng người ly tán, nói gì gắn bó và đoàn kết dân tộc lúc nước nhà hữu sự!   Trong bối cảnh đó thì “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là nội dung cốt lõi xuyên suốt toàn bộ tư tưởng Hồ Chí Minh” chính là đại họa dẫn đến mất nước. Do Việt Nam ở sát kề ông bạn Tàu cộng láng giềng khổng lồ bá quyền luôn giữ truyền thống khuyến dụ hoặc cưỡng chiếm, đưa Viêt Nam trở lại thành một tỉnh của họ như xưa.       “Đừng thấy đỏ mà ngỡ là chín’, chắc gì chỉ có CNXH và CNCS là có thể đem lại ‘độc lập, tự do, hạnh phúc’ như CS tuyên truyền đoan quyết! Hãy nghe và suy gẫm về vài câu nói nổi bật của Lenin: “Nhà nước là vũ khí đàn áp của giai cấp này so với giai cấp khác”. “Tự do rất quý hiếm, quý hiếm tới độ nó phải được hạn chế”. “Khi chính quyền (cộng sản) đang tồn tại thì sẽ không có tự do, khi có tự do thì sẽ không có chính quyền (cộng sản)”.    Năm nay ngày sinh nhật 19/5/1890 của chủ tịch HCM được cử hành trọng thể trong niềm hân hoan của toàn thể đảng viên. Chế độ ưu đãi, họ giàu lên trong mọi hoàn cảnh. Song trong nhân gian độ này kinh tế ảm đạm kéo dài như truyền thông trong nước: báo chí, you tube phóng sự đưa tin. Thiếu đơn đặt hàng các công ty cho nghỉ viêc nhiều chục ngàn công nhân, gây nạn thất nghiệp trầm trọng. Ngành du lịch vắng khách, phần nào hậu quả của tính lừa dối, chém chặt của xã hội CSVN khiến khách không trở lại. Dân chúng bớt tiêu pha, sắm sửa.   Buôn bán ế ẩm, nhiều tiểu thương nghỉ bán, trả lại mặt bằng đường phố, sạp hàng trong chợ. Các siêu thị sang trọng cũng lâm cảnh tiêu điều, đa số cửa hàng đóng cửa, bỏ trống chờ khách mướn. Nhân viên mất việc. Cộng đồng người Việt hải ngoại bứt rứt xót xa, thông cảm với tình hình kinh tế khó khăn của đồng bào trong nước. Đảng, Nhà nước CS thì vẫn loan báo kinh tế tăng trưởng đúng chỉ tiêu, kế hoạch. Sống chết mặc bây, tiền thầy bỏ túi!    Bài trích đoạn